مرتضی ابراهیمی- امروز ۱۷۰ هزار پرونده در شرف تکمیل است و ۳۰۰ هزار نفر در نوبت هستند آن هم با وام ۱۰ میلیون تومانی، در حالی که در آغاز دولت یازدهم ۸۰۰ هزار نفر با نرخ سه میلیون تومان در نوبت وام قرار داشتند.
به گزارش جهان اقتصاد، « ولی الله سیف» در نشست خبری با خبرنگاران گفت: کل بدهی شهرداری تهران به بانک ها بین ۵۰ تا ۶۰ هزار میلیارد ریال( ۵ تا ۶ هزار میلیارد تومان) است و اگر نظام بانکی در تامین مالی خارجی کمک نمی کرد، پروژه های عمرانی در تهران اجرا نمی شد.
وی با بیان اینکه در بانک شهر برخی اصول رعایت نشده است، افزود: این بانک کارهایی را انجام می دهد که شهرداری می خواهد.
سیف گفت: اینکه گفته اند ۴ درصد مردم فقط تسهیلات گرفته اند، حرف درستی نیست و بیشتر تبلیغات انتخاباتی است، زیرا یکی از بزرگترین بدهکاران نظام بانک مرکزی خود شهرداری است.
رئیس کل بانک مرکزی از شرکت های بزرگ اقتصادی نظیر تامین اجتماعی یا شرکت مدیریت پروژه های نیروگاهی ( مپنا) به عنوان دیگر بدهکاران و تسهیلات گیرندگان نظام بانکی نام برد.
سیف افزود: حدود ۴۰ درصد تسهیلات نظام بانکی برای ۲۰۰ نفر بود؛ این حرف ها حرف های تبلیغاتی است و انتظار ندارم چنین حرف هایی را بزند که قشر محترم نظام بانکی را انگونه مورد خطاب قرار دهد.
وی درباره استقلال نظام بانکی نیز اظهار داشت: لازم است از نظر قانونی تغییراتی در فرآِندها بوجود آید ، اما اکنون رییس جمهوری تفکر استقلال بانک مرکزی را قبول دارد و در جلساتی که بانک مرکزی تنها بوده و بقیه تصور می کردند که باید این بانک ورود کند، با توضیحاتی که بانک مرکزی ارایه کرده، ایشان قبول کرده اند.
سیف افزود: در نظر است از نظر قانونی استقلال لازم در ساختارهای بانک مرکزی ایجاد شود.
**اضافه برداشت بانک ها حدود ۲۴ هزار میلیارد تومان است
وی در پاسخ به سوالی درباره نقدینگی، زیان دهی بانک ها و اضافه برداشت ها توضیح داد: یادمان نرود دولت متهم بود متمرکز شده است به کنترل تورم به هر قیمتی و به رکود توجه نمی کند که سبب ریشه دار تر می شود.
سیف با یادآوری استقرار رکود تورمی در آغاز تورم، گفت: بانک مرکزی باید سیاستی اعمال می کرد که در عین حالی که تورم را کنترل کند، رونق اقتصادی را ایجاد کند.
وی گفت: برخی ارقام اعلام بانک مرکزی آگاهانه ایجاد شده اند تا آثار مورد نظر این بانک را تامین کند.
وی با بیان اینکه ۲۰ درصد از نقدینگی ناشی از ساماندهی موسسات غیر مجاز بود، افزود: دستاورد سال ۱۳۹۵ که معدل سال های قبل است، هدف تورم تک رقمی، رشد ۲ رقمی به همراه کنترل نقدینگی در سطح ۲۳ درصد موفقیت بسیار بزرگی است.
رئیس کل بانک مرکزی از رسانه ها خواست عملکرد بانک مرکزی را به دور از نگاه سیاسی نقد کنند.
سیف میزان اضافه برداشت بانک ها از بانک مرکزی را حدود ۲۴۰ تا ۲۵۰ هزار میلیارد ریال(۲۴ تا ۲۵ هزار میلیارد تومان) اعلام کرد که با آگاهی و کنترل بانک مرکز ی انجام می شود.
**فرجام وعده های انتخاباتی
وی درباره وعده های انتخاباتی نامزدها اظهار داشت: تلاطم هایی که ابتدای دولت یازدهم وجود داشت، ناشی از بی تدبیری ها در دولت قبل بود.
وی افزود: در حوزه یارانه، در کنار پرداخت یارانه ، قیمت حامل های انرژی افزایش یابد اما چون بی نظمی بوجود آمد ۷۵۰۰ میلیارد تومان از بانک مرکزی با دستور وزیر اقتصاد برداشت شد.
وی برداشت ۳۰ هزار میلیارد ریال( ۳ هزار میلیارد تومان) با دستور رئیس جمهوری از حساب بانک ها را دیگر اقدامی دانست که در دولت قبل غیرقانونی انجام شد و بانک مرکزی قول داده است که آن را برگرداند که نیاز به تسویه حساب های ارزی دارد.
همچنین ۳ میلیارد دلار از منابع بانکی به ریال تبدیل شد و ۳۷ هزار میلیارد ریال(۳۷۰۰ میلیارد تومان) به انجام پروژه ها اختصاص یافت. تصمیمات غلط آن دوران یکی دوتا نبود؛ فقط برای مسکن مهر۴۵۰ هزار میلیارد ریال( ۴۵ هزار میلیارد تومان) از جیب مردم و با چاپ اسکناس تهیه شد. آن هم برای طرحی که ۱۱۷ هزار واحد آن اصلا متقاضی ندارد.
وی افزود: البته دولت تعهد دارد این طرح را به اتمام برساند و برای اینکه منجر به افزایش پایه پولی نشود، از محل اقساط تسهیلات، منابع مورد نیاز آن تامین می شود.
**انجماد دارایی بانک ها
رئیس کل بانک مرکزی درباره انجماد دارایی های بانگ ها نیز گفت: مطالبات معوق نظام بانکی در آغاز دولت ۱۴٫۷ درصد از کل تسهیلات بود که بانک مرکزی برای آن دو اقدام انجام داد. در پایان سال ۱۳۹۵ میزان مطالبات معوق ۱۰ درصد شده البته این بدان معنی نیست که ۴٫۷ درصد کم شده بلکه مطالبات معوق دیگری هم شناسایی شده و آن افزوده شده است.
وی یادآور شد: آنچه امروز در صورت های بانک ها معوق است مربوط به سال های گذشته است. در گذشته به بانک ها گفته می شد از محل تجدید ارزیابی دارایی ها تهیه کنند که این شیوه درست نبود و در دولت یازدم جلوی آن گرفته شد.
** تک نرخی کردن ارز
سیف به یکسان سازی نرخ ارز و تحریم دلاری ایران اشاره کرد و گفت: رفتار بانک مرکزی با مقوله ارز یک رفتار بسیار شفاف و با دستاوردهای بسیار بزرگ بوده است.
وی افزود: هدف بانک مرکزی ثبات در بازار ارز است و هر نوسانی که ماندگار نباشد، جز با وارد کردن شوک به اقتصاد و به هم ریختن محاسبات فعالان اقتصادی نتیجه ای ندارد.
سیف گفت: البته یکسری اهداف سیاسی وجود دارد که بازار ملتهب شود و شواهد و قراین آن وجود دارد. برای نمونه در طول مذاکرات، طرفین به ثبات بازار ارز توجه داشتند و به این نتیجه رسیدند که با تحریم، تزلزلی در اقتصاد با ثبات ما نمی توانند ایجاد کنند.
به گفته وی، شوک ناشی از نصف شدن درآمدهای نفتی و تقویت دلار در برابر ارزهای پرقدرتی چون یوان، یورو و ... در قیمت دلار موثر بوده است.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: از این رو با توجه به محدودیت هایی که در کار به دلار داریم و وابستگی تجارت خارجی ایران به غیردلار، تغییر نرخ گزارشگری در دستور کار است.
وی با تاکید بر اینکه یکسان سازی نرخ ارز الزاماتی دارد و تا زمانی که فراهم نباشد، انجام نمی شود، گفت: البته این به معنای این نیست که هیچ کاری نکرده ایم، برای نمونه شکاف بین نرخ دلار رسمی و بازار آزاد رو به کاهش بوده است.
وی گفت:قبل از اجرای برجام گفته بودیم که پس از اجرای برجام و برداشته شدن تحریم ها به ۶ ماه زمان نیاز است تا یکسان سازی انجام شود اما پس از اجرا، شرایط به سرعت مورد نظر ما پیش نرفت. این کار باید زمانی رخ دهد که با ثبات باشد نه اینکه متزلزل باشد و تنها به طور شکلی انجام شود.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه اکنون فضای مناسبی در نظام بانکی فراهم شده است، تاکید کرد: شرایط کنونی نظام بانکی با قبل از برجام اصلا قابل مقایسه نیست. اکنون امکان اینکه تمام تجارت خارجی به طور کامل فقط از طریق ال سی انجام شود، وجود دارد اما به مرور زمان کار را جلو می بریم .
سیف افزود: در زمان تحریم بخش قابل توجهی از کارها به صرافی ها منتقل شد که سبب شده این کار برای طرف خارجی هم جذاب شود و عده ای نیز در این زمینه منتفع شوند، لذا به تدریج کارها را به سمت بانک ها سوق دهیم.
وی درباره اصلاح خزانه خالی که رییس جمهوری در ابتدای دولت یازدهم گفته بود، گفت: معنای این جمله این بود درآمدها به حداقل رسیده و دخل و خرج دولت به مشکل و بحران رسیده است.
به گفته رئیس کل بانک مرکزی، وقتی عدم تعادل بین درآمد و هزینه وجود داشته باشد، به این معنی نیست که هیچ پولی وجود ندارد. در آن زمان در برخی کالاهای اساسی شرایط بحرانی داشتیم و حتی بانک مرکزی مجبور شد برای پر کردن انبارهای گندم اقدام کند.
سیف گفت: درباره پیمان های پولی باید گفت که بانک مرکزی همواره این پیشنهاد را به طرف های مذاکره می دهد. مدل مورد نظر ایران به کشورهای پاکستان، روسیه، عراق، آذربایجان ارایه شده و در مورد عراق و پاکستان به امضا رسیده است.
سیف درباره وصول درآمدهای نفتی گفت: در زمینه وصول درآمدهای نفتی با توجه به روابطی که با بانک های اروپایی نظیر ایتالیا برقرار شده، هیچ مشکلی وجود ندارد. در رابطه با هند و چین که عمده خریداران نفت ایران هستند نیز مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
رییس کل بانک مرکزی درباره اینکه آیا اقتصاد ایران توان اجرای وعده های انتخاباتی را از محل منابع بانک مرکزی دارد، گفت: به نظر می آید در این دوره انتخابات یک تفاوت بارز وجود دارد ؛ دوره قبل برای نخستین بار بود که این وعده ها داده می شد و دیدیم که این وعده ها چه تخریب هایی را در اقتصاد ایران به دنبال داشت و امروز دیگر اقتصاد کشور توان تحمل چنین تخریبی را ندارد.
سیف گفت: برای نمونه در حوزه بودجه یک نامزد انتخاباتی می تواند وعده های مختلفی دهد؛ اما مراجعه ای به ترکیب درآمد هزینه بودجه نشان می دهد که چقدر امکان مانور وجود دارد و لذا معجزه ای اتفاق نمی افتد.
وی گفت: این وعده ها یا نمی تواند عملیاتی شود وگرنه ظاهر تغییر می کند، ولی محتوا تغییر نمی کند یعنی قیمت حامل های انرژی و برخی کالاها افزایش می یابد تا به برخی خانوارها یارانه بیشتر بدهند یا اینکه بانک مرکزی اسکناس چاپ کند که معنی آن این است که از آحاد مردم برداشت کند.
وی تاکید کرد: نامزدها توضیح دهند که چه برنامه ای برای وعده افزایش یارانه ها یا برای افراد جویای کار دارند.
سیف گفت: اینکه سامانه راه بیاندازیم ؛ این سوال پیش می آید چطور می خواهیم پاسخگوی خیل عظیمی از کسانی باشیم که ثبت نام کرده اند.
وی درباره اینکه آیا می توان آینده ونزوئلا را متصور بود، گفت: بله؛ در ونزوئلا این تفکر تداوم یافت اما در ایران در چهار سال گذشته متوقف بود.
رییس کل بانک مرکزی با یادآوری اینکه شکل گیری و رشد موسسات غیرمجاز در دولت قبل بود، گفت: اسامی برخی موسسه ها که برگرفته از اسامی ائمه بود، توانست مردم را جذب کند.
سیف درباره کاسپین توضیح داد: قرار بود هشت تعاونی منحل شده در یک موسسه جدید که از بانک مرکزی مجوز دارد، تجمیع شوند. امروز خوشبختانه قوه قضاییه، دستگاه های امنیتی و شورای عالی امنیت ملی در این زمینه با بانک مرکزی همکاری دارند.
وی با برشمردن مسیر اداری که برای انحلال این موسسات و انتقال آن به کاسپین گفت: این شیوه برای هفت تعاونی انجام شده و برای تعاونی هشتم در دست انجام است.
وی گفت: کاسپین هیچ مشکلی ندارد؛ کاسپین هیچ سپرده گذار جدیدی ندارد ولی می خواهید بابت مجوزی که بانک مرکزی می دهد، آن را زیر سوال ببرید.
وی یادآور شد که به دستور قوه قضاییه تابلوهای تعاونی ها و دفترچه های مردم به کاسپین تغییر کرد؛ باید از دستگاهی که در این زمینه مسئول بوده، بپرسید که چرا چنین کرده اند.
رئیس کل بانک مرکزی گفت، معانت نظارتی هفتگی با مرجع قضایی جلسه دارد و دارایی فرشتگان ۲۵۰۰ میلیارد تومان ارزیابی شده و در حال پیگیری خط اعتباری بانک مرکزی هستیم تا مشکل حل شود و از آن تاریخ به بعد این افراد سپرده گذاران کاسپین می شوند؛ اینها سپرده گذاران تعانی فرشتگان هستند که هنوز تعیین تکلیف نشده اند.
وی تاکید کرد: هیچ کدام از این موسسه ها در زمان حاضر ایجاد نشده اند بله از گذشته بوده و بانک مرکزی در حال رفع مشکل به صورت ریشه ای است.
خبرنگاری درباره کاهش نرخ سود بانکی و رعایت نکردن آن از سوی برخی بانک ها پرسید که سیف اظهار داشت: عدم تعادل های موجود در بانک های کشور سبب می شود تقاضای اضافی برای نقدینگی داشته باشند.
وی افزود: از سوی دیگر بانک مرکزی حداقل هایی را برای رشد اقتصادی برای بانک ها تعیین کرده است.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی با فعال سازی نرخ سود بین بانکی آن را به زیر ۱۸ درصد رساند، گفت: عرضه اوراق بدهی سبب شده تا نرخ سود بین بانکی اکنون در دامنه ۱۸ تا ۱۹ درصد باشد.
وی گفت: با توجه به تورم ۹ درصدی در سال گذشته، دولت به نرخ کنونی هم راضی نیست.
رئیس کل بانک مرکزی در عین حال بر وجود تعادل در منابع و مصارف اقتصاد ایران تاکید کرد و گفت که در صورت بازگشت این تعادل، نرخ ها بار دیگر متعادل می شود.
وی ثبات همزمان در بازارهای مختلف را مورد تاکید کرد و گفت: باید شیوه ای را پیش ببریم که به دور از نوسان ها کار پیش رود.
سیف همچنین گفت: بانک مرکزی مسئول تعیین نرخ ارز نیست، بلکه مسئول کنترل نوسان های مقطعی است؛ متناسب با میزان دخالت بانک مرکزی در بازار، اکنون وضعیت متعادلی در بازار است و دلیلی نمی بینیم که اتفاق خاصی بعد از انتخابات رخ دهد و از این رو پیش بینی افزایش نمی تواند مبنایی داشته باشد.
وی درباره مسکن کرامت که یکی از نامزدها وعده داده، گفت: اطلاعی از جزئیات آن ندارم و بهتر است نامزدهای محترم برنامه عملیاتی خود را در این زمینه با جزئیات ارایه کنند.
سیف با بیان اینکه برای ایجاد یک واحد صنفی چندین مجوز نیاز است، گفت: تعجب می کنم که چطور این موسسات بدون مجوز رشد می کنند، شعبه می زنند و تبلیغات و حتی تلویزیونی دارند و با آن هم برخورد نمی شود.
وی ابراز امیدواری کرد مردم در آینده به موسساتی که تحت نظارت بانک مرکزی کار می کند، اعتماد کنند. البته بانک مرکزی بدون کمک قوه قضاییه، نیروی انتظامی و ... کار را به پیش برد.
رئیس کل بانک مرکزی درباره سختی مردم در پرداخت وام ازدواج و سنگ اندازی برخی بانک ها گفت: پارسال یک میلیون و ۲۰ هزار فقره وام ازداوج پرداخت شد که شامل ۹ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان است.
وی یادآور شد: پارسال برای نخستین بار رقم ازدواج به ۱۰ میلیون تومان رسید؛ برخی نامزدها گفته اند که دولت با آن مخالف بود در حالی که دولت مخالف نبود و بانک مرکزی گزارشی در این زمینه داشت که از آن مخالفت استنباط شد. امروز ۱۷۰ هزار پرونده در شرف تکمیل است و ۳۰۰ هزار نفر در نوبت هستند در حالی که در آغاز دولت یازدهم ۸۰۰ هزار نفر در نوبت وام قرار داشتند.
کاهش ۷۸ درصدی صف وام ازدواج در دولت یازدهم
خبرنگاری درباره مشکل مردم در دریافت وام های خرد آن هم با سود بالا سوال کرد و سیف گفت: عقلایی نیست که نظام بانکی تسهیلات ندهند؛ بانک ها متناسب با منابعی که دریافت می کنند، تسهیلات می دهند.
وی افزود: طبق دستور العملی که بانک مرکزی چند ماه پیش صادر کرد، بانک ها این امکان را دارند که برای تسهیلات خرد، کارت اعتباری بدهند.
اکنون هر کسی می تواند با مراجعه به بانک کارت اعتباری بگیرد و از ان استفاده کند.
وی یادآور شد: تامین مالی ۹۰ درصد اقتصاد کشور را بر عهده دارد در حالی که بانک ها در جهان به تامین مالی کوتاه مدت می پردازند و تسهیلات بزرگ و بلند مدت باید در بازار سرمایه تامین می شود؛ البته نمی توان یکباره به نظام بانکی شوک وارد کرد و باید به تدریج آن را رفع کرد.
