هشدار مرکز پژوهش‌ها درباره کاهش مستمر صادرات محصولات با فناوري بالاي کشور

گروه توليد: بررسي‌هاي مرکز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي حاکي از کاهش مستمر سهم صنايع با فناوري بالا (هايتک) از صادرات کشور از سال 1384 تاکنون است.‏
براساس بررسي دفتر مطالعات انرژي، صنعت و معدن مرکز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي، سهم صادرات محصولات صنعتي با فناوري بالا از کل صادرات صنعتي کشور در سال هاي اخير بسيار اندک و در برخي از سال ها، کمتر از يک درصد بوده و روند اين سهم از سال 1384 تاکنون کاملا نزولي شده به گونه اي که از حدود 1.5 درصد به حدود 0.73 واحد درصد در سال 1392 و به حدود 0.56 واحد درصد در هفت ماهه اول سال 1393 کاهش پيدا کرده است.‏
ارزش صادرات صنايع هايتک در سال 1390 به بالاترين مقدار خود رسيد که حدود 217.4 ميليون دلار بود و در سال هاي 1391 و 1392 به ترتيب به رقم 177 و 184.7 ميليون دلار کاهش پيدا کرد.‏
براساس اين بررسي، طي چهارده سال اخير همزمان با رشد صادرات صنعتي کشور، صادرات صنايع هايتک به اندازه آن رشد پيدا نکرد، هر سال از سهم صنايع هايتک در صنعت کاسته و تمرکز بر يک نوع محصول خاص مانند توليد دارو افزايش پيدا کرد. بنابراين به رغم تاکيد برنامه هاي چهارم و پنجم توسعه و رويکرد مبتني بر افزايش نقش صنايع با فناوري هاي پيشرفته، نه تنها صنايع هايتک در اولويت و جهت گيري هاي دولت طي اين سال ها نبود، بلکه کاملا بر عکس عمل شد و جايگاه صنايع هايتک در سال 1384 نيز از دست رفت.‏
در نتيجه گيري نهايي نيز بايد اذعان کرد که صادرات صنايع هايتک کشور اصلا وضعيت مناسبي ندارد و با ادامه همين روند کنوني، چشم انداز خوبي براي اين صنايع متصور نيست به خصوص وقتي که صنايع هايتک کشور از دو مشکل اساسي، پايين بودن حجم صادرات و روند نزولي سهم آن از يک طرف و فقدان تنوع و تمرکز بيش از 80 درصد ارزش آن، به يک نوع محصول خاص مانند توليد دارو از طرف ديگر، در معرض تهديد جدي قرار دارد؛ لذا پيشنهاد مي شود راهکارهاي حل اين مساله در سياست هاي دولت طي يک سال باقي مانده برنامه پنجم توسعه و به خصوص احکام لايحه برنامه ششم توسعه به دقت ملاحظه شود. ‏