فرجام کاخ ورسای ایرانی
مهناز اسماعیلی-می گویند همیشه تاریکترین ساعات شب درست ساعات پیش از طلوع خورشید است؛ شاید این جمله بهترین و کوتاه ترین بیان برای وصف حال امروز کاخ سنگی ثابت پاسال باشد. همان کاخی که به بزرگترین خانه تهران شهره بود، الگوی معماریش، کاخ پنی لوپتی ورسای، پرده های سفارشی آن بلژیکی، درها و دستگیره های آن فرانسوی بود و دیواره هایش همه از جنس سنگ، و هنرهای معاصر ایرانی از منبت تا کاشیکاری در جای جای محوطه داخلی آن به کار رفته است. همان کاخی که از روز اول یک لیوان آب خوش از گلویش پایین نرفت و روی آسایش ندید و بارها دست به دست شد تا سر آخر رسید به مالکی حقیقی که قصد برافراشتن برج تجاری ۱۴ طبقه بر تن خسته آن داشت.
همان که نزدیک به سه سال پیش مدیرکل سازمان میراث فرهنگی استان تهران درباره آن ادعا کرده بود که این بنا تاریخی و ارزشمند نیست و در صورتیکه کارشناسانشان تائید کنند، برای ثبت ملیاش اقدام میکنند. بله، همان کاخ، بالاخره روز چهارشنبه، ۳۱ خرداد ماه و در حالی که درست ۳ هفته پیش فرهاد نظری، مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی به
خبرنگار جهان اقتصاد وعده ثبت ملی آن را در کمتر از یک ماه داده بود، به فهرست آثار ملی پیوست.
بر این اساس، دستور ثبت ملی «خانه ثابتپاسال» مشهور به کاخ ورسای ایران، پس از حاشیه های فراوان در سال های اخیر، با نامه معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری به استاندار تهران ابلاغ شد.
زهرا احمدیپور با ارسال نامهای به سیدحسین هاشمی استاندار تهران، مراتب ثبت «خانه تاریخی ثابتپاسال» را به وی ابلاغ کرد.
در متن این نامه آمده است:
«در اجرای بند (ج) ماده واحده قانون تشکیل سازمان میراثفرهنگی کشور مصوب ۱۳۶۴ مجلس شورای اسلامی و بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه سازمان میراثفرهنگی کشور مصوب ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی مبنی بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غیرمنقول فرهنگیتاریخی کشور در فهرست آثار ملی و فهرستهای ذیربط، مراتب ثبت اثر فرهنگیتاریخی «خانه ثابت (معروف به کاخ ثابتپاسال)» واقع در استان تهران، شهر تهران، منطقه ۳ شهرداری، خیابان نلسون ماندلا (آفریقا) نبش خیابان شهید طاهری روانپور، پلاک۲ که پس از طی تشریفات قانونی لازم بهشماره ۳۱۷۴۴ مورخ ۱۳۹۶/۳/۲۲ در فهرست آثار ملی ایران بهثبت رسیده، ابلاغ میگردد.
اثر مذکور تحت حفاظت و نظارت این سازمان است و هر گونه دخل و تصرف یا اقدام عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر هویت آن شود برابر مواد ۵۵۸ لغایت ۵۶۹ از کتاب پنجم قانون مجازاتهای اسلامی، تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده، جرم محسوب میشود و مرتکب مشمول مجازاتهای قانونی خواهد شد و مرمت و بازسازی اثر صرفاً با تایید و نظارت این سازمان ممکن خواهد بود.»
با این حال اما این پایان ماجرای کاخ سنگی نیست و باید دید مرمت خانه ای که سالها در ستبر و آهنین آن بسته بوده و بنای آن به حال خود رها شده، از چه زمانی آغاز می شود؟... البته اگر آغاز شود.