در حال حاضر«اختلاط خوراک» یکی از معضلاتی است که بخش‌های مختلف صنعت نفت، گاز و پتروشیمی را دچار ضایعه کرده، البته اینکه در این صنعت تخلف می‌شود قابل انکار نیست،‌ اما ابعادی که متخلف ایجاد کرده گریبان‌گیر واحدهای تولیدی بسیاری شده که می‌خواهند سالم کار کنند . ریشه یک سری از تخلف‌ها در حمل و نقل خوراکی به نام روغن کارکرده یا تحت عنوان روغن سوخته وجود دارد که خوراکی برای واحدهای تصفیه دوم است که با سامانه ملی پایش و مدیریت روغن‌های کارکرده این معضل برطرف خواهد شد.

فرزان گلچین، رئیس هیئت مدیره انجمن صنایع بازیافت فرآورده هاي نفت،گاز و پتروشيمي و اتحاديه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی، ضمن بیان مطلب فوق در گفتگو با خبرنگار جهان اقتصاد اظهار کرد: در هر نقطه‌ای از کشور اگر نظاره کنید، هرکسی با نام روغن کارکرده فعالیت می‌کند، نهایتا این رویکرد نسبت به کالایی وجود دارد که خوراک واحدهای تصفیه دوم بوده است، با توجه به اینکه اتحادیه دارای مسوولیت‌های متفاوت و مطالبات بسیاری در خصوص حل و فصل مشکلات صادرات است، مقرر گردید این موضوع به‌ صورت مستقل در یک انجمن بررسی شود که در آینده نه تنها ضایعات و پسماند روغن کارکرده، بلکه ضایعات پتروشیمی هم در زمره فعالیت این انجمن قرار گیرد .

گلچین با بیان اینکه روغن کارکرده پنجاه سال است که در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد، اظهار کرد: از زمانی که تصفیه‌کنندگان در حد تعداد انگشتان یک دست بودند تا امروز که حدود ۱۵۰ تا ۱۸۰و در برخی عناوین بین ۱۲۰ تا ۱۹۰ کارخانه دارای پروانه یا بدون پروانه هستند، نیازمند این خوراک بودند؛ این خوراک در بعضی قسمت‌های دیگر هم مورد استفاده قرار می‌گرفت که بر اساس موافقت اصولی که به اینها داده شده، خوراک باید به واحدهای تصفیه دوم برسد، ‌نه اینکه در صنایع دیگر استفاده شود.

گلچین ادامه داد: وقتی این خوراک به شبکه‌های دیگر صنعت نشت می‌کند که به این صنایع ارتباطی ندارند، ‌خود به خود این صنعت با کمبود مواد اولیه روبه‌رو می‌شود. سه گروه در این صنعت نقش فعال و اساسی دارند. از تعویض روغنی‌ها و اتوسرویس‌کارها شروع می‌شود، مرحله بعدی عاملین جمع‌آوری روغن کارکرده و سپس مصرف‌کننده که واحدهای تصفیه دوم هستند، در این میان یک خلا و کسری در خوراک وجود دارد و برخی قوانین غلط روی قیمت‌گذاری و کیفیت کالای خوراک مواد اولیه تاثیر می‌گذارد.

وی با بیان اینکه جمع‌آوری‌کنندگان در این میان باید نظرات و خواسته‌های دو گروه اتوسرویس‌کارها و تعویض روغنی‌ها به عنوان فروشنده روغن کارکرده و از طرف دیگر واحدهای تصفیه دوم را تامین کنند، گفت: بازار رقابت شدیدی وجود دارد و اینها برای اینکه خود را در یک نقطه امن قرار دهند، ‌از عدم مراقبت ‌و کنترل‌ها استفاده کردند.

نائب رئیس هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ادامه داد: همین بعد مسافت و تحمیل هزینه‌های رفت‌وآمد باعث می‌شد که اینها در مبدا خرید با یکدیگر دچار رقابت شوند، با افزایش رقابت، کارخانه‌دار هم از یک عدد بالاتر برایش نمی‌صرفد و جمع‌آوری‌کنندگان مجبور می‌شوند که سراغ یک کالای حل‌شونده ارزان‌تر بروند و بهترین گزینه هم مادامی که حامل‌های  انرژی ارزان هستند، گازوئیل است . نود درصد جمع‌آوری‌کنندگان تمایل دارند سالم کارکنند و ۱۰ درصد ظاهرا متخلفند، اما وقتی به بازار رقابت کشیده می‌شود، برای اینکه از بازار حذف نشوند، تن به اختلاط می‌دهند و یک گناه ناخواسته و اجباری در این زمینه پیش می‌آید.

گلچین با بیان اینکه وظیفه اتحادیه و انجمن، ساماندهی این جمع‌آوری‌کنندگان، مشخص کردن، شناسنامه‌دارکردن در بازارشان بوده، گفت: انجمن نه فاکتوری صادر می‌کند، نه به این فعالان می‌گوید که با چه قیمتی و به چه کسی بفروشند. تمام بازار و تجارت قدیمشان، برقرار بوده و تنها باید مشخص شود که این کالا باید در یک جا جمع شود، ‌نظارتی به صورت تصادفی بر روی آن وجود داشته باشد و چنانچه تخلفی صورت گیرد، با دو تذکر، در مرحله بعدی به سمت مسائل کیفری و حقوقی خواهند رفت.

وی ادامه داد: ما عامل‌ها را شناسایی و«سامانه ملی پایش و مدیریت روغن‌های کارکرده» را تشکیل دادیم. ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم از یک سال گذشته مطالعات ما را زیر نظر داشتند و نهایتا با این هدف که بخش حاکمیت شرایط بحرانی فعلی را زیرنظر و ساماندهی کند، این سامانه را در اختیار وزارت صمت، گمرک یا وزارت نفت و هر جایی که تمایل دارند از آن استفاده کنند، قرار خواهیم داد. برای اینکه فاکتورها در این سامانه ثبت شده و به سامانه‌های گمرکی لینک شود. کلیه سازمان‌ها برای آشنا شدن با فرآیندها به این سامانه دسترسی دارند، تا وقتی که به نقطه بلوغ برسد و درآن زمان وظیفه انجمن این است که همه افراد جامانده را ترغیب کند که وارد این سامانه شوند تا تمام حرکات تجاری‌شان ثبت شود.

گلچین با بیان اینکه بحث قاچاق از مهم‌ترین مشکلات این صنف بوده،‌ اما مشکلات دیگری هم وجود داشته، افزود: یکی از مشکلات، بحث محیط زیستی است. از عاملان استان‌های شمالی که دارای مناطق سرسبز هستند، خواستیم به سمت شهرها بیایند و از باغات خارج شوند. بسیاری از این عاملان در محل‌های مسکونی، تانکر‌های سوخت می‌گذاشتند و تریلی از اینها بارگیری می‌کرد. در بسیاری محل‌ها، در کنار نهرهای آب این کارها انجام می‌شد. به آنها زمان دادیم که ظرف شش ماه با کمترین زمان و مساحت، مخزنی که حداکثر ۱۰۰ تن است، به همراه مسائل حفاظتی از جمله دوربین قرار دهند. تاکنون حدود ۱۳۰ نفر تمام این موارد را پذیرفتند و گفتند اگر شرایط اینطور ادامه پیدا می‌کرد، نمی‌توانستیم با کسانی که قاچاق می‌کنند، رقابت کنیم.

گلچین ادامه داد: بحث بعدی هم شفاف‌سازی عملیات تجاری است، بسیاری ازعاملان فکر می‌کردند که چون شرکت و دفتر ندارند، تحت کنترل مالیاتی قرار نمی‌گیرند. یک تانکر، ظرف مدت یکسال بالغ بر ۱۶ میلیارد تومان تراکنش بانکی دارد، اما نه ارزش افزوده‌ای پرداخت می‌کردند و نه مالیات بر درآمد. سازمان امور مالیاتی به دلیل عدم شفافیت، بعضا مالیات ۴۰ درصدی برایشان در نظر می‌گرفت. برخی عنوان کردند که برای فعالیت دو ساله آنها سه میلیارد تومان مالیات بریدند، در حالی که آنها چنین درآمدی ندارند.

وی اظهار کرد: هر یک میلیارد تومان، ۹۰ میلیون تومان ارزش افزوده دارد که باید به سازمان امور مالیاتی طی سه ماه پرداخت شود. هم ‌اکنون با در نظر گرفتن فاکتوری که مورد تایید سازمان امور مالیاتی است و نه درصد ارزش افزوده، بخش مالیاتی آنها تفکیک شده و پرداخت می‌شود. ما تمام جنبه‌های مثبت ساماندهی شدن را برای عاملان توضیح دادیم و شبانه‌روز با ما در تماسند که نگرانی‌هایشان را رفع کنیم. نگرانی افرادی که می‌خواهند سالم کار کنند تقلیل یافته و به نگرانی افرادی که متخلف هستند، اضافه می‌شود.