فریده خدادادی-درسال‏‏های اخیر به دلیل تورم افسارگسیخته، گرانی‏‏های بی‏ضابطه بازارمسکن را تحت تاثیر قرار داده است و با توجه به این که دولت بر اساس قانون مکلف به تامین مسکن برای همه اقشار جامعه است نتوانسته به وعده خود برای ساخت چهار میلیون واحد مسکونی عمل کند.

به گزارش جهان اقتصاد؛ با توجه به این که تامین زمین و‌ منابع مالی ارکان اصلی ساخت‌وساز مسکن در کشور را تشکیل می‏دهد، دولت با وعده اعطای زمین به مردم از ساخت خانه‏های ویلایی برای برخی از اقشارجامعه صحبت می‏کند که با وجود افزایش قیمت مسکن، نوسانات عرضه و تقاضا و کاهش حجم معاملات مسکن این گفته در این برهه جای بسی تعجب دارد!

خبرنگار جهان اقتصاد درباره این موضوع با حسن محتشم، عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان استان تهران به گفت‏وگو پرداخته است که در ادامه می‏خوانید.

عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان استان تهران اظهارکرد: دولت سیزدهم از زمان روی کارآمدن وعده ساخت سالیانه چهارمیلیون واحد مسکونی ظرف چهارسال را مطرح کرد اما با گذشت یکسال از طرح نهضت ملی مسکن و ورود به سال دوم، برنامه خاصی را برای انجام این مهم درنظر نگرفته است به طوری که تاکنون هیچ واحدی به متقاضیان تحویل نشده است حتی تعداد قابل توجهی از واحدهای مسکونی نیز در مرحله ساخت قرار ندارد.

محتشم گفت: هنگامی که دولت از خانه‏های ویلایی در طرح نهضت ملی مسکن سخن می‏گوید و با اعطای زمین درصدد این است که مردم بسته به توان مالی خود برای ساخت این نوع خانه‏ها تلاش کنند، این پرسش مطرح است که زمین‏ها قرار است به چه کسی اعطا شود؟ فردی که از مسکن برخوردار نیست و اگر هم واجد شرایط باشد، تمکن مالی آنچنانی هم ندارد که از پس پرداخت اقساط تسهیلات برآید یا بتواند در مرحله ساخت مشارکت نماید و از سوی دیگر نمی‏تواند با این اندوخته اندک مسکن با کیفیتی را تهیه کند و تنها به ساخت یک چهاردیواری اقدام می‏کند که خانه آنچنانی هم نخواهد بود. در این میان شاید عده‌ای نتوانند حتی همان چهاردیواری استاندارد را بسازند و لاجرم باید امتیاز آن را واگذار کنند.

وی افزود: اگرهدف دولت خانه دار کردن است، متقاضی که تجربه ساخت و تمکن مالی ندارد را با اعطای زمین نمی‏توان خانه دار کرد بلکه باید دولت ساخت خانه به صورت خانه‏های ویلایی یا آپارتمان سازی را به نحوی از طریق اعطای تسهیلات بانکی و مشارکت سازندگان انجام دهد و به مردم تحویل دهد.

این فعال حوزه مسکن افزود: تا به این جای کار به نظر نمی‏رسد که دولت به موفقیت چندانی در طرح نهضت ملی مسکن دست یافته باشد و نتوانسته در کنترل قیمت مسکن موثر واقع شود، همان طور که در شش ماهه نخست سال رکود تورمی در بخش مسکن را شاهد بودیم.

محتشم گفت: اقتصاد کلان کشور با مشکلات اقتصادی و مدیریت نابسامان رو به روست و ارزش پول ملی به دشواری حفظ شده است. از شهریورماه 1400 دلار 23 هزار تومانی به 37 هزار تومانی رسیده است و این یعنی ارزش 50 درصد پول ملی کاهش یافته است که در این صورت قیمت کالاها، خدمات و بخش مسکن افزایش می‌یابد؛ از سوی دیگر علاوه بر تورم، رکود هم مشاهده شده است.حوادث اخیر در کشور هم نیز آن را تحت تاثیر قرار داده است بنابراین دولت باید شرایط اقتصاد کلان را مدیریت کند.

وی عنوان کرد: وزارت راه و شهرسازی مادامی که برنامه منسجمی را با مجموعه انبوه سازان و سازندگان نداشته باشد و با آن‏ها برای مقوله ساخت و ساز وارد توافق نشود، به نظرنمی‏رسد که اتفاق چندانی را در این حوزه شاهد باشیم و این روال با وعده ادامه خواهد یافت.

**توسعه افقی اقدامی منطقی برای اجرای نهضت ملی مسکن است

در ادامه عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: توسعه افقی که به عنوان یکی از محورهای ساخت و ساز در قالب نهضت ملی مسکن مطرح است، اقدامی منطقی و کارشناسی برای اجرای این طرح بزرگ محسوب می‌شود.

آلبرت بغزیان در گفت‌وگو با ایرنا توسعه افقی شهرها را اقدامی منطقی دانست و اظهار داشت: در اجرای چنین طرح‌هایی، در مرحله نخست باید به صورت افقی مسکن ساخته شود و در صورت نیاز به سراغ ارتفاع بروند؛ اصلی که از سال‌ها پیش در کشورهای غربی شاهد اجرایی شدن آن بودیم.

وی با بیان اینکه در شهرهایی که مشکل زمین ندارند این طرح قابلیت اجرایی شدن دارد افزود: توسعه افقی شهرها می‌تواند نخستین قدم باشد اما تا حدی که طبق طرح جامع نیاز به بلندمرتبه‌سازی نباشد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه توسعه شهرها به صورت افقی برای مردمی که اعتقادی به آپارتمان‌نشینی ندارند یک مزیت محسوب می‌شود گفت: امید ما بر این است که اجرای طرح نهضت ملی مسکن بر اساس اصولی اجرا شود تا بهترین نتیجه را در برداشته باشد.

بغزیان با بیان اینکه ما تجربه شهرسازی جدید را نداشته‌ایم خاطرنشان کرد: این در حالی است که امروز می‌توانیم برای تحقق این مهم از دیدگاه کارشناسان و اساتید شهرسازی بهره بگیریم.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: زمانی که به دنبال توسعه شهرها در چنین شرایطی هستیم صرفاً هدفمان حل مشکل مسکن است، از سوی دیگر زمین‌هایی را پیش از این عده‌ای پیش‌بینی کرده، قصد دارند زمین‌هایشان را در این نقشه‌ها جا بیندازند که این باز همان رانت اطلاعاتی می‌شود.

بغزیان گفت: این مساله نیز یک معضل است که بایستی در آن نظارتی باشد تا صرفاً بحث زمین بازی به وجود نیاید.

وی گفت: با این وجود امیدوارم که این مهم طبق اصول به پیش برود. ما ازنظر شهرسازی، معماری و پیش‌بینی تقاضاهای مختلف طرحی نداریم و بدین طریق نمی‌توان فعالیت کرد.

بغریان ادامه داد: نمی‌توان بدین طریق عمل کرد که به عنوان مثال در مسکن مهر وقتی قرار است متروی آن راه‌اندازی شود اما اقدامی در این رابطه صورت نگیرد و یا اینکه برای خدمات شهری و تاسیسات فکری نکرده باشیم و از سوی دیگر یک عده زمین‌باز نیز به میان بیایند و در نهایت سبب بالا رفتن قیمت‌ها بشوند.

این استاد دانشگاه همچنین بر این باور است که هر چه ساخت‌وسازها بیشتر شود امکان دلال‌بازی نیز به همان اندازه بیشتر می‌شود.

بغزیان پیشنهاد کرد مالکیت این مسکن‌ها نباید خصوصی شود بدین معنی که یا دولت در زمین‌ها ساخت‌وساز کرده و بعد اجاره دهد و یا به صورت اشتراکی وارد شود که در این صورت شاهد کاهش قیمت مسکن خواهیم بود.