گلناز پرتوی مهر -رشد اقتصادی اولین فاکتور در بخش تقاضا است به نحوی که افزایش تقاضا در آینده بازار نفت، تاثیرگذار خواهد بود و می تواند قیمت ها را افزایش ‌دهد.

سید مهدی حسینی در گفتگو با خبرنگار جهان اقتصاد اظهار کرد: با توجه به تحولات بین المللی و موضوع ویروس کرونا، فاکتورهای متعددی در وضعیت بازار نفت تاثیر گذارند به طوری که بازیگران زنده و غیرزنده و عوامل مختلف، بازار را به بازاری بی ثبات تبدیل کردند که بسیار سخت می توان آینده آن را پیش‌بینی کرد.

وی افزود: اما با توجه به بحث عرضه و تقاضا در بازارنفت می توان نسبت به آینده این بازار چندین فاکتور را دید و برآیندهایی را در نظر گرفت .

حسینی با بیان اینکه در بحث تقاضا در فاکتور رشد اقتصادی با چندین مشکل مواجه هستیم، عنوان کرد: کرونا یکی از این مشکلات است که باعث کوچک شدن اقتصادهای دنیا در تمامی کشورها شده و بدین معناست که تقاضا برای انرژی ونفت پایین آمده است.

وی به فاکتور تکنولوژی اشاره کرد و افزود: با توجه به ملاحظات زیست محیطی به شدت تکنولوژی به دنبال کاهش انرژی های فسیلی بوده تا استفاده از انرژی‌های جایگزین و تجدیدپذیر مورد توجه قرار گیرد البته انجام این حجم از کار با توجه به برقی شدن اتومبیل ها و غیره نمی‌تواند آنقدر بزرگ باشد .

این کارشناس حوزه انرژی ادامه داد: زیرا براساس پیش‌بینی‌های انجام شده که می گویند «سهم انرژی های تجدید پذیر به ۱۰درصد خواهد رسید» شاید این مهم در۲۰سال آینده محقق نشود، بنابراین می توان گفت بخشی از تقاضا برای نفت را کاهش می دهد.

حسینی گفت: به نکته‌ای که می‌توان در بخش تکنولوژی اشاره کرد بحث صرفه جویی در مصرف و بهینه کردن آن است به طوری که با کمک تکنولوژی راندمان بخش صنعتی و مسکن و نقش حمل و نقل بالا می رود و مصارف کاهش پیدا کند.

وی افزود: با بهبود ضریب تکنولوژی، پرت انرژی در برق از بین می رود و می تواند تقاضا را کاهش دهد البته بحث های سیاسی از جمله انتخابات آمریکا نیز در این میان موثر است و به بخش عرضه باز می گردد.

وی گفت: در بخش عرضه با توجه به کاهش تقاضا در بازار، دربخش انرژی فسیلی و نفت دچار مشکل و بحران هستیم، از یک سو در یک بازه زمانی با افزایش قیمت ها نزدیک به ۱۰۰ دلار و بیشتر،همه به دنبال توسعه میادین نفتی بودند و به موجب آن میادین گرانقیمت مانند شیل آمریکا،میادین مکزیک، آلاسکا به سرعت رشد کردند و محصولات خود را روانه بازار کردند.

وی ادامه داد : به طوری که آمریکا تولیدات خود را از سه میلیون بشکه نفت از شیل در سال ۹۲ به حدود ۸ میلیون بشکه رساند البته این مربوط به قبل از کرونا است که نشان دهنده جهش بزرگ در شیل بود.

حسینی بیان کرد: اتفاقی شبیه به این موضوع را دریای شمال، خلیج مکزیک وغیره هم شاهد هستیم به طوری که نفت های گران قیمت، سنگین و فوق سنگین وارد بازار شدند بنابراین از یک سو با پایین آمدن تقاضا و بالابودن عرضه مواجه هستیم؛ در این میان بازیگر دیگری به نام نفت اوپک نیز وجود دارد که این روزها با هماهنگی با۱۰ کشور دیگر اوپک پلاس را تشکیل دادند.

وی عنوان کرد: درسال های اخیر، اوپک، سازمان بسیار موفق و تاثیر گذار در تنظیم بازار نفت بوده است چرا که با بررسی حوادث تاریخی می توان به نکاتی در همین زمینه رسید.

حسینی افزود: به طور مثال درسال ۱۹۷۹ در انقلاب اسلامی، نفت از ۷ دلار به ۴۰ دلار رسید و سال ۸۵ و ۸۶ شاهد ناگهانی ریزش قیمت نفت از ۴۰ دلار تا زیرهشت دلار بودیم  تا این که بازار به سمت قیمت های بالاتر حرکت کرد و شاهد جنگ قیمت نفت، بحران اقتصادی آمریکای جنوبی در دهه ۹۰میلادی و بحران اقتصادی آسیای شرقی مواجه بودیم که تقاضا ی بازار را را کاهش داده وموجب افت قیمت ها می شد.

وی خاطرنشان کرد: در اوایل سال ۲۰۰۵ میلادی، به‌ طور ناگهانی با جهش تقاضا به دلیل رشد اقتصادی سرسام‌آور چین و هند مواجه شدیم که سالیان متوالی دارای رشد دو رقمی بودند و به یکباره قیمت ها به ۱۲۰ دلار هم رسیدند و می توان گفت بازار بی ثباتی را در سه الی چهار دهه قبل شاهد بودیم.

حسینی تصریح کرد: نقش اوپک در این دوره ها تنظیم کننده بوده است به طوری که هر زمان تقاضا بالا و عرضه کم بوده سعی نموده عرضه را بیشتر کند و بالعکس. اخیرا هم پس از کرونا این اوپک بود که بازار را کنترل کرد، بازاری که در آن  قیمت ها در یک  برهه، منفی و حتی نفت برنت به زیر ۱۶ دلار رسید اما اوپک با کاهش تولید و عرضه و با همکاری اوپک پلاس توانستند وضعیت بازار را بازگردانند تا امروز که نفت برنت به قیمت نزدیک به ۴۱ دلار رسیده است بنابراین در تمامی پیش بینی های وضعیت بازار نفت باید به نقش اوپک توجه کرد.

وی عنوان کرد:  ا توجه به هزینه های بالا و قیمت پایین نفت، دکل های حفاری آمریکا از ۱۳۰۰به کمتر از ۳۰۰ رسیده و مقدار زیادی از تولیدات آن ها کاهش یافته است.

حسینی گفت: با انتخاب دموکرات ها در آمریکا شانس بازگشت ایران به بازار افزایش پیدا می کند، بحث ورود ونزوئلا به بازار نیز مطرح است البته این پروسه ماه ها به ‌طول می انجامد زیرا قبل از هر اقدامی، طبق وعده های داده شده، بایدن، باید به برجام بازگردد و شاید بایدن پس از انتخاب شدن اولویت وی توجه به مسأله برجام نباشد چرا که با هزاران مسأله از جمله کرونا، مشکل سیاه پوستان، تبعیض نژادی و... مواجه است و چندین ماه طول می کشد تا فکر کنیم که به برجام بازمی گردد و تا چه میزان تحریم ها را کاهش خواهد داد.

حسینی گفت: کاهش تولید نفت ایران به دلیل بحث تحریم از سوی اوپک استثنا شده و البته ونزوئلا نیز همین طور است و باید دید اوپک پلاس در اجلاس های بعدی ایران را مستثنا خواهند کرد و یا اجازه ورود به بازار و تولید بیشتر نفت را به ما خواهند داد که باید به این نکته توجه کرد.

وی عنوان کرد: در نظر گرفتن مجموع این پارامترها صحنه بسیار مجهولی را پیش روی ما قرار می دهد  که وضعیت بازار نفت در آینده چگونه خواهد بود اما با منافع تولیدکنندگان و ضرورت های مصرف کنندگان و تحولات سیاسی دنیا و عقب نشینی کرونا پیش بینی می شود برای ماه های آینده تا فصل بهار قیمت نفت ۴۰ تا ۵۰ دلار در هر بشکه باقی می ماند.

وی پیش بینی کرد: در بهار آینده با کاهش تقاضا قیمت نفت نیز افت پیدا می کنند و در تابستان آینده در صورت مهار کرونا، رشد سفرها و افزایش تقاضا و گشایش های اقتصادی شاید قیمت نفت در رنج۵۰ تا ۵۵ دلار در هر بشکه برسد.