گروه امورزیربنایی

Infrastructures@jahaneghtesad.com

وزارت راه وشهرسازی اعلام کرد :براساس پیش نویس طرح جامع مسکن که به بررسی راهکارهای «توسعه بازار استیجار» اختصاص یافته ، تحولات دهه اخیر موجب کاهش قدرت خرید خانوارها برای تملک مسکن شده و در نبود بازار رهن، نرخ اجاره نشینی در نقاط شهری کشور افزایش یافته است.

مطابق پیش نویس طرح جامع مسکن ، هشت برنامه عملیاتی برای توسعه بازار استیجار مسکن در نظر گرفته شده که در یکی از محورهای آن؛ به نسبت واحدهای غیرملکی از حدود ۲۹ درصد در سال ۱۳۸۹ به ۳۳ درصد در سال ۱۳۹۱ پرداخته است.

برپایه طرح یاد شده ، بیش از ۶۱ درصد از خانوارهای مستاجر، با جمعیت کمتر از سه نفر بودند که کاهش بعد خانوار نیز می تواند به عنوان عامل تاثیر گذار در بالا بردن نرخ اجاره نشینی باشد.

ضمن آنکه سهم مسکن در سبد بودجه خانوار در دهه اخیر رو به افزایش بوده و این نسبت از ۲۸ درصد در سال ۱۳۸۴ به ۳۴ درصد در سال ۱۳۹۱ افزایش یافته که این سهم در سبد هزینه گروه های کم درآمد تا مرز ۴۰ درصد افزایش می یابد.

این بررسی نشان می دهد دهک های پایین درآمدی (گروه های کم درآمد) در بازار اجاره نشینی نیاز به حمایت های ویژه دارند، زیرا درصد افزایش نرخ اجاره نشینی در دهک های متوسط و پایین درآمدی بیشتر از دهک های بالای درآمدی است و در نتیجه اجاره نشینی بیشتر از روی ضرورت بوده و موضوع محاسبه صرفه اقتصادی در مقایسه با خرید واحد مسکونی در کار نبوده است.

همچنین متوسط سودآوری سالانه فعالیت اجاره داری در کشور طی سال های مورد بررسی حدود ۲۶ درصد بوده که از این مقدار هشت درصد مربوط به اجاره دریافتی و بقیه به عایدی سرمایه ای مربوط می شود.

بنابراین گزارش ، چنانچه از دهک های پایین درآمدی حمایت لازم صورت نگیرد و نامتناسب بودن افزایش درآمد این گروه ها با افزایش اجاره بهای مسکن، گروه های کم درآمد به سطح پایینی از کمیت (مساحت زیربنا) و کیفیت واحد مسکونی انتقال می یابند.

برنامه مسکن خانوارهای کم درآمد، نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده و سکونتگاه های نابسامان شهری، برنامه اصلاحات در سیاست زمین با تاکید بر نظام برنامه ریزی شهری و منطقه ای، تقویت کارآمدی صنعت ساختمان، بهبود و توسعه نظام تأمین مالی مسکن، مسکن روستایی ۶ محور اصلی دیگر محسوب می شوند که پیش نویس طرح جامع مسکن بر اساس آن ها دسته بندی شده است.