رضا امامی-بازار سهام یک روز پس از تمدید 7 ماهه مذاکرات هسته ای ایران با گروه 5+1 ، با هجوم کم تعداد سرمایه گذاران هیجان زده و یا به اصطلاح حرفه ای های این بازار ، با "معامله گران ترسو" مواجه بود.

با این همه ارزش 174 میلیارد تومانی معاملات سهام در روز سه شنبه نشان داد که غالب سرمایه گذاران هنوز با خوش بینی به دورنمای بازار سرمایه ،رشد دوباره نماگرهای منتخب این بازار پس از فروکش کردن رفتارهای توده وار تعداد معدودی از معامله گران هیجان زده در روزهای آینده را انتظار می کشند.

به گزارش خبرنگار "جهان اقتصاد" بازار سرمایه پس از گذشت یک دوره رکود فرسایشی و انقباض نماگرهای بورسی در اواخر سال 92 و ادامه آن در شش ماهه نخست امسال، با گرایش دوباره اعتماد سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی مواجه شد.تداوم رکود در اقتصاد متورم ایران در کنار نبود جذابیت سرمایه گذاری در بازارهای ارز و سکه و یا مسکن و بانک باعث شد تا تنها گزینه قابل اطمینان برای سرمایه گذاری صاحبان سرمایه به تالار معاملات حافظ منتهی شود.بورس تهران همزمان با فعال شدن دیپلماسی دولت تدبیر و امید برای حل و فصل سوءتفاهم های بین المللی و در عین حال افزایش خوش بینی ها برای توافق بزرگ با 5 کشور عضو شورای امنیت به همراه آلمان بر سر مناقشه هسته ای در پاییز امسال با حال و هوایی دیگر روبرو شد.

*بالاخره نتیجه مذاکرات چه شد؟

برخی اعتقاد داشتند با توافق هسته ای ایران و غرب و به دنبال آن برچیده شدن سایه سنگین تحریم ها از سر صنایع و شرکت های بورسی در گزارش های بودجه ای و عملکردی بنگاههای اقتصادی، می توان به افزایش سودآوری ها و کاهش هزینه های تحمیلی از بابت تحریم ها امید وار بود.گروهی دیگر اما با خوشبینی به دورنمای بازار سرمایه و لزوم رشد قیمت سهام پس از تحمل یک دوره رکود متداوم ،توافق هسته ای را به عنوان یک متغییر تاثیر گذار کوتاه مدت و تنها برای ایجاد هیجان کوتاه مدت در بازار سرمایه معرفی می کردند.این میان اما آنچه که بزرگان بازار سرمایه بر سر آن اجماع دارند؛ اینکه، در شرایط فعلی اقتصاد ایران که هیچ گزینه ای برتر از سرمایه گذاری در بازار سرمایه یافت نمی شود هم اکنون قیمت سهام از مفت هم ارزان تر شده و "برای خریدن آینده" ، فرصتی بهتر از این پیدا نمی شود.

موضوع مذاکرات هسته ای به عنوان یکی از متغییر های تاثیر گذار بر بازار سرمایه از یک دهه گذشته همواره در کنار سایر ریسک ها مطرح بوده و این در حالی است که شاخص کل بورس در بالاترین مقدار توانسته در نیمه دی ماه سال گذشته، محدوده 89 هزار واحدی را لمس نماید.بنابر گزارش های موجود، مهلت گفت‌وگوهای هسته ای ایران و کشورهای گروه 1+5 تا اول ژوئیه سال 2015 (10تیر 94) تمدید شده تا پایان این مهلت، ایران ماهانه 700 میلیون از دارایی های مسدود شده حاصل از فروش نفت خود را دریافت خواهد کرد.ایران و قدرت های جهانی، خود را متعهد دانستند که تا اول مارس 2015 (10 اسفند 94)، در مورد اصول کلی موافقتنامه هسته ای به "توافق سیاسی" برسند تا سپس، در سه ماه بعدی منتهی به اول ژوئیه، جزئیات موافقتنامه جامع هسته ای را در جریان گفتگوهای تخصصی تصویب کنند.

حسن روحانی ، رییس جمهور نیز در گفتگوی تلویزیونی خود تاکید کرد: "این یک موفقیت بزرگ برای راهی است که ملت بزرگ ایران از 24 خرداد پارسال شروع کرد و آن حماسه سیاسی را آفرید."وی در بخش دیگری از مصاحبه تلویزیونی خود، با ابراز امیدواری نسبت به رفع تحریم های بین المللی گفت "تردید ندارد" که ایران موفق خواهد شد که با حفظ فناوری هسته ای در خاک خود، زمینه رفع تحریم ها را هم فراهم کند.رئیس جمهور ایران افزود: "در اینکه پرونده ایران از شورای امنیت خارج شود، هیچ کس تردید ندارد. منتها بحث سر زمان‌بندی هاست که چه اقداماتی ما انجام دهیم و چه اقداماتی جهان انجام دهد."

*دستاورد پنهان دیپلماسی تدبیر و امید

به گزارش جهان اقتصاد،جمیع این نظرات نشان می دهد که موضوع پرونده هسته ای ایران دست کم در مقایسه با 8 سال قبل با روند و دورنمای منطقی تری برای کارشناسان و صابنظران اقتصادی مواجه شده و از این پس می توان این اعتماد را به آینده کرد که مناقشه هسته ای ایران با غرب قابل حل و فصل است.در فصل جدید فضای سیاسی ایران تا این حد کشور با غرب بر سر رسیدن به تفاهم و حل و فصل مناقشات نزدیک نبوده و از اینرو دستاورد بزرگی برای دولت تدبیر و امید پس از گذشت حدود یکسال از آغاز فعالیت آن به شمار می رود.چرا که جلب اعتماد دوباره غرب و در عین حال عدم تحریم های جدید بر علیه ایران ، به این وسعت و گستردگی و با هماهنگی همه طیف های فکری داخلی؛ با جمع کردن قدرت های دنیا در یک نقطه مکانی و زمانی کمتر ، نمونه مشابهی داشته است.

*گام بر داشتن بر لبه ترس و طمع

اما برای آندسته از معامله گرانی که سرخوش به نوسان های مقطعی اخبار ضد و نقیض مذاکرات هسته ای تنها به سرمایه گذاری کوتاه مدت می اندیشند همواره سرمایه گذاری گام برداشتن بر لبه ترس و طمع است.سرمایه گذارانی که شرط اول بازار سرمایه مبنی بر هدف دار بودن حرکات و انگیزه سرمایه گذاری در بازار با ایجاد تعادل میان ترس،طمع و امید را فراموش می کنند.در بازار سهام دیروز آنچه که به خوبی نمود پیدا کرد حرکت توده وار و بی منطقی از سوی سرمایه گذاران اغلب حقیقی بازار بود که با یک تلنگر کوچک از سوی برخی حقوقی ها براحتی دارایی های خود را با قیمتی ارزان به سرمایه گذاران حرفه ای و خوش اشتهای بازار سهام فروختند.در عین حال عموم فعالان و وفاداران حرفه ای بازار سهام در این روز بدون تحرک بودند و حرکت رمه وار سرمایه گذاران ترسیده از تداوم مذاکرات هسته ای ایران با غرب را به نظاره نشستند.

مطابق با ادبیات مالی رایج در بورس های بین المللی، از قدیم الایام، فعالان بازار سهام به دو دسته تقسیم می شدند: گاوها و خرس ها.گاوها همیشه نماد افراد موفق و پربازده و خرس ها نماد افراد ناموفق و شکست خورده بوده است.

*آشنایی با حرکت های رمه وار سرمایه گذار

اما با رشد فزاینده شاخص نسل جدیدی از معامله گران پا به بازار سهام گذاشته اند که در هیچ کدام از دو دسته فوق نمی گنجند.این افراد غالبا برمبنای هیجان روز بازار و بر مبنای سبزترین نماد،سنگین ترین صف خرید و مثبت ترین نماد اقدام به خرید می کنند.ملاکشان برای فروش نیز عبارت است از :" وقتی که نماد قرمز می شود،صف فروش می شود،پس موقع خروج است!!"افراد فوق بدون هیچ تحلیلی و فقط بر مبنای مشاهده عینی ساده اقدام به خرید و فروش می کنند.

*حضور گوشفندان در بورس

شاید برای خیلی از فعالان قدیمی بازار این پرسش پیش آمده است که چگونه شاخص بورس گاهی تقریبا روزی 1درصد منفی می شود و نیمه دیگر هفته بلافاصله شاخص مثبت کامل (تقریبا روزی 1درصد مثبت) می گردد؟ جواب سوال ساده است : حضور گوسفندها در بورس.اگر دقت کرده باشید در روزهایی که شاخص منفی می شود فشار فروش به صورت غیر معمولی افزایش می یابد. در این شرایط گاوها و خرس ها چند روزی را صبر می کنند تا بازار به حالت طبیعی بازگردد و آن موقع تصمیم به خرید یا فروش می گیرند. اما در این شرایط گوسفندها با فروش گله ای سهم های خود عملا خود را اسیر شاخص منفی یک روزه می کنند. این روال چند روزی ادامه می یابد.

پس از تنها چند روز که گوسفندها تمام سهم های خود را فروخته اند حالا آنها پول دارند ولی هیچ سهمی ندارند.این جا است که دوباره به خرید همان سهم هایی که چند روز پیش فروخته اند می پردازند و بازهم بدون هیچ تحلیلی شروع به خرید هیجانی می کنند. در چنین شرایطی نیز آنها غالبا در صف خرید و در مثبت کامل اقدام به خرید می کنند.این موضوع از دلایل شاحص هیجانی است که یک روز یک درصد منفی و فردا یک درصد مثبت می باشد .متاسفانه در بازار سهام 90 درصد افراد بدون هیچ تحلیلی و بر اساس شایعه،اخبار،شنیده ها اقدام به خرید فروش می کنند و در خوشبینانه ترین حالت فقط 10درصد افراد از حداقل روش های تحلیلی (بنیادی و تکنیکال) استفاده می کنند.

*شما جزو کدام دسته اید؟

گفتنی است ، نام بورس وال استریت،بزرگترین بورس اوراق بهادار ایالات متحده امریکا ، برگرفته از نام دیواری است که در بالای منهتن کشیده شده بود تا زیستگاه احشام را از محل زندگی مردم جدا کند و از ورود حیوانات به داخل شهر جلوگیری کند.به یاد بود آن دوران در وال استریت از چهار حیوان به عنوان نماد نام برده می شود . گاو ، خرس ،خوک و گوسفند. معامله گران می گویند گاوها و خرس ها پولدر می آورند اما خوک ها و گوسفندها قربانی می شوند.

یک گاو با شاخ هایش می جنگد و به وسیله آن حریف را به سمت بالا پرتاب می کند. گاوها خریداران هستند کسانی که روندهای صعودی را تشخیص می دهندو از افزایش قیمت پول در می آورند.اما یک خرس با پنجه هایش حریف را به زمین می کوبد خرس ها فروشندگانی هستند کهبا فروش در روندهای نزولی از ریزش قیمت به سود می رسند.خوک ها نماد طمع کارانند زمانی که برای برآوردن حس طمع خود دست به معامله می زنند خود راقربانی می کنند. بعضی از خوک ها اقدام به معاملاتی با حجم بسیار بالا نسبت به میزان سرمایه شانمی کنند که با یک نوسان کوچک بر خلاف جهت معامله شان نابود می شوند و خوک های دیگر به امیدسودهای بیشتر و بزرگ تر آن قدر در معامله ای که به سود نشسته است می مانند تا جهت بازار عوضمی شود و همان سود را نیز از دست می دهند.

گوسفندها اما بسیار منفعل و ترسو عمل می کنند و منتظر می مانند تا از روند حاکم و اساتید اعظم ونظرات دیگران پیروی کنند. آن ها شاخ گاو بر سر خود می گذارند و گاهی نیز لباس خرس می پوشندو سعی می کنند که مثل آنها رفتار کنند.گوسفندها را می توان از روی بع بع کردن های سوزناکشان زمانی که بازار دچار تغییر و نوسان می شود،شناخت. زمانی که بازار باز می شود گاوها می خرند ، خرس ها می فروشند ، خوک ها و گوسفندهازیر دست و پا له می شوند و معامله گرانی که هنوز تصمیم نگرفته اند خارج از گود به نظاره می نشینند.اگر شما سرمایه گذار بورس هستید فکر می کنید با توجه به در پیش بودن ارایه عملکرد گزارش های عملکردی سه ماهه سوم شرکت های بورسی و در عین حال موضوع ارایه لایحه بودجه سالیانه دولت به مجلس و از طرفی امن شدن فضای سیاست خارجی کشور ،در شرایط فعلی جزو کدام دسته از چهار نماد مذکور در بازار سرمایه بودید؟