براساس اعلام مرکز پژوهشهای مجلس با فرض شرایط غیرتحریمی، کشور ما قادر است تقریبا حدود ۲ میلیون بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی صادر کند. جهت مصرف در داخل این حجم صادراتی مواد خام در پالایشگاه و پتروپالایشگاهها، هزینههای هنگفت سرمایهگذاری نیاز است. درصورت مصرف ۲میلیون بشکه در روز نفت خام یا میعانات گازی در پالایشگاههای جدید نیاز به سرمایهگذاری حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلاری است و درصورت احداث واحدهای پتروپالایشگاهی بسته به نوع فرآیند مورد استفاده، حجم سرمایهگذاری بین بازه ۳۳ تا ۶۳ میلیارد دلار خواهد بود.
همچنین در افق ۲۵ ساله پیشرو برای جلوگیری از خامفروشی در حوزه نفت و میعانات گازی نیاز به سرمایهگذاری بین بازه ۲۵ تا۳۰ میلیارد دلاری بسته به نوع خوراک جهت احداث پالایشگاهها یا بین بازه ۳۵ تا ۶۵ میلیارد دلاری بسته به نوع پیکربندی واحدها جهت احداث پتروپالایشگاهها است که تحقق این هدف در کوتاهمدت نیازمند ورود سرمایهگذاری خارجی است.
در همین زمینه، محمدعلی خطیبی، نماینده اسبق ایران در سازمان اوپک در گفتوگو با خبرنگارجهان اقتصاد اظهار داشت: قانونی برای منع خامفروشی در کشور وجود ندارد اما در اسناد بالادستی همچون سند چشمانداز، اقتصاد مقاومتی توصیه شده است خامفروشی به حداقل خود برسد و بیشتر محصولات پاییندستی را تولید کرده و به فروش برسانیم.
وی تصریح کرد: اما این اسناد درواقع یک نوع برنامهاند و این برنامهها نیز برای تحقق نیازمند یک برنامه عملیاتی جامع هستند، زیرا معمولا در چنین برنامههایی توصیههایی وجود دارد که در اجرا با مشکلاتی مواجه میشوند. درحالحاضر با وجود اینکه اغلب افراد با خامفروشی مشکل دارند و تمایلی به این کار ندارند اما بهناچار و به علت نبود برنامه مناسب و منسجم این کار را انجام میدهند. درواقع ما در اجرای این امر برنامه عملیاتی مشخصی را درپیش نگرفته و به همین دلیل در این حوزه تاکنون چندان هم موفق عمل نکردهایم.
خطیبی در خصوص مشکلات خامفروشی گفت: با توجه به اینکه تحریم هستیم، در شرایط تحریم خامفروشی با مشکلات متعددی مواجه است، زیرا محصولات خامفروشی را با یک تست ساده میتوانند تشخیص دهند برای کدام کشور است. چون ایران در تحریم به سر میبرد، بهمحض اینکه متوجه شوند این محصول برای کشور ایران است از خرید آن صرفنظر میکنند، درصورتیکه درخصوص محصولات پاییندستی چنین نیست و بهراحتی محصولات تولیدشده قابل تشخیص نیست که برای چه کشوری است.
وی افزود: از سوی دیگر با توجه به ارزشافزودهای که محصولات پاییندستی ایجاد میکنند، توصیه اغلب کارشناسان به تولید چنین محصولاتی است، به همین دلیل در اسناد بالادستی بر این امر تاکید فراوان شده است.
وی عنوان کرد: یکی از دلایل آن پیچیدگیای است که برنامهریزی و تولید محصول دارد، بنابراین اگر بخواهیم این کار را انجام دهیم و به تولید محصولات پاییندستی بپردازیم، نیازمند ساختاری مناسب و سرمایهگذاریهای جالبتوجهی هستیم که برای این امر باید دید آیا دستگاههایی که موظف به انجام این کار هستند میتوانند چنین سرمایهگذاری و برنامهریزی داشته باشند؟ و همچنین میتوانند ساختار لازم را ایجاد کنند و فناوری ایجاد محصولات پاییندستی را داشته باشند؟
وی یکی دیگر از دلایل عدم تولید محصولات پاییندستی را نبود تکنولوژی لازم در این حوزه دانست و افزود: باید برای اجرای برنامهها و عملیاتی کردن آنها خروجیهای کم را برای مدتزمان کوتاه درنظر بگیریم تا بتوانیم با همین گامهای کوچک کمی به جلو حرکت کنیم.
خطیبی افزود: با توجه به اینکه امکانات کمی در اختیار داریم اما میتوانیم پیشرفت کندتری داشته باشیم و در این راستا باید مجلس از دستگاههای اجرایی بخواهد یک برنامه مشخص برای جلوگیری از خامفروشی ارائه داده و اجرایی کنند و دولت نیز نظارت بر این امر را بهعهده بگیرد وبا توجه به منابعی که در اختیار داریم با یک برنامهریزی دقیق میتوانیم به اهداف موردنظر خود در حوزه پتروشیمی برسیم.
وی خاطرنشان کرد:قطعا ورود به چنین حوزهای برای ما درآمدزا خواهد بود، زیرا کسانی از ما مواد خام و نیمهخام را خریداری میکنند و تبدیل به محصول کرده و به سراسر جهان عرضه میکنند، برای کشور خود ارزش افزوده بسیار بالایی بههمراه دارند. وی در پایان اظهار داشت: بهجرات میتوان گفت فروش یک بشکه نفتخام ثروت خاصی برای کشور ایجاد نمیکند، اما اگر همان یک بشکه نفت خام تبدیل به محصولات پاییندستی شود، ثروت قابلتوجهی را در کشور ایجاد خواهد کرد، زیرا محصولاتی که از پتروشیمی تولید میشود بسیار متنوع هستند و دارای دامنه گسترده و قابلتوجهی نیز هستند.
-
دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
-
افزودن دیدگاه