رضا امامي - بازار سهام مکاني براي خريد و فروش آينده است بنابراين پيش از وقوع رخ دادها با به اصطلاح پيشخور کردن قيمت هاي انتظاري به استقبال نتايج مثبت يا منفي آنها بر سودآوري شرکت ها مي رود‎.‎‏

از اينرو در حال حضار بازار سهام از بابت توافق هسته اي و به دنبال آن حذف تحريم ها مي تواند تا دو واحد بيشتر به خود پي بر اي‎ (P/E) ‎بگيرد. با احتساب اين نسبت مي توان انتظار رشد 25 درصدي ارزش کل معاملات را داشت‎.‎‏ بر اساس اين گزارش پس از مذاکرات اخير هسته اي ايران و غرب ، اغلب نماد هاي معاملاتي شرکت هاي بزرگ بورس با صف هاي خريد ميليوني مواجه شده اند و اين در حالي است که در چنين بازار هيجاني و تشنه خريد سهام به شدت به کارگيري ابزارها و مکانيسم هاي متعادل کننده از سوي متوليان بازار سرمايه احساس مي شود. بازار سرمايه ايران به شدت با رفتار احساسي مواجه بوده و نشان داده که در روند هاي صعودي با هيجان مثبت و در روند هاي نزولي با وحشت زدگي بي منطقي مواجه مي شود . در حال حاضر انتظار مي رود که پس از رشد 25 درصدي ارزش معاملات بازار سهام ، هيجان هاي موجود فروکش کنند‎.‎

بايد متوليان و ذينفعان بزرگ بازار سهام فارغ از رفتار هيجاني همواره به دنبال ايجاد تعادل منطقي در عرضه و تقاضاي طبيعي بازار سهام باشند. در اوايل آغاز رکود بازار اين سازمان خصوصي سازي بود که با عرضه هاي خرد بي مهابا و يا در قيمت هاي اشباع سهام به نوعي در تداوم فرسايشي شدن روند بورس کمک کرد. در حال حاضر صندوق هاي بازار گردان همچون صندوق توسعه و صندوق پاداش سهامداري با هدف ايجاد تعادل در روند بازار راه اندازي و بکار گرفته شده اند و بايد همواره موضوع نقد شوندگي و تنظيم رفتارهاي هيجاني و يا شوک دهنده بازار سرمايه را در دستور کار خود قرار دهند‎.‎‏ برخي کارشناسان معتقدند ، در حالي که هنوز مذاکرات هسته اي و حذف تحريم ها بر بازار سرمايه تاثير خود را نشان نداده اما مي توان انتظار داشت که پس از جبران بازدهي 15 درصدي از دست رفته بازار سهام در سوم آذر ماه پارسال و در عين حال تاثير مثبت 5 درصدي قيمت انتظاري سهام در آستانه برگزاري مجامع ، بتوان بازدهي 20 درصدي ديگري را از بابت تاثير مذاکرات ، دستکم در طول يک ماه آينده کسب کرد‎.‎‏ انتظار مي رود در اواخر ارديبهشت ماه به تدريج خبر هاي ضد و نقيض پيشاپيش مرحله نهايي مذاکرات هسته اي در 11 تيرماه به بازار سرمايه نوسان مي دهد. در چنين شرايطي انتظار مي رود که بازار تا روشن شدن نتيجه مذاکرات در روندي خنثي قرار بگيرد. نکته جالب توجه اينکه در صورت پيشخور شدن قيمت ها و عبور آن از انتظارات منطقي ، اصلاح قيمتي رخ خواهد داد‎.‎

گفتني است روز گذشته همسو با صعود متداوم شاخص کل ، حجم و ارزش معاملات بورس با رقم قابل توجهي روبرو شد، به گونه اي که پس از گذشت نيمي از زمان معاملات ديروز حجم معاملاتي بيش از سه ميليارد و 623 ميليون سهمي به ارزش بيش از 764 ميليارد تومان در بورس رقم خورد که با احتساب ارزش معاملات 200 ميليارد توماني فرابورس، ارزش کل معاملات ديروز بورس و فرابورس مبلغي در حدود 965 ميليارد تومان را به خود اختصاص مي دهدکه طي معاملات 15 ماهه اخير بازار سرمايه رکوردي تاريخي به شمار مي رود‎.‎‏ معاملات بانک صادرات ايران در حالي طي دو روز گذشته با صف خريد بيش از يک ميليارد سهمي همراه شده بود که در ادامه اين روند طي معاملات ديروز بيش از 977 ميليون سهم "وبصادر" معامله شد. اين در حالي است که برخلاف عرضه سهام توسط سهامداران حقيقي و حقوقي همچنان تقاضا براي خريد اين سهم در درصدهاي مثبت وجود دارد‎.‎‏ علاوه بر اين، آنچه که از روند معاملات نمادهايي با حجم معاملات بالا مي توان دريافت، تقابل حقوقي ها براي خريد و فروش سهام و حضور فعال آنها در بازار سرمايه است، بطوريکه در نمادهايي همچون "وبصادر"، "وخارزم"، "خپارس"، "وبملت"، "خبهمن" و "پترول" به وضوح مشارکت حقوقي ها در داد و ستد سهام مشاهده مي شود و حجم خريد و فروش سهامداران حقوقي در روند معاملات نمادهاي مذکور نزديک به هم مي باشد‎.‎

از سويي ديگر اما يکي از موارد عجيبي که بازار سهام طي روزهاي نخست فعاليت بورس در سال جاري شاهد بود سفارش هاي سوري پس از پايان ساعات رسمي فعاليت بازار در سيستم معاملات کارگزارها بود. صف هاي خريد يا فروش غير واقعي که با شروع ساعت معاملات در روز بعد به يکباره از سيستم معاملات حذف مي شد و اين پيام را به سرمايه گذاران القا مي کرد که در تالار شيشه اي رانت وجود دارد. بهنظر مي رسد دراين زمينه بهتر بود متولي بازار سرمايه بجاي اکتفا به توبيخ يا اخطار، کارگزار را مجاب به انجام معامله در روز بعد حداقل بر اساس قيمت پاياني سهم مي کرد تا اعتماد سرمايه گذار خدشه نبيند‎.‎