پیام اصلی اعتدال در عرصه کشورداری این است که اداره جامعه ما با علایق و سلایق گوناگون بدون دانش گفت‌وگو و سعه صدر امکان‌پذیر نیست.

پیام رئیس جمهور در همایش ملی اعتدال توسط سیدرضا صالحی امیری مشاور رئیس جمهور و رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی قرائت شد.

گزیده ای ازمتن پیام حجت الاسلام والمسلمین حسن رذوحانی به شرح زیر است:

«برگزاری همایش ملی اعتدال » با مسئولان و دست‌اندرکاران محترم و شرکت کنندگان فرهیخته و ارجمند هیأت علمی تبریک می‌گویم.

امروز بیش از هر زمانی در جامعه ایران، دنیای اسلام و جامعه جهانی ضرورت درک اعتدال و روی آوردن به آن در همه جوانب و ابعاد زندگی احساس می‌شود. انسان و جامعه معاصر آزرده و خسته از افراط و افراط‌گری است و برای کاستن از مخاطرات درهم تنیده تندروی در اندیشه و گفتار و رفتار،‌ رویکردی روشن‌تر از "اعتدال" در زمینه‌های علمی و نظری نیست.

اعتدال به طور ذاتی با فعالیت‌های دانش‌محور و مبتنی بر عقلانیت و همه جانبه نگری پیوند دارد و بنابراین شما دانشگاهیان و صاحب‌نظران برای سخن گفتن در این عرصه سزاوارترید. عرصه سیاست هرگاه از تأمین عدالت، معنویت و همبستگی انسانی به قدرت گیری و قدرت‌مداری تمایل پیدا کند مستعد دچار شدن به تندروی و افراط‌گرایی می‌گردد و این پدیده‌ای است که درمنطقه ما و در جهان امروز به تهدیدی واقعی تبدیل شده است و وظیفه اندیشمندان ما تلاش فکری برای تقویت سرمایه‌های اعتدال در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی است.

پیام اصلی اعتدال در عرصه کشورداری این است که اداره جامعه ما با علایق و سلایق گوناگون بدون دانش گفت‌وگو و سعه صدر امکان‌پذیر نیست. به این دلیل همواره علاقمندان به این کشور و انقلاب اسلامی را دعوت کرده‌ام که بیایید با سعه صدر با مسائل برخورد کنیم. بگذاریم افراد حرفشان را بزنند و به خاطر اشکال‌های کوچک آدم‌های بزرگ را کنار نگذاریم. اعتدال در عرصه سیاست یعنی توجه به آرای مردم و قرار دادن فعالیت‌های دولتمردان در چارچوب دانایی، راستی و اخلاق و دوری از غرور و خودمحوری.

اعتدال در عرصه علم یعنی پیوند بین شالوده‌های علمی و نظری و تجربیات برآمده از حیات اجتماعی و سیاسی جامعه ما و بنا براین توقع از دانشمندان و علما برای بررسی کاوش‌گرانه و نقادانه نسبت به اندیشه اعتدال با خواسته‌های مردم و فرهنگ ایرانی و اسلامی ما و همچنین ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل آن برای تأمین الزامات توسعه پایدار و همه‌جانبه خواسته‌ای معقول و توجیه پذیر است. هرچند بر این نکته تأکید دارم که اعتدال به طور عام از سرشت فعالیت سازنده سیاسی جداناشدنی است و به طور خاص نیز انتخابی ضروری برای برون رفت از شرایط آسیب‌زای تقابل‌ها و افراط‌گری‌های کنونی در عرصه‌های سیاست داخلی و بین‌المللی می‌باشد؛ اما فراتر از این دریافت‌های عام تردیدی ندارم که گشودن لایه‌های اندیشه اعتدال نیازمند تدقیق و تأمل اندیشمندانه شما دانشگاهیان و دانشوران است.

اگرچه اعتدال با دوری از افراط و تفریط معرفی شده است اما این معنایی نیست که برای معرفی مفهومی که قرار است راهنمای حرکت همه‌جانبه دولت و پیشرفت توسعه ملت باشد کفایت کند.

یادگار امام: کسانی که تندزبانی کردند بیش از همه آسیب دیدند

همچنین ن فرزند یادگار امام در این همایش با بیان این که با دشمنی کردن، تلخی کردن و افراط‌گرایی جامعه از بین می‌رود، اظهار کرد: در روزگار خود دیدیم کسانی را که تند زبانی کردند اما بیشتر از همه خودشان آسیب دیدند.

حجت‌الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی با اشاره به تعاریف موجود در مفهوم عدالت گفت:‌ عدالت و اعتدال از خواسته‌های مشترک جامعه امروزمان است.

وی در ادامه افزود:‌ اعتدال یکی از مفاهیم کلیدی در بیانات اهل بیت است. امام علی (ع) هنگامی که اهل بیت‌ پیامبر (ص) را معرفی می‌کند آنها را در جایگاه مقابل افراط و تفریط قرار می‌دهد.

تولیت حرم مطهر امام خمینی (ره) در ادامه با اشاره به آثار اجتماعی اعتدال گرایی خاطر نشان کرد:‌ امام علی (ع) می‌فرمایند جامعه معتدل هلاک نمی‌شود. امام همچنین می‌فرمایند: کسی که اعتدال پیشه کند سختی‌ها برایش آسان می‌شود. با اتکا به خداوند، آسان گرفتن کارها و اعتدال گرایی می‌توان سختی‌ها را به سادگی تبدیل کرد.

حسن خمینی همچنین با بیان این که بقای نام نیک یکی دیگر از خواص اعتدال گرایی است، خاطر نشان کرد:‌ در احادیث آمده که باید از افراط و تفریط پرهیز کرد چون موجب ملامت می‌شود. ممکن است در دوره‌ای موجی بیاید و افرادی را در نظر بگیرد اما پس از فرو نشستن موج به همین افراد انتقاد می‌شود که چرا این‌گونه شد؟

وی همچنین گفت: اعتدال موجب الفت دلها می‌شود. پیامبر (ص) می‌فرماید: اعتدال موجب نزدیک شدن قلوب به هم می‌شود. متاسفانه امروز جامعه ما به بی‌ادبی دچار شده است. چرا ما نمی‌توانیم با هم مهربانانه‌ صحبت کنیم ادب یعنی پایبندی به هنجارهای مطلوب اجتماعی. ما احتیاج داریم یک گام بزرگ به سوی ادب برداریم.

فرزند یادگار امام همچنین با اشاره به این که اعتدال‌گرایی موجب ایجاد اتحاد ملی می‌شود، خاطر نشان کرد:‌ جامعه معتدل دچار تشتت نمی‌شود. امام سجاد (ع) می‌فرمایند: با خطاکاران جامعه رفاقت کنید. پیامبر (ص) هم قسم خورده تا مردم ایمان نیاورند وارد بهشت نمی‌شوند و تا با هم محبت نداشته باشند ایمان نمی‌آورند. نقد بزرگان اشکالی ندارد اما این نقد باید با بیان کرامات آنها همراه باشد. علت و معلول اعتدال بسط محبت در جامعه است.

نهاوندیان: سانتریفیوژ باید بچرخد

در ادامه ا ین همایش رئیس دفتر رئیس جمهور تصریح کرد که حقوق مردم باید در همه ابعاد در دستور کار قرار بگیرد.

نهاوندیان با اشاره به همایش اعتدالی که در شهریور ماه سال گذشته برگزار شد، خاطرنشان کرد: همایش دیگری به نام اعتدال سال گذشته و دو سه ماه پس از انتخابات سال 92 برگزار شد،که فرصتی برای بیان گفت‌وگو و مفهوم اعتدال بود، اما ما امروز مشاهده می‌کنیم که چنان‌چه در آن زمان مردم ایران به اعتدال اشتیاق داشتند، امروز توجه به مقابله با افراط و اعتدال به نیازی جهانی تبدیل شده است و زمانی که رئیس جمهور در سازمان ملل حرفی علیه افراط و خشونت ارائه می‌دهد با استقبال گسترده از سوی جامعه جهانی مواجه می‌شود.

وی با اشاره به پدیده نوظهوری به نام داعش در دنیا، اظهار کرد: امروز پدیده داعش نظر همه جامعه جهانی را به خود جلب کرده است. امروز مشاهده می‌کنیم که با عنوان افراطی‌گری داعش یک تیر با دو نشان را هدف قرار داده است و آن نابود کردن امکانات و بنیه کشورهای اسلامی و از سوی دیگر مقابله با اسلام با همه جذابیت‌های آن است.

رئیس دفتر رئیس جمهور با تأکید بر این‌که مقابله با این خطر اصلی‌ترین کار ما است، گفت: مقابله با افراطی‌گری بجز با برافراشتن پرچم اعتدال حاصل نمی‌شود. در این کار رویکرد سلبی کافی نیست، بلکه باید جایگزینی که چیزی جز حرکت اسلامی نیست، را در دستور کار خود قرار دهیم.

نهاوندیان با تأکید بر لزوم تفسیر مفهوم اعتدال، اظهار کرد: درست است که مردم در یک حرکتی اجتماعی به تصویری اجمالی از اعتدال رأی می‌دهند یا در سازمان ملل نسبت به قطعنامه‌ای اقبال نشان می‌دهند، اما این اعتدال نیاز به تفسیری عملیاتی دارد؛ چرا که زمانی که اعتدال به ارزشی مقبول تبدیل شود تزویر آغاز می‌گردد و ادعای انتساب به آن مفهوم گسترده‌تری پیدا می‌کند. در نتیجه تبیین اعتدال ملزومی بسیار ضروری است.

وی با تأکید بر لزوم آموزش روش‌های عملیاتی اعتدال، اظهار کرد: اگر گمان شود که رویکرد اعتدالی عبارت است از یک اقتباس وارداتی از مکاتب سیاسی غربی، گمانی غلط است؛ چرا که اصل رویکرد اعتدالی اسلام ناب محمدی (ص) است.

رئیس دفتر رئیس جمهور خاطرنشان کرد: امروز به دنبال تجربه‌ای 35 ساله فرصتی در ایران به وجود آمده است که گفتمان اعتدال الگوی عملی خود را در ساحت سیاست، اقتصاد، فرهنگ و... ارائه کند.

نهاوندیان با تأکید بر این‌که لازمه عدالت جویی اعتدال است به بیان حدیثی از امام علی (ع) پرداخت و خاطرنشان کرد: امام علی (ع) می فرمایند" هر کس که از مسیر اعتدال منحرف شود حتما" در مسیر ظلم، زورگویی و تضییع حقوق افراد خواهد افتاد".

وی با بیان این‌که بسیار خطا بود اگر کسانی گمان می‌کردند با شعار عدالت باید با تندی و تندخویی رفتار کنند، اظهار کرد: ارائه‌ای دلنشین‌تر، زیباتر و بهتری از عدالت جز اعتدال وجود ندارد.