دکتر روح‌ا‌له کهن‌هوش نژاد – تحلیلگر اقتصاد انرژی - وقتی در مورد حرکت قیمت نفت سخن می‌گوییم، استفاده از کلماتی مانند صعود یا سقوط قیمت می‌تواند گمراه‌کننده باشد. واژه مناسب برای این بالا و پایین رفتن‌ها، تلاطم است.

بازار جهانی نفت در ماه جاری میلادی (آگوست)، وضعیت متلاطمی را سپری کرد. نمودار نفت شاخص برنت نشان می‌دهد در ابتدای ماه قیمت حدود 74 دلار بود و تا حدود 62 دلار نیز تنزل کرد و نهایتاً به حدود 68 دلار رسید. در روزهای اخیر اختلال تولید در خلیج مکزیکو باتوجه به پیش‌بینی وقوع یک طوفان قدرتمند باعث افزایش قیمت نفت شده و آن  را تا 72 دلار نیز بالا برده است.

 تضعیف دلار نیز مزید بر علت شده و باعث تقویت قیمت نفت شده است. با این وجود، البته هنوز هم نااطمینانی‌های زیادی وجود دارد و دقیقاً نمی‌دانیم اوضاع اقتصاد جهانی به کدام سمت خواهد رفت. آژانس بین‌المللی انرژی در آخرین گزارش خود، تقاضا را نزولی پیش‌بینی کرده است. این مسأله اندکی با انتظارات قبلی متفاوت است. به نظر می‌رسید اوضاع بویژه در آسیا روبه بهبود است. چین نخستین کشوری بود که انتظار بهبود از آن می‌رفت. از حدود سه ماه قبل، این کشور شروع به برداشتن حمایت‌های مالی خود از اقتصاد کرد. اما معلوم شد این کار هنوز بسیار زود است زیرا هیچ کس انتظار نداشت ویروس با این سرعت گسترش یابد. لذا پیش‌بینی‌های اقتصادی سه ماهه سوم چین مورد بازبینی قرار گرفته است. ما هنوز شاهد نرخ‌های رشد نامتوازن و واکسیناسیون نامتوازن در سطح جهان هستیم و این مسأله خود را در تلاطم قیمتی که امروز مشاهده می‌کنیم، نشان داده است. تا زمانی که اتفاق جدید و جدی نیافتد، انتظار می‌رود این وضعیت ادامه یابد.  

در اینجا سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا این تلاطم تأثیری بر استراتژی تولید اوپک خواهد داشت؟ پاسخ به این سؤال به انتظارات بر می‌گردد. چند ماه قبل، همگان بر قیمت 80 دلار به بالا تمرکز داشتند. امروز قیمت نفت برنت حدود 70 دلار است. البته این قیمت بویژه در مقایسه با قیمت یک سال قبل، از ثبات بسیار بیشتری برخوردار است. اوپک قرار است تا پایان سال جاری، 400 هزار بشکه وارد بازار کند که به نظر نمی‌رسد این میزان قیمت‌ها را بشکند مگر اینکه اتفاق جدید رخ دهد. البته وزیران اوپک و متحدانش شامل روسیه (اوپک پلاس) اول سپتامبر (۱۰ شهریور) برای مذاکره درباره افزایش تولید ماهانه ۴۰۰ هزار بشکه در روز در چند ماه آینده دیدار خواهند کرد.

به طور کلی تجدیدنظر در پیش‌بینی تقاضای نفت امری متداول در گزارش‌های بین‌المللی است. آنچه که در اینجا اهمیت دارد، مقایسه میان گزارش اوپک و آژانس بین‌المللی انرژی است. در ابتدای سال جاری، شکاف میان پیش‌بینی این سازمان، بالغ بر 7 هزار بشکه بوده و در این میان اوپک بسیار محافظه کار لکن آژانس بسیار امیدوار به رونق بازار بوده است. اما طی چند ماه گذشته، معادله تغییر کرده و اوپک به رونق بازار امیدوارتر شده و در مقابل آژانس محافظه‌کارتر گشته است. واقعیت این است که ما همچنان در جهان زیر سلطه کووید زندگی می‌کنیم و التیام زخم‌های ساختاری اقتصاد پس از پایان همه‌گیری به زمان زیادی نیاز  دارد. برخی پیش‌بینی‌ها همچون پیش‌بینی گلدمن ساکس نفت 80 دلاری تا پایان سال را محتمل می‌دانند لکن نسبت به سویه دلتا این بیم وجود دارد که باعث کاهش تقاضا طی دو ماهه آتی گردد.