واکاوی مفهوم برندسازی در صنعت احداث و انرژی در گفت‌وگو با عضو هیات مدیره فدراسیون انرژی ایران

استفاده از برند و مفهوم برند در جوامع مختلف از دیرباز اطلاق به یک کالا و تجهیزات مصرفی، خوراکی یا غیرخوراکی بوده است؛ فی‌المثل کوکاکولا یک نوشابه بین‌المللی و یک برند است بدین معنی که در همه اقصی نقاط جهان این کالا را می‌شناسند و در سطح جهانی توزیع گردیده است اما گفتنی است از عمر کار مهندسی ما در صنعت نفت بیش از 110سال گذشته است و ما نتوانسته‌ایم حتی در سطح منطقه خود به عنوان اولین طلایه دار نفت خاورمیانه تحت نام یک برند قد علم کنیم .

رضا طبیب زاده، عضو هیات مدیره فدراسیون انرژی ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار جهان اقتصاد، ضمن بیان مطلب فوق اظهار کرد: هدف از ایجاد یک برند، ورود به فضاهای مختلف تولید کالای مورد نظر و بسیار فراتر از فروش کالا است و برند قطعا بازار را زیر تسلط خود نگه می دارد و ضامن توسعه و ارتقا کمیت و کیفیت و ارزش کالا است و تلاش می کند بر افکار مصرف‌کننده اثر شفاف گذاشته و جلب اعتماد کند به معنای واقعی کلمه جلب اعتماد شاید از بالاترین عوامل موفقیت یک برند باشد .

وی تصریح کرد: به طور منطقی هر فعالیت برند چه کارخانه‌ای و چه خدماتی دارای یک چشم‌انداز از نقطه شروع تا اوج است و ایجاد کننده برند تصویر دقیق از موقعیت را به‌دست می‌آورد و قطعا ایجاد یک ایده جدید و برندسازی در فضای تولید موجب بروز رقبای جدید به این بازار خواهد شد و نتیجه کار برند را سخت‌تر و سخت‌تر می کند و بحث رقابت که برای حفظ برند لازم است کاملا در این میان دیده می شود. از این مرحله هر برند برای حفظ بازار خود مجبور به تولید و برنامه کاری خود و در نهایت رفتن به سمت برندهای جدید می شود که این پدیده در جامعه سرمایه داری غرب مانند آمریکا و اروپا بسیار معمول است.

به اعتقاد وی، یک برند در هر حوزه تولیدی باید بر محورهای روشن و منطبق با رقابت بین المللی استوار باشد و بیشتر باید از برندهای آشنا در صنعت نفت جهانی مانند shell یا Total  می توان الگو گرفت.

طبیب زاده با بیان اینکه تعهد، کیفیت، مدت و هزینه پروژه همواره باید مد نظر باشد گفت: به طور قطع، برندهای بین المللی در صنعت احداث و صنعت نفت به این سه اصل برای داوم خود احترام کامل گذاشته و هر روز تلاش دارند که با پیشرفت تکنولوژی این سه اصل را بهبود بخشند و پاسخگوی مشتریان خود باشند .

وی در ادامه افزود: از عمر این شرکت‌ها و شرکت‌های خدماتی مشابه در اروپا و یا آمریکای شمالی بیش از 100 سال گذشته است و یکی از شاخصه‌های یک برند موفق تداوم اجرای خدمات این شرکت‌ها با همان نام اولیه است و هم اکنون ما شاهد حضور شرکت‌هایی در اروپای شمالی و کانادا و آمریکا در ارائه خدمات مهندسی هستیم  که در حال کار هستند و نزدیک به 150 سال از عمر فعالیت آنها گذشته و این شرکتها با قدرت سال‌های اولیه تاسیس و البته با قبول تغییرات فزاینده و حاکمیت بین المللی در حال حرکتند.

عضو هیات مدیره فدراسیون انرژی ایران بیان کرد: شرکت‌های صاحب برند بین المللی همچون شرکت Total دارای ساختارهای مختص خود در اجرای پروژه‌ها در فضای بین المللی هستند که بعضا این ساختارهای خود را به کارفرمایان ارائه می کنند .

وی افزود: به عنوان مثال شرکت Total خود دارای ساختارهای مدیریت منسجم Code of practice ها دارند و کارفرمایان بین المللی برای موفقیت پروژه خود آن را قبول داشته و از آن تبعیت می کنند.

وی عنوان کرد: صاحبان برند بین‌المللی در اجرای تعهدات خود و در سال‌های کاری شان کارنامه درخشانی ارائه داده‌اند و به کارفرمایان ثابت کردند که چنانچه پای قراردادی را امضا کنند حتی تغییرات زمانی اجرای پروژه‌ها به روز و حداکثر یک تا دوماه متعهد هستند.

به اعتقاد وی، شرکتهای بزرگ از برند خود استفاده لازم را در بازار پول و سرمایه می نمایند مانند شرکت Total یک قرارداد 27 میلیارد دلاری با دولت عراق برای بازخوانی زیرساختهای نفتی عراق امضا کرده است و حتما شرکت Total و نیز شرکت بین المللی دیگری از منابع خود چنین مبالغی را به پروژه نمی آورند بلکه از منابع آزاد حاضر در بازار پول و سرمایه به نحو احسن استفاده می‌کنند و بازار پول و سرمایه با رغبت کامل و دریافت FEE بسیار پایین به آنها پول می دهد.     

به گفته وی، بعضا پاره‌ای از شرکت‌های حاضر ایرانی در صنعت نفت بیش از نیم قرن از حضور و تداوم آنها گذشته است این شرکت‌ها به طور قطع صاحب جایگاه برند است آیا این شرکت‌ها توسط کارفرمایان و دولت برای حضور در پروژه‌ها تفاوتی با بقیه دارند یاخیر؟ یا باید در مناقصات دارای شرایط مساوی باشند؟ و از نظر ضوابط انتخاب در مراحل اولیه ارزیابی RFQ اعتبار اضافی برای آنها باید قائل شد یا خیر؟ پاسخ این سوال تقریبا منفی است.

وی خاطرنشان کرد: در قوانین جاری کشور ما نیز موضوع برند چه برای تولیدات کارخانه ای و چه خدماتی ارجحیتی وجود ندارد نظیر آنچه درغرب و کشورهای آسیایی بدان پرداخته شده است و قوانینی در این ارتباط تاکنون وضع نشده است که این سرفصل در قوانین جاری کشور خالی است و باید عملی شود.

طبیب زاده اظهار امیدواری در این بحث کرد و اظهار داشت: متقابلا پیمانکاران، سازندگان و فعالان در صنعت احداث و انرژی و نفت باید با ذهنیتی که برندسازی در آن اولویت اول باشد به آینده نگاه کنند و در زمانی نه چندان دور در جایگاه شرکت‌های بین المللی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای قرار گیرند .