میلاد صادقی، پژوهشگر حقوق هوافضا در توسعه و پیشرفت حقوق هوایی، نباید از نقش سازمان‎های غیر دولتی غافل شد. مقصود از این سازمان‎ها، آن دسته از نهادهایی هستند که به صورت قانونی توسط اشخاص خصوصی و بدون مداخله یا نمایندگی هیچ دولتی، تشکیل میشوند. این سازمان‎ها که میتوانند در سطح محلی، ملی یا بین‎المللی پدید آیند، معمولاً علائق و اهداف تجاری و انتفاعی ندارند. اگرچه موسسان و ایجاد کنندگان این نهادها دولت‎ها نیستند، ولی در تاسیس و ایجاد آنها در هر حال اراده و میل دولت‎ها و به ویژه قوانین مربوطه، تاثیر و نقش زیاد دارد، امری که شاید با فلسفه تاسیس این نهادها چندان سازگار نباشد و چرایی وجود آنها را از هدف یا اهدافی که دارند، دور سازد. با این حال توسعه حقوق و تلاش در جهت درمان مشکلات توسط سازمان‎های غیر دولتی، اغلب چیزی نیست که دول آن را خواسته باشند. یعنی اصلاحات و تحولات به دست آنها صورت میگیرد، بی آنکه دول در این تحولات و اصلاحات نقش داشته باشند یا آن را اراده کرده باشند. تاثیراتی که حقوق هوایی از فعالیت سازمان‎های غیر دولتی میپذیرد، میتواند مستقیم باشد یا غیر مستقیم. در نوع نخست، اقدامات و تحرکات سازمان‎های غیر دولتی پس از آنکه به شکل موفقیت آمیز و مثبتی تحقق یافت، به خودی خود، منشا اثر میشود یا خود مستند اجبار به انجام اقدامی دیگر قرار میگیرد. به تعبیر بهتر، تاثیر به شکل مستقیم، ذاتاً و ماهیتاً موثر است. اما در نوع دوم، اثرمندی اقدامات و تحرکات به انجام اعمال دیگر و فراهم آمدن مجموعه‎ای از عوامل نیاز دارد؛ اعمالی که اجباری به انجام آنها وجود ندارد و عواملی که ممکن است تحقق نیابند. تاثیر به شکل غیر مستقیم، ذاتاً و ماهیتاً موثر نیست. در روش اخیر، تنها زمینه‎های معنوی و ذهنی برای تغییر در اوضاع و احوال هموار میگردد. این روش را میتوان روش متقاعدکننده نام نهاد. این تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم گاه از سوی سازمان‎های غیر دولتی با حوزه فعالیتی عام پدید می‎آیند و گاه توسط آن دسته از سازمان‎هایی وارد میشوند که به طور خاص در صنعت هوانوردی یا حقوق این صنعت فعال هستند. دست کم چهار مجرا برای توسعه و اصلاحات حقوق هوایی به دست سازمان‎های غیر دولتی وجود دارد. این چهار مجرا را بدین ترتیب میتوان گزارش نمود:

• توسعه از طریق دادخواهی و فشارهای قضائی: روش دادخواهی و فشارهای قضائی را شاید بتوان مهم‎ترین روش مستقیمی دانست که منجر به توسعه حقوق هوایی میشود. در این شیوه، سازمان‎های غیر دولتی، با طرح دعوا علیه نهادهای دولتی، خواستار انجام وظایف محوله و قانونی میشوند و در مواقعی هم الزام آنها را به انجام کاری میخواهند. در ایالات متحده، «اتحادیه آزادی‎های مدنی آمریکا»، دعاوی مهمی را در امور هوانوردی از جمله فعالیت پهپادها، به طرفیت آژانس‎های دولتی و وزارت‎خانه‎ها طرح کرده است. بحث درباره نتایج این دعاوی را به یادداشت دیگری میتوان واگذار کرد.
• توسعه از طریق مطالعات و شرکت در جلسات بین‎المللی: سازمان‎های غیر دولتی در مواقعی با انجام مطالعات و تحقیقات ارزشمند و ارایه نظرات در نشست‎ها و مجامع بین‎المللی، به صنعت هوانوردی آگاهی بیشتری از مشکلات و خطرات موجود و راه‎‌های درمانی میدهند. برای مثال گزارش‎هایی که توسط نهادهایی چون یاتا در قالب اسناد کاری (=Working papers) و به مناسبت‎ نشست‎های مختلف ارایه میشوند، حاصل تجارب و مطالعات دقیقی هستند که هر یک میتوانند منشا اصلاحات و تحولات مهمی در حقوق ملی دولت‎ها و حقوق بین‎الملل شوند. از این اسناد به سادگی نباید گذر کرد.

• توسعه از طریق نقش آفرینی در کار گروه‎های دولتی: گرچه گفته شد که توسعه حقوق هوایی به دست سازمان‎های غیر دولتی، در موارد قابل توجهی نتیجه خواست و اراده دولت‎ها نمیباشد، ولی در مواقعی هم دولت‎ها خود زمینه‎ را برای فعالیت بیشتر این نهادها هموار میکنند. برای مثال، الزام قانونی به انتخاب نماینده‎ای از سازمان‎های غیر دولتی از جمله سازمان‎های کارگری، برای حضور در یک کارگروه دولتی، یکی از مصادیقی است که در این خصوص میتوان به آن اشاره داشت. قانون تجدید مجوز اداره هوانوردی فدرال آمریکا این روش را در بخش ۳۳۹ انعکاس داده است.
• توسعه از طریق تدوین استانداردها و قراردادهای نمونه: یکی دیگر از روش‎های توسعه غیر مستقیم، توسعه از طریق تدوین استانداردها و قراردادهای نمونه است، زیرا در هر صورت استفاده از این استانداردها و قراردادهای نمونه در گرو خواست و تمایل دیگران است، مگر آنکه قانون خود استفاده از این استانداردها و قراردادهای نمونه را اجبار کرده باشد. یاتا مهم‎ترین نمونه یک سازمان بین‎المللی غیر دولتی است که با تهیه و تدوین قالب‎های قراردادی به توسعه حقوق هوایی کمک میکند.