ساماندهی نظام توزیع در جهت حمایت و رونق تولید داخلی یکی از دغدغه های اقتصاد کشور است. برای پرداختن به این مهم روشهای مختلفی وجود دارد که نقش فروشگاههای زنجیرهای بعنوان یکی از ارکان نظام توزیع راهکاری کارآمد و رایج با استفاده از تجارب اقتصادهای بزرگ جهان محسوب میشود. بدیهی است این فروشگاهها در جهان باعث کاهش طول زنجیره تأمین، افزایش کیفیت محصولات، کاهش قیمت تمام شده، کاهش زمان خرید برای مشتریان، شفافیت و نظارت بیشتر، کاهش حضور کالای قاچاق در نظام توزیع، ساماندهی مالیات، افزایش صادرات و نهایتاً افزایش بهرهوری و رقابت بین محصولات داخلی گردیده و با وجود دوره کوتاه حمایت از توسعه این کسب و کار در کشور پیامدهای مثبتی داشته است.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، فروشگاههای زنجیرهای به کمک روشهای نوین توزیع کالا نظیر روشهای روزآمد مدیریتی، ارتباط بیشتر با تولیدکنندگان، تأمینکنندگان و مشتریان، توجه به افزایش کارآیی نیروی کار، ارائه خدمات مناسبتر به مشتریان، نصب صندوقهای مکانیزه فروش، استفاده از نرمافزارهای پیشرفتهی فروش و نیز برندسازی در حال فعالیت در شبکهی توزیع کشور هستند.
در این میان یکی از فروشگاه های زنجیره ای که با حضور در مناطق محروم و مرزی در حال خدمت رسانی به آحاد جامع است فروشگاههای زنجیرهای اتکاست. فعالیت در این مناطق گاها به رغم نبود توجیه اقتصادی اما در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی انجام میشود و در این خصوص در گفت و گویی فصلی با مرتضی اعلمی مدیرعامل این فروشگاه گفتگویی انجام دادهایم.
***در ابتدا کمی راجع به فروشگاههای زنجیرهای اتکا توضیح دهید؟
فروشگاه اتکا از سال ۱۳۳۴ اولین شعبه خود را در میدان حسن آباد تهران افتتاح کرد و بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تعداد شعب خود را به ۴۰ فروشگاه افزایش داد. امروز به خصوص در ۱۰ سال اخیر این تعداد به ۷۰۰ شعبه در سراسر کشور رسیده که البته هزار فروشگاه مشارکتی دیگر نیز تا پایان سال در دست احداث می باشد. شایان ذکر است در تیر ماه ۹۸ شاهد افتتاح ۱۰۰ شعبه فروشگاه بوده ایم و در ۳۱ مرداد که ( روز صنعت دفاعی ) بود ۱۰۳ فروشگاه دیگر را در اقصی نقاط کشورافتتاح کردیم. اتکا باتوجه به همگام بودن با تکنولوژی روز دنیا قدمهای مثبتی در کسب رضایتمندی افراد جامعه برداشته است که از جمله آن عرضه کالای ایرانی، کمک به اقتصاد خانوار از طریق عرضه کالا با قیمت مناسب، عرضه کالا به مناطق دور دست کشور از جمله مناطق مرزی، ایمنی غذایی، فروش سریع محصولات، اشتغالزایی بالا و ... نام برد.
***از عرضه کالای ایرانی گفتید، چند درصد از اقلام توزیعی در اتکا، تولیدات داخلی است؟
با افتخار میگوییم تمام کالاهایی که در سطح فروشگاههای زنجیرهای اتکا توزیع میشود تماما ایرانی ست و با توجه به شعار سال مبنی بر رونق تولید باید گفت ما بنگاه اقتصادی هستیم که توان تحقق این مهم را داریم و همانگونه که اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیره ای در این راستا یعنی حمایت از تولید ملی و رونق محصولات وطنی گام برداشته، ما نیز در فعالیت کرده ایم، ضمن اینکه ما در برخی اقلام کالایی تولید کننده نیز هستیم.
***چند درصد از کالاها در سطح فروشگاه های شما تولیدات اتکاست؟
۳۰ درصد از محصولات عرضه شده در سطح فروشگاه های ما، تولیدات اتکاست که شامل ۴۰۰ قلم کالا می باشد. اکثر این اقلام، کالای اساسی و استراتژیک از جمله گوشت قرمز، مرغ، قند و شکر، انواع روغن و ... هستند که در فرایند تولید این محصولات کیفیت، قیمت مناسب و امنیت غذایی الویت در نظر گرفته شده است. دارای بزرگترین واحد کشتارگاهی در مناطق کم برخوردار چابهار هستیم. اتکا تولیدکنندهی اقلام اساسی از جمله قند، شکر و روغن و مواد شوینده بهداشتی نیز است. امروز بزرگترین کشت صنعت کشور در اختیار ماست که انواع میوه ها، صیفی جات و سبزیجات را تولید و بعضا هم صادراتی به کشور های همسایه داریم. اتکا دارای واحدهای کشت و صنعت، دامپروری، باغداری و مزارع در سراسر کشور است بنابراین ما از زنجیرهی تامین مناسبی بهره مندیم.
***یکی از دغدغه های دولت همواره بحث اشتغال زایی بوده و فروشگاه های زنجیرهای توانسته اند افراد زیادی را صاحب شغل پایدار کنند، با این تفاسیر اتکا چه تعداد اشتغالزایی بهمراه داشته است؟
اگر در هر شعبه فروشگاههای کوچک ما به لحاظ مساحت حداقل ۵ نفر بصورت مستقیم مشغول به کار شده باشند، طی ۳ماه گذشته برای حدود ۱۰۰۰ نفر بهصورت مستقیم و ۵۰۰۰ نفر بهصورت غیرمستقیم اشتغالزایی ایجاد شده است. بنابراین در مجموع میتوان گفت در فروشگاه های اتکا ۳۰۰۰ نفر بطور مستقیم و ۱۵۰۰۰ نفر بهطور غیرمستقیم اشتغال دارند . این رقم تنها برای یک برند فروشگاه زنجیره ای است و اگر نگاهی به تعداد شعب اعضای اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیره ای بیاندازیم، می توانیم از ظرفیت بالای اشتغالزایی این صنعت به آسانی مطلع شویم و این مهم تنها یکی از کارکردهای فروشگاه های زنجیره ای است.
***یکی از مزایایی فروشگاه های زنجیره ای تخفیفات است. سوال اینجاست چطور با اعمال این تخفیفات دخل و خرج برای مثال اتکا مقرون به صرفه است ؟
امروزه کاهش قیمت و عرضه تخفیفات باعث رقابت در فروشگاه های زنجیره ای شده است. قیمت تمام شده حداقلی در تولید محصولات ما نیز باعث ارزان فروشی محصولات شده است. بطور کلی اعضای تولیدکننده اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیرهای مواد اولیه مورد نیازشان را بهصورت حجمی خرید، تولید و توزیع میکنند. که این مزیت یکی از دلایل ایجاد امکان تخفیف در فروشگاه های زنجیره ای است ضمن اینکه حذف واسطه ها هم در ارزان فروشی بسیار تاثیرگذار است.
***اعضای اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیرهای در رسته های مختلف با اعطای فرانچایز گامی در جهت مدرن سازی کسب و کارهای سنتی و در نتیجه حفظ آنان انجام میدهند، آیا شما نیز در این خصوص فعالیتی دارید؟
امروزه پیشرفت تکنولوژی لاجرم باعث کمرنگ شدن کسب و کارهای سنتی شده است. برای مثال در گذشته مردم از خدمات تاکسی سرویس های تلفنی برای تردد شهری استفاده میکردند اما درحال حاضر با یک اپلیکیشن خودروی مورد نیاز آنان مقابل درب خانه شان مهیاست. پس ناخود آگاه آژانس ها به مرور زمان حذف خواهند شد و در آینده نزدیک اثری از این کسب و کارها وجود نخواهد داشت. این درحالیست که اگر کسب و کارهای سنتی توانمند شده و وارد چرخه مدرن شوند ضمن ادامه حیات، برای مصرف کننده، تولیدکننده و دولت نیز سودآور خواهند بود.
اتکا نیز به سهم خود همانند اعضای اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیرهای با رویکرد فرانچایز و فروشگاه های مشارکتی برای کمک به اینگونه کسب و کارها و رفع مشکل آنان اقدام کرده است. در حال حاضر ۲۰۰ فروشگاه مشارکتی فرانچایز در سطح کشور ازسوی ما گسترش داده شده و فروشگاه های سنتی میتوانند همچون فروشگاه های زنجیره ای با در اختیار داشتن تابلو و برند ما به فعالیت خویش ادامه دهند و برنامه ما این است که تا پایان سال ۱۰۰۰ فروشگاه جدید را افتتاح کنیم که این فرصت خوبی برای فروشگاه های سنتی می باشد.
***حداقل متراژ لازم برای فرانچایز چند متر است؟
متراژ های خاصی بسته به سیاست هایی در حوزه توزیع و سهولت دسترسی و گردش راحت مشتری در فروشگاه در نظر گرفته شده و که علاقه مندان و داوطلبان میتوانند جهت کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان مدیریت توسعه فروشگاهی تماس حاصل فرمایند.