پنج شنبه 09 فروردین، 1403

کدخبر: 106897 20:47 1399/04/14
رکود اقتصادی همراه با جهش بورس

رکود اقتصادی همراه با جهش بورس

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
رکود اقتصادی همراه با جهش بورس

رکود اقتصادی همراه با جهش بورس

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

مهدی نظیفی - تحلیلگر اقتصادی
mehdinazifi6@gmail.com
قیمت دلار در فاصله 9 ماهه آخر سال 1398 حدود 1500 تومان یعنی کمی بیش از 10 درصد افزایش داشت. در عرض 3ماهه اول سال 1399 حدود 5 هزار تومان یعنی 33 درصد رشد کرد. رشد شاخص کل بورس در طول سال 1398 حدود 210 درصد رشد کرد. در سه ماهه اول سال 1399 رشد بورس 148 درصد بود و در ده روز اول تیر ماه سال 1399 بورس 15 درصد رشد داشت.

تبلیغات سنگین دولتی ها باعث شد شاخص بورس از مرز روانی یک میلیون و ششصد هزار واحد عبور کند. برای چند روز آینده، بازار ارز را برای عبور از مرز روانی 22 هزار تومان برای دلار و بازار سکه را برای عبور از مرز روانی 11 میلیون تومان و شاخص بورس را برای مرز روانی جدید یک میلیون و هشتصد هزار واحد آماده میکنند. بالاتر از آن بزودی مرز دو میلیون واحد را هم در بازار بورس رونمایی خواهند کرد.

این مرزهای بدون پشتوانه اقتصادی، در حالی پشت سرهم رونمایی میشود که هنوز کسب وکارهای کوچک از بحران رکود بازارها رهایی نیافته اند. هر روز شاهد اعلام ورشکستگی و تعطیلی بخشی از اصناف و کارگاهها و صنایع کوچک و متوسط هستیم. کارگران و بازنشستگان کارگر هم هنوز افزایش ناچیز مستمری امسال را که با وجود افزایش سالیانه، قدرت خریدشان را به نصف قدرت خرید سال قبل رسانده است، را تاکنون کامل دریافت نکرده اند.

در تمام دنیا رشد بورس همیشه با رشد تولید و رشد اقتصادی همراه است ولی در کشور ما نه تنها جهش رشد شاخص بورس همراه با جهش تولید نیست بلکه برعکس صنایع بورسی افزایش در تولید ندارند یا رشد تولید و سود آوریشان اصلا تناسبی با رشد قیمت سهام آنها در بورس ندارد و اقتصاد کشور هم در این مدت کوچکتر شده است.

درحالی که اکنون اکثر کشورها توانسته اند شیوع کرونا و رکود اقتصادی ناشی از آنرا مدیریت کنند در ایران هنوز دولتی ها نتوانسته اند راه حل جامعی برای عبور از این بحران پیدا کنند و عادی سازی عجولانه فعالیتها که کارشناسی نشده اجرا شد، اوجگیری دوباره شیوع کرونا بازهم مشکلی برانبوه مشکلات کشور افزوده است.

پس از سالها امتحان کردن روشهای غبرمنطبق بر اصول بنیادی اقتصاد برای حل مشکلات اقتصادی کشور، امسال هم تنها راه حل مبتکرانه دولتی ها، تامین کسری بودجه با فروش سهام دولتی از طریق بازار بورس بود. ضمنا برای اینکه مجبور نباشند بخش بزرگی از سهام شرکتهای دولتی را بفروشند و کنترل سهام شرکتهای دولتی را از دست بدهند تنها چاره را ایجاد تلاطم در بازارها بویژه بالا بردن مصنوعی و دیوانه وار قیمتها در بازار بورس دیدند سپس با ایجاد محدودیتها در بازارهای رقیب مانند مسکن، سکه، ارز، خودرو، پولهای سرگردان را به بازار بورس هدایت کردند و بخش کوچکی از نقدینگی هم روانه بازارهای ارز و سکه و مسکن شد.

عواقب فاجعه بار این قبیل سیاستها، در فشارهای اقتصادی وارده به اصناف و کارگاهها و صنایع کوچک و متوسط و گرانی افسارگسیخته کالاها و خدمات و در نهایت کوچکتر شدن فاجعه بار سفره اقشار فرودست و رانده شدن بخش بزرگتری از اقشار متوسط به زیر خط فقر نمایان گردید.

همزمان با کاهش قدرت خرید مردم برای خرید گوشت قرمز، با عدم امکان افزایش قیمت آن در داخل، افزایش قیمت ارز باعث رونق قاچاق گوسفند به کشورهای همسایه شده است و بزودی قاچاق گاو و گوساله هم رونق خواهد گرفت.

پیرو صعود قیمتها افزایش قیمت مسکن در بهار امسال در بعضی نقاط کشور به 30 درصد رسید. دولتی ها نهایت هنرشان برای حل مشکل، ارایه یک طرح مسکن بود که در آن زندگی در آپارتمانهای 25 متری را به مردم پیشنهاد کنند. کدامیک از مسئولین و دولتی ها در آپارتمان کوچکتر از 200 متر زندگی میکنند که بدانند یا برایشان مهم باشد که بدانند زندگی سخت مردم در جای تنگ و کوچک چگونه است و چه عواقبی در تربیت کودکان دارد. از طرف دیگر دولتی ها که نمیتوانند قیمت سیب زمینی،پیاز، گوجه فرنگی، مرغ و تخم مرغ را در کشور کنترل کنند برای کنترل مسکن چه کاری جز ارایه طرحهای عجیب بی پایه و اساس از دستشان برمی آید.

طبق اطلاع امسال تولید خودروسازیهای دولتی رشد کرد، خودروهای ناقص کامل شد، حتی خودروهای مونتاژی به خطوط تولید بازگشته اند ولی میدانیم در طول این مدت، تحریم همچنان بر صنعت خودرو سایه انداخته و مشکلات ایجاد شده از این ناحیه روی خطوط تولید خودروسازان همچنان سنگینی می‌کرد. پس چه اتفاقی در خودروسازان دولتی رخ داد که یکباره شروع به تولید کردند. واقعیت اینست که در ماههای پایانی سال قبل چون مدیران خودروسازان دولتی از برنامه آتی دولت برای افزایش شدید قیمت ارز باخبر بودند به لطایف الحیل تولید را متوقف کردند، عمدا ناقص تولید کردند، فروشها معوق شد تا پس از افزایش نرخ ارز و در نتیجه افزایش قیمت خودروهای تولیدیشان، خودروهای ناقص را در مدت کمی آماده تحویل و ازین راه سودهای بادآورده را از جیب مردم نصیب خود نمایند. این دقیقا همان رانت اطلاعاتی است که بدرستی اینقدر از آن یاد میشود و ضروریست ازین کشور ریشه کن شود.

در بهار سال 1399 میزان جذب نقدینگی توسط بازار بورس به فوق رکورد بیسابقه تاریخی خود دست یافت. میزان جذب نقدینگی در بازارها به نسبت 14 واحد در بازار بورس در مقابل 1 واحد در بازار مسکن و 1 واحد در بازار ارز تقسیم شد تا بورس با فاصله بسیار زیاد از رقبای خود یعنی ارز و مسکن، جذاب‌ترین مقصد پول‌های سرگردان باشد. ضریب نفوذ بازار سهام آنچنان تقویت شده که هر روز شاهد ورودی جدید جریان نقدینگی به بازار سهام هستیم. ضعفهای اساسی: در تعداد ناکافی کارگزاریها، نرم افزار های هسته معاملاتی بازار بورس باز هم عدم مسئولیت پذیری دولتی ها را در این بخش بخوبی نشان میدهد. در کنار آن زمینه مساعدی برای استفاده مافیای دولتی ها از رانتهای اطلاعاتی و بدست آوردن مبالغ فوق تصور پولهای بادآورده را فراهم میسازد.

رئیس جمهور از وزیر اقتصاد خواست تسهیل شرایط ورود شرکت های فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال به بورس را پیگیری کرده و حتی الامکان یک بازار اختصاصی به منظور پذیرش شرکت های دانش بنیان و فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال ایجاد شود. براساس دستور وزیر اقتصاد دو رویداد جدید هفته آینده در بورس شاهد خواهیم بود. بورس املاک راه اندازی و عرضه اولیه دو بار در هفته انجام خواهد شد. معاون اقتصادی وزیر امور خارجه هم اظهار داشتند "ایرانیان خارج نشین وارد بورس میشوند".

 واقعا باید از آقایان بپرسیم وقتی بدلیل ضعف هسته معاملاتی بورس، ایرانیان داخل کشور نمیتوانند براحتی معاملات خود را انجام دهند چگونه دامنه بورس را بدون زیر ساخت نرم افزاری مناسب و کارگزاریهای کافی، توسعه میدهید و ایرانیان خارج نشین چگونه موفق به معامله در بورس بشوند؟

بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی اتاق بازرگانی تهران، واردات ایران در فروردین ۱۳۹۸ نیز بیش از ۲.۳ میلیارد دلار بوده که در فروردین امسال به کمتر از دو میلیارد دلار رسیده و کاهشی ۱۷ درصدی را نشان می‌دهد. تاجران ایرانی در نخستین ماه از سال جاری، حدودا یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار صادرات داشته‌اند که در قیاس با مدت مشابه سال قبل ۳۶ درصد کاهش را نشان می‌دهد که باضافه صادرات نفت، تراز بازرگانی خارجی کسور مثبت است پس علی القاعده باید عرضه ارز خارجی بیش از تقاضای آن باشد در حالیکه بازار ارز را برعکس این جریان مدیریت میکنند.

شافعی در جلسه هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، اظهار داشت: نباید ناکارآمدی اقتصادی و فقر اهلیت حرفه‌ای تصمیم‌گیران اقتصادی را پشت نقاب تحریم‌ها مخفی کرد. در بهار امسال صادرات غیر نفتی بسیار کمتر از مدت مشابه سال قبل است. بدلیل مشکلات تولید و نوسانات بازار، حتی به رونق صادرات هم نمیشود امیدوار بود. امسال در ادامه سیاستهای بانک مرکزی، شاهد زنجیره های تکراری از سریالهای التهاب پی در پی بازار ارز و سکه سپس اوجگیریهای شاخص بورس بدنبال افزایش قیمت ارز کشور و درپایان سریالها، تعمیق جبران ناپذیر بحران اقتصادی خواهیم بود.

یاد شعر نظامی میافتیم:

هر دم ازین باغ بری میرسد  /  نغزتر از نغزتری میرسد



  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |