فرضعلی سالاری سردری- کنشگر برنامه‌ریزی و توسعه منطقه‌ای- با توجه به اهمیت نقش مدیریت در توسعه همه‌جانبه جامعه، شناخت عوامل موثر برآن و بهره‎گیری از مشارکت اجتماعی و خرد جمعی بسیار ضروری است. مشارکت اجتماعی مهم‌ترین عامل در فرآیند توسعه محلی بوده که توانایی بهره‌گیری از آن مبتنی بر سرمایه اجتماعی وابسته به توانایی‌ها و مهارت‌های مدیریتی می‌باشد. توسعه به معنی ارتقای سطح مادی و معنوی جامعه انسانی و ایجاد شرایط مناسب یک زندگی سالم برای افراد جامعه است که هدف نهایی آن بهبود کیفیت زندگی همه افراد است.

مشارکت و توسعه جامعه، موضوع مهم در دستیابی به توسعه پایدار است که براساس آن پایداری در درازمدت تداوم (زیست پایدار) می‌یابد. مشارکت جامعه سبب تقویت مردم، ایجاد سرمایه اجتماعی و تقویت مدیریت محلی شده و مکانیزم موثری برای بهبود ارتباط بین ذی نفعان، ارتقای پایداری طرح های توسعه و افزایش نظارت مشترک خواهد بود و بر این اساس دستیابی به توسعه پایدار منافع اکثریت مردم را در بر می‌گیرد.

مديريت محلي، به عنوان نزديك‌ترين لایه دولت به مردم نقش مهمي در توسعه محلی برعهده دارد و از آنجا که بیشترین تاثیر برنامه‌های توسعه متوجه جامعه محلی است، لازم است تا شرایط برای همکاری و مشارکت جامعه محلی در طول دوره پروژه یعنی برنامه‌ریزی، طراحی، ساخت و بهره‌برداری فراهم گردد. این امر علاوه بر اینکه به تصمیم‌گیرندگان کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در منابع، راه‌حل‌های مناسب را در راستای برآورده ساختن منافع عمومی جامعه پیدا کنند، همچنین کمک می‌کند تا پیامدهای ناسازگار برنامه‌های توسعه برای ساکنان محلی به حداقل کاهش یافته و سبب حمایت از نوآوری‌ها شود که می‌تواند راه مدیریت برنامه‌ها را هموار نماید. بر اين مبنا، قابليت‌هاي فردي و دروني نهادهاي مديريتي و تأثيرات آن بر بهبود عملکرد آنها، در حفظ و ايجاد سرمايه اجتماعي از طريق افزايش آگاهي اجتماعي، انسجام اجتماعي، روابط متقابل، اعتمادسازي و جلب مشارکت ذينفعان محلي در طرح‌ها و برنامه‌هاي توسعه ضروري قلمداد می‌شود.

سرمايه اجتماعي هم فرآيند توسعه را تحت‌تأثير قرار مي‌دهد و هم از فرآيند توسعه تأثير مي‌پذيرد. سرمايه اجتماعي(آگاهي اجتماعي، انسجام اجتماعي، روابط متقابل و اعتماد اجتماعي)، به مثابه مجموعه‌اي از هنجارها، روابط و شبکه‌‌هايي است که افراد را قادر می‌سازد به صورت جمعي عمل کنند و براساس نظريه‌هاي درون‌زا توسعه، سرمایه اجتماعی و مدیریت بهره‌گیری از این سرمایه پنهان عامل مهمي در توسعه محلي و جامعه است.

توسعه اجتماع محلي با بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي مشارکتي و مدیریتی امکان‌پذیر است، براین اساس همه ما برای کار کردن به دو نوع مهارت احتیاج داریم؛ مهارت‌های نرم و مهارت‌های سخت. مهارت‌های سخت باعث می‌شود شما به مصاحبه شغلی دعوت شوید. ولی مهارت‌های نرم کمک می‌کند تا شغل را به دست آورید و آن را حفظ کنید. مهارت‌های نرم که گاها مهارت‌های بین فردی یا مهارت‌های اساسی نیز گفته می‌شود، به نحوه کار شما مربوط می شود. مهارت‌های نرم شامل مهارت های بین فردی/ مهارت‌های جمعیتی، مهارت‌های ارتباطی و مذاکره‌ پیشرفت، مهارت شنیداری، توانایی‌های رهبری و مدیریت، کارآفرینی و ابتکار عمل/ خلاقیت و انگیزه، مهارت‌های تطبیق‌پذیری و یادگیری مداوم، مهارت‌های تعلیمی و آموزشی، متقاعدسازی/ مسئولیت‌پذیری، کارگروهی، حل مسئله، اخلاق کاری، تیم سازی، انعطاف پذیری، توسعه رهبری، مدیریت زمان و همدلی است.

انواع مهارت‌های سخت: تحلیل اقتصادی، برنامه‌ریزی استراتژیک، برنامه‌نویسی کامپیوتر، طراحی و بازاریابی، تحلیل داده، مدرک یا گواهینامه، تسلط به یک زبان خارجی، زمینه‌های مطالعاتی، توسعه وب و موبایل. مهارت‌‌های نرم متفاوت از مهارت‌های سخت هستند؛ زیرا کمتر قابل اندازه‌گیری هستند و سخت‌تر می‌توان کمیت برایشان در نظر گرفت. اما به همان اندازه برای مدیران حیاتی هستند. مهارت‌های سخت، توانایی‌های قابل آموزش هستند؛ مهارت‌هایی هستند که کمیت آن‌ها به سادگی قابل سنجش است. معمولا مهارت‌های سخت Hard Skills را در کلاس‌های درس، از طریق کتاب‌ها و سایر مواد آموزشی یا در حین کار در محل کار خود می‌آموزیم؛ برای مثال مدرک تحصیلی یا گواهینامه فنی، تسلط به زبان خارجی، سرعت تایپ، برنامه‌نویسی کامپیوتر و غیره. از سوی دیگر مهارت‌های نرم Soft Skills، مهارت‌های ذهنی هستند که ارزیابی کمیت آن‌ها بسیار دشوارتر از مهارت‌های سخت است.

جایگاه عملکرد مدیریت محلی در ارتقای سرمایه اجتماعی و بهبود مشارکت ذینفعان محلی در طرح‌ها و برنامه‌های از طریق افزایش سطح آگاهی و دانش، تقویت انگیزه و حس تعلق مکانی، افزایش میزان رضایت، تقویت حس مسئولیت‌پذیری در فرآیند توسعه محلی امکان‌پذیر است.

مديريت محلي نوعي بهره‌گيري جامع، مولد و يکپارچه از سرمايه‌هاي اجتماعي، طبيعي و مالي در مقياس‌هاي زماني و جغرافيايي است. مديريت محلي، فرآيندي است که با فراهم نمودن امکان فعاليت‌هاي مشارکتي براي ذينفعان محلي، آنها را از طريق اقدام جمعي هماهنگ و مؤثر، براي دستيابي به اهداف معين و نيازهايشان، هدايت و سازماندهي مي‌کند و پيوند اقتصادي، اجتماعي و محيطي فرآيندهاي پايدار با خود به همراه دارد. رویکرد مردم محوری و از پایین به بالا منطبق بر تئوری از مردم، با مردم و برای مردم در فرآیند مدیریت و توسعه جامعه محلی ضروری و کاربردی است. ارتقاي شاخص‌هاي سرمايه اجتماعي مي‌تواند از طريق بهبود عملکرد دروني مديريت محلي در ارتباط با ويژگي‌هاي شخصيتي و اجتماعي مديران، بسترساز بهبود مشارکت ذينفعان محلي در طرح‌ها و در فرآيند توسعه جامعه باشد.