مرتضی ابراهیمی
news.morteza@gmail.com
تجربه نشان داده است که تسلط بازار بدهی بر تامین مالی اقتصاد را شکننده میکند و موجب ایجاد بحران میشود زیرا تمام اقتصادهای پیشرفته و در حال توسعه به مبالغ هنگفت سرمایهگذاری نیاز دارند که تامین این مبالغ، خود چالشی بزرگ محسوب میشود.
معاونت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در همایش تامین مالی شهری گفت: تامین مالی بلند مدت تا حد زیادی مبتلابه طرح های زیرساختی و شهری است .
علی سعیدی در این همایش گفت: تامین مالی بلند مدت در دو - سه سال اخیر و خصوصا بعد از بحران ۲۰۰۸ در سطح جهان مورد توجه بازارهای بین المللی قرار گرفته است .
وی علت این توجه را تغییر رویه بانک ها و تغییر تامین مالی ها خواند و گفت: بانک ها محدودیت هایی را برای اعطای تامین مالی بلند مدت ایجاد کرده اند .
معاونت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه افزود: در حال حاضر برای تامین مالی علاوه بر تکیه بانک ها به ابزارها و نهادهایی نیاز است که بتوانند زمینه رشد اقتصادی را ایجاد کنند .
وی گفت: تجربه نشان داده است که تسلط بازار بدهی بر تامین مالی اقتصاد را شکننده میکند و موجب ایجاد بحران میشود زیرا تمام اقتصادهای پیشرفته و در حال توسعه به مبالغ هنگفت سرمایهگذاری نیاز دارند که تامین این مبالغ، خود چالشی بزرگ محسوب میشود.
سعیدی گفت: در سال ۲۰۱۰ تنها ۹ کشور جهان ۶۰ درصد از تولید ناخالص داخلی دنیا را با ۱۰ هزار میلیارد دلار سرمایه گذاری در اختیار داشتند که این رقم در سال ۲۰۲۰ به ۱۸ هزار میلیارد دلار میرسد.
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس تاکید کرد: ایران نیز برای رسیدن به اهداف سال ۱۴۰۴ و دستیابی به رشد اقتصادی مناسب در این سال، وضعیت اشتغال و سایر متغیرهای کلان اقتصادی، باید بیشترین بهره را از بازار سرمایه و پول و ابزارها و نهادهای متناسب با آن ببرد.
وی گفت: در کنار موضوع تامین مالی بلند مدت، تامین نقدینگی برای بنگاههای کوچک و متوسط نیز در تمام دنیا در دستور کار است که از سال ۲۰۱۱ به این سو این چالش نیز در حال حل شدن است، اما مشکلات در تحقق بلند مدت بسیار بیشتر است. زیرا جذب سرمایهگذاران در این نوع تامین مالی با مشکلات بسیار مواجه است.
سعیدی ثبات اقتصادی را مهمترین پیش شرط برای تحقق تامین مالی بلند مدت عنوان کرد و گفت: صندوقهای توسعه ملی و بیمه از مهمترین واسطهگرانی هستند که میتوانند موفقیت بازارهای مالی را در جذب وجوه و موفقیت ابزارهای بلند مدت یاری کنند.
وی ظهور ابزارهای با درآمد ثابت را مهمترین راه برای جذب اعتماد بیشتر سرمایه گذاران بلند مدت دانست و گفت: مدیران بازار سرمایه با چنین نگرشی در سالهای اخیر اقدام به انتشار اوراق اجاره، مرابحه و استصناع با درآمد ثابت کردند تا بدین ترتیب سبد مناسبی برای سرمایهگذاری و تامین مالی تعبیه کنند و از سوی دیگر نهادهای مالی ایجاد شدند تا این ابزاها را توسعه دهند.
سعیدی افزود: همچنین این نهادهای مالی نقش اساسی در توسعه شهرها بر عهده دارند و میتوانند به شهرداریها در تامین مالی یاری برسانند.
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس خاطرنشان کرد: سازمان بورس بر اساس وظیفه قانونی توسعه نهادها و ابزارهای مالی را در دستور کار دارد و شرکتهای تامین سرمایه نیز به عنوان بازوی بازار سرمایه برای توسعه این ابزارها و بازار یابی آن ها به بورس کمک می رسانند.
سعیدی صندوق پروژه و صندوق زمین و ساختمان را از ابزارهای نوین بازار سرمایه ایران عنوان کرد و گفت: البته اگرچه تجربه وجود صندوقهای زمین و ساختمان در بازارهای دنیا وجود دارد، اما صندوق پروژه از ابداعات ایران بوده و به عنوان مشارکت پذیرشدن سرمایهگذاران در پروژههای نیمه کاره راهاندازی شدهاست.
وی گفت: اولین صندوق پروژه به زودی عرضه میشود و پس از ۲۰ درصد پیشرفت عمومی میشود و در نهایت اوراق آن در بازار ثانویه، حتی اگر پروژه به بهرهبرداری نرسد قابل معامله است که به طور حتم شهرداریها میتوانند از این دو صندوق بیشترین استفاده را برای تکمیل پروژههای خود بنمایند.