محمد مسعودی-مشاور و پژوهشگر کسب و کار-تقویم روی میز هر کدام از ما 21 مرداد را به واسطه تاسیس سازمان نواحی صنعتی در سال 1343، این روز را روز حمایت از صنایع کوچک معرفی می کند. درج هر مناسبتی در تقویم رسمی کشور نشان از اهمیت موضوع دارد. سوال این است که فقط همین درج در تقویم کفایت می کند؟ ما از چه چیز می خواهیم حمایت بکنیم که برای بزرگداشت آن یک روز را در نظر گرفته ایم؟

مشکل کجاست؟

حال و روز صنعت (از خرد تا بزرگ) به وضوح خوش نیست، علت آن را می توان به بحران های گوناگون و متفاوت ربط داد؛ چه داخلی و چه خارجی. زمستان صنعت هم خواهد گذشت و سیاهیش برای ذغال (هر کدام که باشد) خواهد ماند.

فارغ از این که برخی مشکل را از کدام می دانند نگارنده با سواد ناقص خود باور دارد که اگر ما در حل مشکل و حمایت از صنایع و به طور ویژه صنایع کوچک وامانده ایم به این دلیل است که باور نکرده ایم (دست کم نیمی از پاسخ در پرسش نهفته است). سمت و سوی ما کدام است و از چه چیز می بایست و قرار است حمایت کنیم؟

شاید بتوان ایران را رکورددار تدوین برنامه های راهبردی برای صنعت دانست. برنامه هایی که یا قبل از اجرا نادیده گرفته می شوند یا در میان راه رها. زمانی که ما راهبرد مشخص و جامعی برای صنعت نداریم و نمی دانیم قرار است بر کدام بخش (صنایع خرد، کوچک، متوسط یا بزرگ) تمرکز کنیم و یا حتی بر روی چه صنعت و زیرشاخه ای چگونه دم از حمایت از صنایع کوچک می زنیم؟

مشکل این است که پس نزدیک به 56 سال ما تعریف جامع و واحدی از صنایع کوچک در کشور نداریم. هر سازمان و ارگانی دسته بندی و تعریف خود را از صنایع دارد. تعریف بانک مرکزی، وزارت صمت، سازمان صنایع کوچک و متوسط و مرکزآمار ایران علی رغم همپوشانی با یکدیگر تفاوت دارد؛ «هرکسی از ظن خود شد یارمن».

از دیگر سو بار وظایف تعریف شده برای سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی به نظر بیش از حد منابع و اختیارات لازم برای اجرای آنهاست. با منابع موجود اگرسازمان مربوطه ظاهر شهرک های صنعتی را نیز حفظ کند کار هنرمندانه ای کرده است.

**چه باید کرد؟

نگارنده خود را کوچک تر از آن می داند نسخه ای برای صنایع کوچک و بپیچد و تنها زمزمه های ذهنی خود را با عزیزان مطرح می کند تا شاید با درآمیختن با نظر بزرگان امر چکش خورده و پخته شود. شاید بهتر باشد در اولین گام حمایت از صنایع کوچک یک بار روش شناسایی و تعریفی دقیق و جامع که مد نظر فعالین باشد را از صنایع به سرانجام برسانیم تا بعد از آن تفهیم شویم که حالا از چیز می خواهیم حمایت کنیم و این حمایت چگونه باید باشد.

در گام بعدی بد نخواهد بود تا مدیران عامل شهرک های صنعتی تماما توسط صنعتگران انتخاب شوند. کسانی که در صنعت این مملکت استخوان خرد و موی سپید کرده اند درد را بهتر می شناسند و می دانند درمان کدام است.

پیشنهاد دیگر این است که با همین روش، تعریف و سیستم مدیریتی ادامه دهیم ولی دست کم می توان سهم سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی را از ردیف های بودجه واقعی ببینیم و آن را مطابق نیاز و اهداف سازمان یادشده تعریف کنیم و نه برای خالی نماندن عریضه.

باور داریم که راه حل تمامی مشکلات در درون کشور وجود دارد و همچنین به فردایی روشن امیدواریم؛ چرا که غالب فعالین و مسولین مرتبط با صنعت و اقتصاد این مرز و بوم نگاهی دلسوزانه دارند و تنها کافی است تا مسیر گذشته و پیش رو را یکبار با هم مرور کنند.