پنج شنبه 09 فروردین، 1403

کدخبر: 8382 16:23 1393/10/07
گسترش شکاف طبقاتی نتیجه پوپولیسم عدالت زده

گسترش شکاف طبقاتی نتیجه پوپولیسم عدالت زده

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
گسترش شکاف طبقاتی نتیجه پوپولیسم عدالت زده

گسترش شکاف طبقاتی نتیجه پوپولیسم عدالت زده

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

بانک مرکزی از شکاف عمیق درآمد و هزینه گروه های پایین درآمدی خبر داد

بانک مرکزی در گزارش خلاصه تحولات اقتصادی سال ۱۳۹۲ با ارایه آخرین آمارهای موجود اذعان کرد، شکاف درآمد و هزینه برای گروه های پایین درآمدی و صاحبان مشاغل غیر حرفه ای بسیار بالاست.

در گزارش یاد شده آمده است: مقایسه حداقل دستمزد در سال ۹۲ (ماهانه ۴۸۷۱ هزار ریال) با متوسط هزینه ماهانه گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها در این سال (ماهانه ۶۲۲۷ هزار ریال)نشان می دهد، که حداقل دستمزد پرداختی به کارگران به طور متوسط حدود ۷۸ درصد از هزینه گروه مذکور را پوشش می دهد.
در این گزارش همچنین تصریح شده است: ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۹۲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺳﻄﺢ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﻫﺎ (نرخ تورم) و ﮐﺎﻫﺶ ﺍﺭﺯﺵ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺩﺳﺘﻤﺰﺩﻫﺎ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮﺍﺭ، ﺿﺮﻳﺐ ﺟﻴﻨﻲ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺍﺷﺖ. ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺿﺮﻳﺐ ﺟﻴﻨﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺍﻳﻦ ﺿﺮﻳﺐ ﺍﺯ ﺭﻗﻢ.۳۸۳۴ در سال ۹۱ به ﺭﻗﻢ .۳۹۴۴ در سال ۹۲ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ است.

در همین رابطه با مهدی پازوکی، اقتصاددان، به گفتگو نشستیم و نظر وی را درباره­ی دلایل بروز چنین شکاف طبقاتی و راهکارهای خروج از این وضعیت چالش برانگیز جویا شدیم.

این استاد دانشگاه درباره نحوه محاسبه ضریب جینی در ایران گفت: در اقتصاد ایران ضریب جینی و شاخص های توزیع درآمد براساس هزینه خانوار است نه براساس درآمد، چرا که در ایران آمارهای درآمدی را نداریم، به همین دلیل هم محاسبات تولید ناخالص داخلی که در همه جای دنیا و بخصوص در کشورهای توسعه یافته از ۳ روش درآمد، مخارج و ارزش افزوده انجام می گیرد، در ایران تنها از دو روش مخارج و ارزش افزوده محاسبه می شود و روش درآمدی به علت اینکه اطلاعات درآمدی جامعه را در اختیار نداریم، بلاستفاده مانده است.

وی اضافه کرد: با توجه به گزارش بانک مرکزی که اعلام کرده حداقل دستمزد ماهانه در سال ۱۳۹۲، ۴۸۷۱ هزار ریال بوده و متوسط هزینه گروه خوراکی و آشامیدنی ۷۶۲۲ هزار ریال، باید گفت از سویی این حداقل دستمزد را همه مردم ایران ندارند و از سویی دیگر حدود ۸۰ درصد خانوارهای ایرانی هم صاحب یک خانه مسکونی هستند، در صورتی که اجاره بهای یک خانه را بر فرض مثال ۵۰۰ هزارتومان در نظر بگیریم اگر یک فرد دستمزد خود را ۶۰۰ هزار تومان در ماه اعلام کند ، درآمد ماهیانه اش می شود ۱,۱۰۰ هزار تومان . در ایران حدود ۷ میلیون نفر هم از افراد جامعه جز اقشاری هستند که در پایین­ترین سطح درآمد قرار می گیرند و علاوه بر یارانه ای که می گیرند، عضو کمیته امداد و بهزیستی هستند که اگر بعد خانوار را ۵ در نظر بگیریم، حدود ۱٫۲ میلیون خانوار می شود. بنابراین این افراد جز قشر مستضعف و ضعیف جامعه هستند و دولت از طریق کمیته امداد و بهزیستی به آنها پول می دهد.

پازوکی به وجود شکاف درآمد بالا در طبقات درآمدی پایین اشاره کرد و گفت: دولت سابق با شعار عدالت آمد ولی چون برنامه ای نداشت و با مشکلات برخورد علمی نمی کرد، باعث بوجود آمدن نابرابری درآمدی و اختلاف زیاد بین طبقات غنی و فقیر جامعه شد که نسبت به دولت های سابق بسیار بالاتر بود.

ظهور یک طبقه نوکیسه از دل دولت احمدی نژاد

وی به ایجاد یک طبقه جدید درآمدی در دولت سابق اشاره کرد وگفت: یک طبقه نوکیسه از طریق رانت­های دولتی و نقدی در جامعه ایجاد شده که دارای درآمدهای نجومی شده اند که این باعث شد جامعه به سمت دوقطبی شدن پیش رود. در دولت سابق طبقه متوسط که عامل تحولات اقتصادی در همه جوامع هستند در کشورمان کوچک شد و اقلیتی با درآمدهای نجومی ایجاد شدند و اکثریتی هم در طبقه تهیدستان شهری قرار گرفتند. بنابراین در کشورمان مشکلات ساختاری وجود دارد، که علی رغم اینکه ریشه در سالهای پیش دارد اما دولت سابق باعث پیچیده تر شدن این مشکلات شد .

وی در ادامه افزود: دولت احمدی نژاد اقتصاد ایران را ربع قرن عقب برد و چون سیاست­های نابخردانه داشت و برخورد علمی با مسایل نمی­کرد و تنها شعارهای پوپولیستی می داد. در نهایت هم سیاست هایش به ضرر طبقات پایین جامعه و به نفع اغنیا تمام شد. و طبقه جدید هم که نشأت گرفته از روش های غیرنوآورانه و رانت بود به ثروت های هنگفتی رسیدند و نرخ تورم افزایش یافت، که بالاترین نرخ تورم را علی رغم درآمد نفتی بالا در اواخر دوره احمدی نژاد نسبت به دوره های قبل داشتیم. همین باعث شد فقرا فقیرتر، و ثروتمندان ثروتمند تر شوند و شکاف درآمدی که بانک مرکزی به ان اشاره کرده، ایجاد شود.

این اقتصادان راهکارهای خود را برای جلوگیری از ایجاد شکاف درآمدی بالا در دولت جدید این چنین عنوان کرد: دولت از دو طریق می تواند جلوی نابرابری اجتماعی را بگیرد، که این روش ها از اصول ثابت برای رسیدن به عدالت اجتماعی در کشورهای توسعه یافته هستند. اول اینکه دولت باید یک سیستم مالیاتی کارا طراحی کند و مالیات از طبقاتی که درآمدهایشان از حدی بالاتر است و یا دارای درآمدهای نجومی هستند، بگیرد. من با افزایش نرخ مالیات مخالفم اما طرفدار گسترش پایه مالیاتی و حذف معافیت های مالیاتی هستم، چون در حال حاضر در اقتصاد ایران برخی نهادها از پرداخت مالیات معاف هستند.

وی راهکار دوم خود را طراحی یک سیستم تأمین اجتماعی کارا دانست و گفت: یک سازمانی باید تشکیل شود که تلفیقی از تمامی سازمان ها و مؤسساتی همچون کمیته امداد، بهزیستی و غیره باشد و دولت با پوشش دهی آن به افرادی که درآمدشان از حدی پایین تر است کمک مالی نقدی کند. در دولت سابق در همه دستگاه­های اجرایی یک ردیفی گذاشتند به نام کمک به افراد حقیقی و حقوقی که این خود باعث ایجاد فساد می شود. که متاسفانه در دولت فعلی هم وجود دارد. این ردیف تنها باید در اختیار رییس جمهور باشد، آن هم برای مواقع ضروری استفاده شود.



  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |