جمعه 10 فروردین، 1403

کدخبر: 11986 14:37 1394/02/02
جهان اقتصاد بررسی کرد؛  ازدواج کودکان پدیده منفی رو به گسترش

جهان اقتصاد بررسی کرد؛ ازدواج کودکان پدیده منفی رو به گسترش

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
جهان اقتصاد بررسی کرد؛  ازدواج کودکان پدیده منفی رو به گسترش

جهان اقتصاد بررسی کرد؛ ازدواج کودکان پدیده منفی رو به گسترش

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

ملیحه مهرآمیز- در تمام ادوار تاریخ فقر فرهنگی تبعات زیادی را برای جامعه به همراه داشته است، یکی از این موارد که فقر فرهنگی و اقتصادی  باعث به وجود آمدن و گسترش آن شده است و تا کنون از جامعه ما رخت نبسته است ازدواج دختران در سنین پایین و زودهنگام است.

سازمان ملل در تعریف ازدواج زودهنگام بیان می کند: «ازدواج زودهنگام عبارتست از هر ازدواجی که در سنین زیر ١٨سالگی صورت گرفته، در صورتی که دختر از نظرجسمی، فیزیولوژیکی و روانی برای ازدواج و فرزندآوری آماده نیست.»

متاسفانه در جوامع سنتی، مردان برای ازدواج به دنبال دختران سنین پایین هستند و  با داشتن سن بالا، رقم سنی خود را فراموش می کنند و به دنبال دخترانی با سن کم هستند!

آسیب های ازدواج های زودهنگام بر همگان آشکار است. به عنوان مثال اگر چه ممکن است دختران در سنین زیر ۲۰ سالگی تا حدی به بلوغ فکری رسیده باشند اما از نظر فیزیولوژی، فرزندآوری و روانی آمادگی پذیرش مسئولیت زندگی را ندارند،متخصصان زنان بارها اعلام کرده اند که باروری در سن زیر ۱۹ سال، نوعی حاملگی پرخطر تلقی می شود.

فاطمه ناهیدی، دکترای بهداشت باروری، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می گوید: از نظر جسمی، دختر نوجوان در حال رشد بوده و اندام‌های تولید مثلی و تناسلی وی از رشد کافی برخوردار نیستند بنابراین مادر شدن در این سنین فرد را دچار مخاطراتی می‌کند که از جنبه‌های گوناگون جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی قابل بحث است.

وی ادامه می دهد: زنان نوجوان معمولا در حال رشد و تکامل هستند. نیاز آنها به انرژی و تغذیه مناسب نسبت به افراد مسن‌تر بیشتر است، بنابراین چنین کمبودهایی با وقوع حاملگی نه تنها به مادر بلکه به جنین نیز آسیب وارد می‌کند.

جای سوال این است که با آنکه خطرات و آسیب های ازدواج دختران در سنین پایین کاملا مشهود است ولی متاسفانه اشتیاق مسئولین نظام برای ترویج ازدواج با دختران کم سن و سال را شاهد هستیم.

به عنوان مثال محمود احمدی‌نژاد در سال۸۹ با انتقاد از افزایش سن ازدواج دختران و پسران که در آن زمان به ترتیب ۲۴ و ۲۶سال بود اعلام کرد: «به نظر من، سن ازدواج مناسب برای دخترها ۱۶، ۱۷ و ۱۸ سال است، یعنی زمانی که دخترها تازه شکوفا شده‌اند و در اوج عاطفه و احساس و لطافت هستند و سن مناسب برای ازدواج پسرها ۱۹، ۲۰ و ۲۱ سال است.»

افرادی با چنین تفکراتی در جامعه ایران کم نیستند از جمله برخی نمایندگان مجلس، قرائتی و... که در تلاش هستند دختران را از دوران کودکی در چارچوب خانه محصور کنند این در حالی است که دختران دبیرستانی متاهل از مدرسه اخراج می شوند!

با نگاهی به آمار نرخ طلاق و ازدواج که اخیرا اعلام شد مشخص می شود که بنیان خانواده در کشور بسیار آسیب دیده است و یکی از دلایل آن را هم می تواند ازدواج در سنین پایین دانست که افراد هنوز آمادگی لازم را برای تشکیل خانواده ندارند.

این نوع ازدواج باعث می شود که دختران بدون تجربه دوران نوجوانی، وارد دنیایی بزررگتری شوند که با خصوصیات روحی و روانی آنها هماهنگ و سازگار نیست و مجبور به انجام کارهایی شوند که تناسبی به سن و سال آنها ندارد. در ازدواج های زودهنگام معمولا دختران نقش زیادی در تصمیم گیری ندارند و در اینگونه خانواده ها مردان معمولا از سن بسیار بالاتری نسبت به زن برخوردار هستند و این امر باعث می شود که زن تسلیم محض شوهر شود که طبیعتا این امر خشونتهایی را بر علیه زنان به همراه خواهد داشت، آمار بالای خشونت علیه زنان در کشور شاهد این امر است!

در بحث ازدواج کودکان، عامل اقتصادی برجسته است

در بحث ازدواج کودکان، عامل اقتصادی برجسته می شود، به طور مثال در خبری که تیرماه سال ۹۱ در سایت خبرآنلاین منتشر شده بود؛ فقر مالی بالا یکی از عوامل مهم ازدواج دختران خردسال برشمرده شد.

فقر اقتصادی والدین باعث می شود که دختران خانواده های فقیر به مثابه کالایی درآمده و توسط والدین خود مبادله شوند، امری که در بسیاری از مناطق حاشیه نشین کشور و شهرستان های کوچک مشاهده می شود.

سید علی شاه صاحبی وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی و عضو کانون وکلای دادگستری در گفتگو با جهان اقتصاد با بیان اینکه سنّ ازدواج در قوانین ایران دگرگونی بسیار به خود دیده است، می گوید: ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی پیش از اصلاح،سن ازدواج را برای دختران ۱۵ سال و برای پسران ۱۸ سال تمام شمسی بیش بینی کرده‏ بود و در موارد مستثنی به اقتضای مصلحت، معافیت شرط سن را به ترتیب تا ۱۳ و ۱۵ سال تجویز نموده بود.

این حقوقدان افزود:قانون حمایت از خانواده در سال ۱۳۵۳ ازدواج زنان پیش از رسیدن به ۱۸ سال و ازدواج مردان پیش از رسیدن به سن ۲۰ سال را ممنوع اعلام کرد. اصلاحات سال ۱۳۶۱ این وضعیت را دوباره دگرگون کرد و ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی به استناد مغایرت با احکام فقهی اصلاح و به موجب آن نکاح پیش از بلوغ ممنوع، امّا عقد نکاح پیش از بلوغ با اجازه اولیای صغیر صحیح تلقی شد.

شاه صاحبی تصرییح می کند: براساس ماده ۱۰۴۱ اصلاحی قانون مدنی، عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به ۱۳ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط به اذن ولی است؛ به شرط رعایت مصلحت و با تشخیص دادگاه صالح. مفاد مواد ۱۲۱۲ و ۱۲۱۷ قانون مدنی نیز به نوعی مؤید موازین مقرر در این ماده می باشد. 

این عضو کانون وکلای دادگستری می افزاید: هدف قانونگذار این بوده است که به ازدواج های که در سن کم انجام می شود نظم داده و  آنها را قانونمند کند.

شاه صاحبی ادامه می دهد: ضمن آنکه قید ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی مبنی بر شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه این امکان را فراهم می نماید که در صورتی که رعایت مصلحت طفلی نشده باشد امکان عزل ولی توسط دادگاه بر اساس ماده ۱۱۸۴ قانون مدنی فراهم گردد.

براساس این ماده، ازدواج دختر در سن پایین علاوه بر رضایت خود طفل و ولی، تشخیص صلاحیت توسط دادگاه برای انجام اینگونه ازدواج ها لازم است به طوریکه اگر دادگاه تتشخیص دهد که این ازدواج به نفع طفل نیست می تواند نکاح را باطل اعلام کند.

این حقوقدان می افزاید: لازم به ذکر است؛ وفق تبصره ماده۱۲۱۰ قانون مدنی، سن بلوغ در پسر ۱۵ سال تمام قمری و در دختر ۹ سال تمام قمری است و تا قبل از این سنین، شخص صغیر شناخته می شود. اما اصلاحیه ماده ۱۰۴۱ در مورد مسئله ازدواج قائل به تفکیک شده و برای ازدواج سنین ۱۳ و ۱۵ سال تمام شمسی را ملاک عمل قرار داده است.

بنابراین از این اصلاحیه می توان چنین استنباط کرد که در این مورد ارائه حکم دادگاه به دفترخانه لازم است و بدون حکم دادگاه که دایر بر اذن ولی و نیز مصلحت مولی علیه می باشد، ثبت ازدواج ممنوع می باشد.

 وی خاطرنشان کرد:  عدم رضایت یکی از زوجین نیز باعث ابطال عقد خواهد بود.

وی اینگونه ازدواج ها را در کشورهای جهان سوم دانست و گفت: بیشتر این ازدواج ها در روستاها، حاشیه شهرها و شهرستان هایی که به صورت قبیله ای زندگی می کننند مشاهده می شود.

دکتر عالیه شکربیگی دبیر کارگروه زنان و مناسبات خانواده انجمن جامعه شناسی ایران در گفتگو با جهان اقتصاد زودرسی و دیررسی ازدواج در میان افراد جامعه را دو پدیده قابل بررسی و ریشه یابی می داند و می گوید: طلاق از عواملی است که باعث افزایش تعداد زنان سرپرست خانوار در سنین پایین می‌شود.

وی ادامه داد: آمارها از افزایش طلاق در جامعه خبر می‌دهد و براین اساس بیشترین طلاق در میان زنان ۲۰ تا ۲۵ ساله و مردان ۲۵ تا ۲۹ ساله اتفاق می‌افتد.

شکربیگی خاطرنشان کرد: بنابراین وقتی دختران در سنین پایین ازدواج کرده و زندگی شان منجر به طلاق می شود در صورتی که از حمایت خانواده برخوردار نباشند و صاحب فرزند نیز باشند در نتیجه این امر باعث می شود زن با وجود سن پایین خود، سرپرست خانوار شود.

متاسفانه اینگونه ازدواج ها نه تنها قانونی بوده بلکه برای نظم دهی به اینگونه ازدواج ها ماده و تبصره هم به آن اضافه کرده اند! قانون می گوید اجازه خود طفل هم شرط است اما یک طفل چگونه می تواند مصلحت خویش را تشخیص دهد در حالیکه ولی او  مبادرت به چنین امری نموده است؟!

ازدواج کودکان به نابرابری جنسیتی دامن می زند

ازدواج کودکان نه تنها به نابرابری جنسیتی دامن می زند بلکه مانع توانمندی زنان نیز می شود.بر اساس آمار ارائه‌ شده از سوی سازمان ثبت احوال ایران، در ۹ ماه نخست سال ۱۳۹۲، ازدواج ۳۱هزار دختربچه زیر ۱۵ سال ثبت شده است. بر مبنای این آمار بیش از یک سوم ازدواج‌های این مدت، مربوط به دختران زیر ۱۹ سال است.

سازمان ملل متحد بارها در گزارش‌های رسمی خود اعلام کرده که این گروه از زنان بیش از دیگر زنان در معرض خشونت خانگی قرار دارند، بسیاری از آن‌ها از حق تحصیل برای همیشه محروم شدند و فقر در میان این زنان جدی‌تر است. اما  با این حال متاسفانه این پدیده منفی رو به گسترش است.



  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |