رویا ایلکا، گروه نفت: بازار جهانی نفت با حالتی بیرمق و تحت تأثیر اختلافهای میان اعضای اوپک، در حالی که هر روز و ساعت خبرهایی در باره گسترش استخراج و افزایش فعالیت دکلهای نفتی از این سو و آن سوی جهان منتشر میشود، در کنار تلاشهای غیر مسؤولانه روسها و رشد بیسابقه عرضه نفت روسیه به علاوه چشماندازی که از کاهش شدید اقتصادی آسیا در آمارهای منتشر شده ترسیم شده است، بازار جهانی نفت را در فضایی تیره و تار ترسیم میکند که در جنین بازاری هر کس به سراغ کار خود میرود و به منافع خویش میاندیشد.
استحکام و اقتدار در این بازار از میان رفته است و بر خلاف دورههایی که یکی از دو سوی بازار یعنی مصرفکنندگان و یا تولید کنندگان دارای اختیار و اقتدار بوده اند، در شرایط امروز تقریبا آشفتگی حاکم شده و به صراحت نمیتوان حتی چشمانداز روشنی را برای میان مدت ترسیم کرد.
سازگاری شرکتهای نفتی آمریکا با نفت ارزان
خبرگزاری رویترز انگلیس اعلام کرد، قیمت نفت روز دوشنبه به دلیل نمایان شدن نشانههای کاهش رشد اقتصادی در آسیا و سازگار شدن شرکتهای نفتی امریکا با ارزانی نفت، کاهش یافت. بازرگانان می گویند کاهش قیمت نفت ناشی از کاهش سفارش نفت خام پالایشگاههای آسیایی و کاهش رشد اقتصادی در این قاره است. رالف لزکزینسکی رییس بخش تحقیقات شرکت کارگزاری کشتی بانکرو کوستا واقع در ژنو گفت: واردات نفت آسیا در چند ماه گذشته در حال کاهش بوده و این امر تا حدودی طبیعی است که بزودی شاهد کاهش نرخ رشد تقاضای نفت باشیم. بانک آمریکایی گلدمن ساچز می گوید، قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت در ۱۲ ماه آینده در دامنه ۴۵ تا ۵۰ دلار در هر بشکه باقی می ماند. در این میان، نشانههایی وجود دارد دال بر اینکه شرکتهای نفتی آمریکا هم اکنون امکان بقا در سطح قیمتی ۴۵ دلار و بیشتر را دارند. این شرکتها همچنین هفته گذشته برای پنجمین هفته متوالی به تعداد دکلهای نفتی فعال خود افزودند. در آسیا نیز نشانههای کاهش نرخ رشد اقتصادی در حال نمایان شدن است. بر اساس آمار دولت ژاپن، سفارش ماشین آلات اصلی در این کشور در ماه مه (اردیبهشت-خرداد) به طور غیرمنتظره ای برای دومین ماه متوالی کاهش یافت و ۱٫۴ درصد از ماه پیش از آن کمتر شد. نظرسنجی رویترز از ۶۱ اقتصاددان نشان می دهد، احتمال کاهش رشد اقتصادی چین در سه ماهه دوم ۲۰۱۶ وجود دارد و ممکن است نرخ رشد اقتصادی این کشور در سه ماهه دوم به ۶٫۶ درصد کاهش یابد که کمترین نرخ رشد این کشور در هفت سال گذشته است.
چشمانداز تیره اوپک
در سوی دیگر نیز روزنامه برخط هلنیک شیپینگ نیوز یونان نوشت، خبرهای زیادی در مورد تاثیر اوپک بر قیمتهای نفت مخابره شده است. بسیاری از ناظران میخواهند بدانند آیا افزایش صادرات نفت کشورهایی مثل عربستان سعودی و ایران برای مدت نامحدودی مانع افزایش قیمت خواهد شد؟ این روزنامه نوشت: اما کشور صادر کننده دیگری هست که با وجود پتانسیل بالای تاثیرش بر بازار نفت، چندان مورد توجه رسانهها قرار نمیگیرد، کشوری که صادرات نفت آن به تازگی رکورد زده است. نام این کشور روسیه است. اطلاعاتی که وزارت انرژی روسیه در اوایل هفته جاری منتشر کرد، نشان داد، صادرات نفت خام این کشور در پایان ماه ژوئن امسال ۴٫۹ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته و به ۵ میلیون و ۵۵۰ هزار بشکه در روز رسیده است. همچنین صادرات نفت روسیه از ژوئیه ۲۰۱۴ (تیر-مرداد ۱۳۹۳) تا کنون هر ماه افزایش پیدا کرده و در ژوئن ۲۰۱۶ (اواسط خرداد- تیر) در مقایسه با میانگین سال گذشته ۱٫۱۴ درصد رشد داشته است. به نظر می رسد این افزایش دوساله صادرات نفت خام روسیه، می رود تا سال ۲۰۱۶ را به یک سال شاخص در صادرات نفت خام تبدیل کند.
رکوردزنی صادرات روسیه
امسال در نرخهای جاری، صادرات نفت روسیه رکورد شکنی می کند و از رکورد سالانه ۲۵۳٫۹ میلیون تنی (۱٫۸ میلیون بشکه ای) سال ۲۰۰۷ ، می گذرد. در حقیقت، به نظر می رسد صادرات نفت روسیه در سال ۲۰۱۶ می تواند به طور چشمگیری بیش از رکورد سال ۲۰۰۷ این کشور باشد. این بدان معنی است که روسیه در فروش نفت به خریداران خارجی، همه رقبا را پشت سر خواهد گذاشت. مهمترین دلیل این رخداد، خواست روسیه برای رقابت با اوپک است. درست زمانی که ایران فروش نفت خود را در بازارهای جهانی افزایش داده است، روسیه نیز سعی دارد بیشتر بفروشد تا سهم بازار خود را حفظ کند. رقابت روسیه با ایران در فروش نفت ممکن است به این زودیها خاتمه نیابد و این یعنی، مازاد عرضه در بازار جهانی نفت بیشتر خواهد شد. عامل اصلی این قضیه از طرف روسیه مالیات است که هم اکنون بیش از آنکه به نفع صادرات محصولات پالایش شده باشد به نفع تولید و صادرات نفت خام است.
کمترین رکورد قیمت دو ماهه
از بازارهای جهانیهم گزارش میرسد که قیمت جهانی نفت خام تحت تاثیر نشانههای رشد فعالیت تولیدکنندگان شیل آمریکا و ضعف اقتصادی در چین، در معاملات روز دوشنبه بازار جهانی به پایینترین سطح در دو ماه گذشته سقوط کرده است. به گزارش ایسنا، نفت خام شیرین سبک برای تحویل در اوت در بازار نیویورک ۴۴.۹۱ دلار در هر بشکه معامله شد که ۵۰ سنت در معاملات الکترونیکی گلوبکس کاهش داشت. نفت برنت برای تحویل در سپتامبر در بازار لندن ۴۳ سنت کاهش یافت و در ۴۶.۳۳ دلار ایستاد. هر دو قیمت پایه هفته گذشته حدود هشت درصد کاهش رقم زدند.
فعالیت دوباره دکلهای بیکار
گروه صنعتی بیکر هیوز هم روز جمعه اعلام کرد شمار دکلهای حفاری نفت آمریکا هفته گذشته ۱۰ حلقه افزایش پیدا کرده و به ۳۵۱ حلقه رسیده که پنجمین افزایش هفتگی در شش هفته گذشته است. بهبود فعالیت حفاری آمریکا این گمان را ایجاد کرد که تولید داخلی در هفتههای آتی ممکن است رشد پیدا کند و نگرانیها نسبت به اشباع عرضه را تشدید کرد. شمار دکلهای حفاری معیاری برای سنجش فعالیت صنعت نفت است و در اکتبر سال ۲۰۱۴ به رکورد ۱۶۰۹ حلقه صعود کرده بود اما قیمتهای پایین باعث شد شمار دکلهای حفاری به میزان چشمگیری کاهش پیدا کند.
افزایش شمار دکلهای حفاری به عنوان نشانه ای از تمایل شرکتهای تولیدکننده کوچک شیل آمریکا برای بازگشت به میادین نفتی تعبیر می شود زیرا قیمتهای نفت پس از اینکه در ماه فوریه به پایینترین حد در ۱۳ ماه گذشته سقوط کرد، به طور مستمر بهبود داشته است. از سوی دیگر گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان داد ذخایر نفت هفته گذشته ۲.۲ میلیون بشکه کاهش پیدا کرده و به ۵۲۴.۴ میلیون بشکه رسیده است. این کاهش کمتر از میزان مورد پیش بینی تحلیلگران بود و میزان ذخایر نفت از نظر این سازمان در سطح بالایی برای این وقت از سال قرار دارد. به گفته گائو جیان، تحلیلگر انرژی در "اس سی آی اینترنشنال"، سودگیری معامله گران از افزایش قیمت روز جمعه نشان می دهد که بسیاری از سرمایه گذاران همچنان نسبت به آینده میان مدت نفت مطمئن نیستند بویژه که با اشباع رو به رشد محصولات نفتی مانند بنزین در بازار مواجه شده اند. سایر تحلیلگران بر این باورند که کالاها یکی از شاخصهای اصلی برای رشد اقتصاد جهانی هستند و تقلای نفت برای ماندن در بالای سطح ۵۰ به شکل پایدار، نشان دهنده ریسک گریزی گسترده ای است که میان فعالان بازار وجود دارد. بارناباس گان، اقتصاددان شرکت OCBC سنگاپور هم معتقد است با وجود اینکه فروش گسترده پس از رای انگلیس برای خروج از اتحادیه اروپا ضعیف شده است اما بازار همچنان سرگرم رصد هر گونه تاثیر این رویداد بر تقاضا برای نفت در اروپاست. اروپا حدود ۱۵ درصد از تقاضای جهانی برای نفت را تشکیل می دهد از این رو باید دید آیا تصمیم اخیر انگلیسیها اعتماد به سلامت اقتصادی این قاره را بیشتر از این متزلزل خواهد کرد. به گفته گان، برای اینکه بازارها به تعادل بازگردند، باید تقاضای بالا و رشد آهستهتر تولید وجود داشته باشد اما به نظر می رسد که حداقل در یک طرف برقراری تعادل دشوار شده است. بر اساس گزارش مارکت واچ، معامله گران نفت در هفته جاری به آمار واردات نفت چین در ژوئن و گزارش هفتگی نفت آمریکا معطوف می شوند که قرار است روز چهارشنبه منتشر شوند.