جمعه 10 فروردین، 1403

کدخبر: 128117 18:43 1399/10/16
«انرژی پاک» پیش نیاز هوای پاک

«انرژی پاک» پیش نیاز هوای پاک

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
«انرژی پاک» پیش نیاز هوای پاک

«انرژی پاک» پیش نیاز هوای پاک

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

رضا پاکدامن-کارشناس حقوق انرژی- طبق گزارش جدید سازمان جهانی سلامت (who) سالانه ۷ میلیون نفر در جهان به دلیل آلودگی هوا فوت می کنند، به غیر از خسارات جانی که غیرقابل جبران است، آلودگی هوا تبعات زیاد اقتصادی نیز برای جامعه به دنبال دارد.

محیط زیست و هوای سالم یک حق مسلم و اساسی مردم است که متاسفانه علیرغم الزامات قانونی درکشور به آن اهمیت کمی داده می شود. اصل ۵۰ قانون اساسی به صراحت حکم می کند: انجام فعالیتهای اقتصادی که منجر به آلودگی محیط زیست شود را ممنوع و می بایست بطور کامل متوقف گردد.

قانون هوای پاک مصوب جلسه 1396/04/25جلس شورای اسلامی نیز گام بلندی برای تامین محیط زیست پاک، خصوصا هوای پاک برداشته است.

محورهای مهم قانون مزبور را ذیلاً مرور می گردد:

**اشخاص مشمول قانون:

‌کلیه اشخاص، دستگاهها و ‌مؤسسات اعم از دولتی و غیردولتی و دستگاههایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر و یا تصریح نام است  حتی در مناطق آزاد موظفند این قانون را رعایت نمایند.

منابع آلوده‌کننده هوا به شرح زیر عبارتند از:

- منابع‌ طبیعی: ازجمله طوفان‌های گرد و غبار

ـ منابع انسان ‌ساخت: شامل دو منبع متحرک و ثابت زیر می گردد : 

‌الف) منابع ‌متحرک: از قبیل وسایل نقلیه موتوری و غیرموتوری

ب) منابع‌ ثابت: از قبیل صنایع، عملیات معدنی

در قانون هوای پاک، الزامات خوبی در مورد واحدهای آلاینده و سوخت های غیراستاندارد پیش بینی شده است.

طبق ماده ۱۱ قانون مزبور، سازمان محیط زیست موظف گردیده ، حداکثر ظرف مدت یک‌ماه به استعلام‌های درخواست جواز تأسیس و بهره‌برداری پاسخ دهد و درصورت عدم موافقت آن سازمان، دلایل آن را به استعلام‌کننده به‌صورت کتبی ارائه کند. عدم پاسخ در مدت یادشده، به‌منزله تأیید می‌باشد.

در ماده 12 قانون مزبور برای واحدهای صنعتی و ‌خدماتی که آلودگی آنها بیش از حد مجاز باشد تعطیلی یا جریمه 3 تا 5 برابر خسارات وارده پیش بینی شده است.

در ماده 13، واحدهای صنعتی موظف گردیده اند ظرف یک سال (یعنی تا مرداد ۱۳۹۷) از سوخت استاندارد استفاده کنند.

ولی درهمین ماده عبارت {در صورت عدم وجود سوخت مناسب، واحدهای مذکور مکلفند به هرنحو ممکن ترتیبی اتخاذ نمایند تا آلاینده‌های منتشره، در حدود مجاز انتشار آلاینده‌های هوا باشد.} ضمانت اجرای ضعیفی برای این تکلیف قانونی ایجاد کرده که محرک واحدهای آلاینده به سمت تامین سوخت استاندارد نخواهد بود.

 در ماده 14 نیز پیش بینی {جزای نقدی معادل سه‌ درصد درآمد سالانه ‌ناخالص واحد آلاینده}، سازو کار موثری نبوده و اعمال آن با مشکلات اجرائی مواجه خواهد شد.

طبق ماده 15، واحدهای صنعتی جدیدالاحداث موظفند که حداقل 10‌درصد از فضای تخصیص داده ‌شده جهت احداث‌ واحد مربوطه را به ایجاد فضای سبز اختصاص دهند که این موضوع گام مهمی برای بهبود محیط زیست پیرامون واحدهای صنعتی خواهد بود.

**موتورخانه‌ها و سامانه‌های احتراق

 طبق ماده۱۷ـ تمامی بهره‌برداران منابع ثابت آلوده‌ کننده هوا، ملزم به رعایت حدود مجاز انتشار آلاینده‌ها در موتورخانه‌ها و سامانه‌های احتراقی خود شده اند.

تحقق و اجرای موثر این ماده ضمن بهبود سلامت هوا، تاثیر مستقیم و زیادی در زمینه کاهش مصرف انرژی دارد.

 زیرا در کشورما اتلاف انرژی در این بخش بسیار هنگفت بوده و با توجه به یارانه های زیادی که بابت قیمتهای پائین سوخت در کشور پرداخت می شود، خسارات اقتصادی زیادی به اقتصاد ملی تحمیل می گردد.

**تولید و واردات سوخت پاک

طبق ماده۱۸ قانون مزبور وزارت نفت مکلف گردیده حداکثر تا سه سال پس از لازم‌الاجراء شدن این قانون (مرداد ۱۳۹۹)، سوخت تولیدی کشور از جمله بنزین، نفت‌گاز، نفت‌کوره و نفت‌سفید را مطابق با استاندارد ملی مصوب عرضه کند. همچنین سازمان محیط زیست مکلف گردیده از تولید  و واردات سوخت غیراستاندارد جلوگیری نماید.سوختهای غیر استاندارد  بعنوان یکی از عوامل اصلی بروز بیماریهای وخیم ازجمله سرطان مطرح بوده اند که متاسفانه شدیدترین وضعیت در دوران تولید بنزین در پتروشیمی  بوده که متاسفانه لطمات جبران ناپذیری به سلامت مردم وارد گردید .

 ضرورت دارد کلیه نهادهای نظارتی خصوصاً وزارت بهداشت و دستگاه قضائی و دادستانی با توجه به وظایف ذاتی خود، با جدیت مانع اینگونه تولیدات و واردات  مخرب گردند.

**انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک

علیرغم وجود ظرفیتهای بسیار بالا برای تولید انرژیهای تجدید پذیر و پاک در کشور ما و شتاب جهانی به سمت آنها، این نوع از منابع انرژی سهم کوچکی در سبد منابع انرژی در کشور ما دارد.

در قانون هوای پاک به لزوم گسترش این گروه از منابع انرژی نیز توجه گردیده و ماده ای به این منظور اختصاص یافته است. اگرچه به نظر نویسنده بجای طرح پرداختن به این موضوع در قوانین مختلف، بهتر است قانون خاص و جامعی در این رابطه تدوین گردد.

طبق ماده۱۹ قانون هوای پاک، وزارت نیرو مکلف است نسبت به توسعه، تولید و عرضه انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک بهینه به‌ نحوی اقدام نماید که حداقل سی‌درصد افزایش سالانه ظرفیت مورد نیاز برق کشور از انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین شود.

شایان ذکر است، آثار و تبعات آلودگی هوا بسیار بالا و حتی قابل مقایسه با تلفات ویروس خطرناک کرونا نیست؛ آلودگی هوا با اختلال در سیستم ایمنی بدن، زمینه ابتلا به انواع بیماری های جسمی و روحی را فراهم می سازد.

تامین هوای با کیفیت از طریق انرژی پاک و کاهش سوختهای فسیلی و مقابله با آلاینده های صنعتی ، یک امر«حیاتی» و محورتوسعه پایدارمحسوب شده که علیرغم هزینه های هنگفت انسانی و اقتصادی آلودگی هوا، متاسفانه درایران به رغم تعداد زیادی قوانین بازدارنده، این موضوع نادیده گرفته و قربانی سیاستهای «بساز و بفروشی» صنعتی و شهرسازی  شده است.

سخنان اخیر وزیر نفت مبنی بر اینکه «ما به هیچ وجه مایل نیستیم که مازوت مصرف شود، اما چاره‌ای نداریم و گازوئیل در حداکثر ممکن تحویل می‌شود و بیش از این امکان ندارد.» بسیار دردآور است؛ این اجبار به استفاده از مازوت آیا دلایل فنی دارد یا یکی از تبعات تحریم است؛ باید بطور شفاف بیان شده و به هر روش ممکن موانع تامین سلامت مردم از طریق تامین انرژی پاک با اقدام ضربتی مرتفع گردد.



  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |