پنج شنبه 09 فروردین، 1403

کدخبر: 14199 15:44 1394/04/28
بلای خشکسالی و راهکار مدیریت ایرانی

بلای خشکسالی و راهکار مدیریت ایرانی

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
بلای خشکسالی و راهکار مدیریت ایرانی

بلای خشکسالی و راهکار مدیریت ایرانی

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

یکی از بلایای طبیعی در دنیا ، پدیده خشکسالی است. از دیر باز اغلب کشورهای مستقر در مناطق گرم و خشک همواره طعم تلخ این بلای طبیعی را چشیده اند.

در کشور مال نیز شواهد حاکی است که تا امروز حدود ۱۷ خشکسالی بزرگ در کشور رخ داده است. متاسفانه هم اکنون ایران ،خاورمیانه و شمال افریقا کمربند خشکسالی جهانی را تشکیل می دهند و این شرایط موجود نشان از تداوم این پدیده حداقل برای ۱۰ سال متوالی خواهد بود. به دنیال این بحران ،کمبود و نبود آب نیز بسیار جدید است.

اغلب کشورهای جهان طی این سال ها که ما هیچ برنامه مدون ،عملیاتی و پایدار برای مقابله با این پدیده نداشتیم بصورت جدی و با برخورداری از برنامه های راهبردی و اساسی تا حد قابل ملاحظه ای فشار خشکسالی و تبعات ویران کننده آنرا مهار کرده اند اما در ایران به نظر می رسد با اینکه میان باتلاق پدیده خشکشالی گیر افتاده ایم ، تمهیدات و شعارها آغاز گردیده است. هر چند خیلی دیر است و خطر هم جدی تر از آن است که در مجال این یاداشت بگنجد اما باید با همدلی و در اختیار داشتن برنامه و نقشه راه اقدامات همه جانبه را با هم تجربه کنیم .بهتر است بجای هشدار و شعار نخست به سراغ یافتن راه حل های اساسی و مقطعی در حال حاضر و سپس برنامه های راهبردی و زمانبندی شده در مرتبه بعد رفت. راهکارها و مراحلی که در این مرحله باید جستجو کرد عبارت است از :

الف)راهکارهای مدیریت قبل از بحران:

در این مرحله می بایست از طریق سیاست گذاری استراتژیک در پیش بینی خشکسالی، ایجاد سیستم های هشدار دهنده، کشت گیاهان مقاوم به خشکی، استفاده مجدد از پسآب های شهری با روش های علمی ، انجام برنامه های تامین آب در مناطق بحران به احیاء روش های سنتی استحصال آب، استفاده علمی از منابع آب غیر متعارف برای کشت و زراعت، باروری ابرها، شیرین کردن آبهای شور و تلخ با روش های علمی و استفاده از روش های آبیاری تحت فشار و سیستم های آبیاری قطره ای شرایط قبل از وقع بحران را مدیریت و پیشگیری کرد.

ب) راهکارهای مدیریت در حین وقوع بحران :

در این مرحله نیز می بایست با شناسایی ظرفیت های مقابله با ضایعات ناشی از خشکسالی، تشکیل جلسات فوری و مشورتی با متخصصان و کارشناسان امر، تهیه برنامه های اشتغال کوتاه مدت در نقاط بحران و تهیه برنامه های کمبود آب و مواد غذایی بحران خشکسالی را در حین وقوع مدیریت کرد.

ج) راهکارهای مدیریت بعد از وقوع بحران:

اما در این مرحله باید همه اقدامات همه جانبه دولت برای مقابله با خشکسالی با نظر متخصصان و کارشناسان ذیربط بلافاصله در دستور کار قرار گیرد. همچنین با تهیه برنامه های جامع و نیز تامین منابع و اعتبارات کالفی به صورت فوری و نیز نظارت عالیه بر کلیه اقدامات مردمی و دولتی و سایر اقدام های لازم موضوع بحران خشکسالی را پس از وقوع بررسی کرد.

باید دانست خشکسالی پدیده‌ای مختص به یک ناحیه خاص از کشور ما نیست، بلکه سراسر ایران حتی منطقه پر باران کنارهای دریای خزر نیز از پیامدهای آن ایمن نبوده است. در گزارش های مختلف آمده است نخستین عوارض و پیامدهای این پدیده در بخش کشاورزی با عواضی همچون: کاهش محصولات به خصوص کاهش و کمبود محصول گندم، بروز قحطی، کمبود نان، مرگ و میر انسانی، نیاز کشور به واردات گندم و وابستگی بیشتر به خارج قابل مشاهده است. افزون بر این، بخش دامپروی کشور نیز همانند بخش کشاورزی به سرعت با پیامدهای این پدیده روبه رو می‌شود. تلف شدن دام ها در اثر کمبود علوفه و کاهش میزان گوشت تولیدی کشور و به وابستگی به خارج، از جمله پیامدهای خشکسالی در این بخش است. در کنار خسارت یاد شده خشکسالی پیامدی دیگر نیز به همراه دارد و آن کوچ عده‌ای از مرزنشینان مناطق مرزی به کشورهای همسایه بوده؛ که در کنار مرگ و میر انسانی، خطری بزرگ برای کاهش جمعیت کشور محسوب می‌شود.

از این رو، اتخاذ یک برنامه دراز مدت و دقیق برای مدیریت منابع آب، ایجاد سد و شبکه‌های آبرسانی برای بخش کشاورزی، بهره‌گیری از سیستم آبیاری تحت فشار در کشاورزی، خود کفایی در محصولات کشاورزی و دامپروری به ویژه گندم و گوشت، همکاری دانشگاه‌ها، همکاری وزارت خانه‌های مرتبط با این موضوع و همکاری با سایر دولت‌ها، از جمله راهکارهای مقابله با این پدیده است.

به دور از واقعیت نخواهد بود که اتخاذ یک برنامه دراز مدت و دقیق برای مدیریت منابع آب، ایجاد سد و شبکه‌های آبرسانی برای بخش کشاورزی، بهره‌گیری از سیستم آبیاری تحت فشار در کشاورزی، خود کفایی در محصولات کشاورزی و دامپروری به ویژه گندم و گوشت، همکاری دانشگاه‌ها، همکاری وزارت خانه‌های مرتبط با این موضوع و همکاری با سایر دولت‌ها، از جمله راهکارهای مقابله با این پدیده است.



  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |