پنج شنبه 09 فروردین، 1403

کدخبر: 190587 19:59 1401/05/22
ایران و زمینه‌ها و فرصتها برای عضویت در شورای ایکائو

ایران و زمینه‌ها و فرصتها برای عضویت در شورای ایکائو

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
ایران و زمینه‌ها و فرصتها برای عضویت در شورای ایکائو

ایران و زمینه‌ها و فرصتها برای عضویت در شورای ایکائو

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

میلاد صادقی- پژوهشگر حقوق هوافضا- به سبب اینکه چهل و یکمین اجلاس مجمع سازمان بین‎المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) در هفته‎های آتی (۲۷ سپتامبر تا ۷ اکتبر ۲۰۲۲) برگزار خواهد شد و یکی از دستورات آن مجمع، انتخاب جدید اعضا برای حضور در شورای ایکائو است، گفت‎وگو درباره زمینه‎ها و فرصت‎های حضور و عضویت ایران در شورای یادشده مناسب به نظر می‌رسد: 1.شورای سازمان بین‎المللی هواپیمایی کشوری از مهمترین نهادها یا ارگان‎های سازمان، دارای طیف وسیعی از اختیارات اداری، اجرایی، (شبه) تقنینی و (شبه) قضایی است. طبیعت و دامنه اختیارات شورا به گونه‎ای است که برخی آن را بدین جهت که با اختیارات هیچ نهادی در دیگر سازمان‎ها یا آژانس‎های تخصصی ملل متحد قابل مقایسه نیست، منحصر به فرد پنداشته‎اند. شورا در ابتدا بیست و یک عضو داشت اما اکنون تعداد اعضای آن افزایش یافته و به سی و شش عضو رسیده است که از میان دولت‎های عضو سازمان برای یک دوره سه‌ساله انتخاب می‌شوند. انتخاب اعضا بر پایه فرآیندی است موسوم به رژیمی سه بخشی یا سه لایه‎ای. بخش نخست: دولت‌هایی که بزرگترین تأثیر را بر حمل و نقل هوایی دارند؛ بخش دوم: دولت‌هایی که منتخب بخش نخست نیستند اما سازنده بیشترین مشارکت در ارائه تسهیلات برای ناوبری هوایی بین‎المللی هستند؛ بخش سوم: دولت‌هایی که منتخب بخش نخست و دوم نیستند اما با تعیین و عضویت آنها در شورا، حضور دولت‎ها از تمامی مناطق عمده جغرافیایی جهان تأمین می‌شود. 2. دولت ایران هیچ‌گاه در طول تاریخ نتوانسته است به عضویت شورای ایکائو درآید و به عنوان یکی از اعضای آن فعالیت نماید. البته باید گفت که در مقاطع مختلفی از جمله انتخابات سال ۱۹۸۹ و ۱۹۹۵، ایران نامزدی خود را برای عضویت در شورا و حضور در میان دولت‎های بخش سوم اعلام کرده بود. 3. به نظر می‌رسد که توجه به تجارب مثبت پاره‎ای از دولت‎ها و همچنین تودیع سند تصویب پروتکل اصلاحی بند نخست ماده ۵۰ کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین‌المللی (کنوانسیون شیکاگو) می‌تواند زمینه‎ها و فرصت‎های بیشتری را برای کسب حمایت‎های لازم جهت حضور و عضویت ایران در شورای ایکائو فراهم آورد. ترکیه در سال ۲۰۱۶ از نامزدهای انتخابات شورای ایکائو بود که موفق شد به عنوان یکی از دولت‎های بخش سوم به شورا راه پیدا کند. پیش از انتخاب شدن عضویت خود را از جهات بسیاری با اهمیت می‌دانست؛ در این راستا تصور می‌کرد که با حضور و عضویت در شورا می‌تواند واکنش درست و قابل قبولی در برابر آن دسته از قطعنامه‎ها و تصمیماتی داشته باشد که اتخاذ آنها به ضرر صنعت رو به توسعه او تمام می‌شود. تجربه لهستان نیز مثال زدنی و آموزنده است زیرا این کشور برای دوره‎ای طولانی (نزدیک به هفت دهه) و تا پیش از انتخابات سال ۲۰۱۳، هرگز فرصت حضور و عضویت در شورا را نیافته بود. در انتخابات سال ۲۰۱۳ اما توانست با کسب 147 رأی در ردیف اعضای حاضر در بخش سوم قرار بگیرد. در آن زمان، لهستان، نماینده‎ای را به شورا معرفی می‌کند که هم از سوابق ارزشمند علمی و عملی در زمینه حقوق هوایی برخوردار بوده و هم تسلط و آشنایی با السنه خارجی داشته است. با تحقیقات بیشتر حتی می‎توان به نمونه‎هایی دست یافت که نشان دهنده توفیق عضویت تعدادی از دولت‎ها با وجود درگیری آنها در مشکلات جاری داخلی است. خوشبختانه در سال ۲۰۱۶ پروتکلی به منظور اصلاح بخش نخست ماده ۵۰ کنوانسیون‌ شیکاگو به امضا رسیده که طی آن شمار اعضای شورا از سی و شش عضو به چهل عضو افزایش یافته است. این پروتکل اما برای آنکه نفوذ حقوقی پیدا کند به تودیع ۱۲۸ سند تصویب احتیاج دارد که تاکنون و بر اساس مستندی که در دست است، از سوی ۷۲ دولت به تصویب رسیده و سند آن تودیع شده است. با وجود تصویب پروتکل مذکور توسط مجلس شورای اسلامی ایران و تایید آن از سوی شورای نگهبان در سال ۱۳۹۸، نام ایران در میان فهرست ۷۲ دولتی که سند تصویب آن را تودیع کرده‎اند، دیده نمی‌شود.


  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |