گروه بازارسرمایه : هیچ رکود و افتی نبوده که با رونق همراه نباشد و هیچ رونقی هم نبوده که به رکود ختم نشده باشد. روزهای بدتر از این بازار داشته و قطعاً این روزها تمام می شود و خیلی ها از نخریدن سهم در این قیمت ها پشیمان می شوند، اما باید عواملی که منجر به بروز چنین روزهایی در بازار می شود شناسایی و به رفع زیربنایی آن کوشید

مصطفی امیدقائمی مدیرعامل شرکت گروه توسعه مالی مهر آیندگان، با بیان این مطلب گفت: ابهام در بازار سرمایه همیشه بوده البته طی سالهای اخیر سعی به رفع ابهامات و شفاف سازی شده، اما معمولاً با تغییر دولت ها و تغییر برخی سیاست ها ابهامات جدیدی متولد می شود که باید برای رفع آن تلاش شود.
وی با بیان اینکه داستان ریزش شاخص با افزایش غیرمنتظره نرخ خوراک گاز واحدهای پتروشیمی شروع شد، گفت: بخشی از افزایش نرخ خوراک  ناشی از افزایش نرخ ارز بود و قسمتی هم به غلط بودن قیمت قبلی نرخ گاز برمی گشت که هر دو منطقی بود اما جهشی در این سطح و اینکه نرخ گاز از روی سود شرکت ها محاسبه شود، نگرانی در بازار سرمایه بوجود آورد که جای بررسی دارد.
مدیر عامل سابق فرابورس تصریح کرد: چنین برخوردهایی با شرکت های تولیدی و سرمایه گذاران آنها را وارد فاز احتیاط و عدم شفافیت می کند، در حالیکه اساس ورود یک شرکت به بورس به معنای ظهور شفافیت اقتصادی است و نباید این فرصت در نظام اقتصادی کشور به تهدید تبدیل شود.
قائمی توضیح داد: به عنوان مثال طی چند سال گذشته سود شرکتهای استفاده کننده از سنگ آهن بالا رفته است اما کسی به عقب برنمی گردد که به خاطرش آید شرکت چادرملو و گل گهر قبل از ورود به بورس در سال های قبل از 82 و 83 اصلاً شرکت های سودآوری نبودند و بعد از آنکه وارد بورس شدند مورد توجه قرار گرفتن و سودشان به این شکل افزایش پیدا کرد.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه خاطرنشان کرد: این نکته که یک شرکت وقتی به سوددهی می رسد، در تیررس انواع و اقسام عوارض و افزایش قیمت ها قرار بگیرد نه مطلوب شرکت ها و نه مطلوب مخاطبین بازار سرمایه است. مخاطبین بازار سرمایه کسانی هستند که صنایع مختلف را شناسایی می کنند و پس از بررسی  صنایعی را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند که البته ریسکهایش را هم می پذیرند.
وی گفت: فعالان بازار سرمایه همیشه در حال منفعت بردن نیستند بلکه روی برخی صنایع هم سرمایه گذاری می کنند و سودی نمی برند از جلمه صنایعی مثل خودرو، نساجی، تجهیزاتی که سال ها با ضرر همراه بودند... اما در یکی دو صنعت ظرفیت هایی را شناسایی کرده و بابت سرمایه گذاری روی آن صنعت سود برده اند.
قائمی با اشاره به اینکه تا خبر سود فلان صنعت به گوش های می رسد این بحث سر می گیرد که سود این  شرکتها بی رویه است، گفت: جمعی به جای حمایت از تولید به دنبال این می روند که از طریق وضع برخی عوارض و مقرارات سود برخی صنایع را کاهش داده و حتی برای سوددهی شرکت ها حد و مرز تعیین کنند. اینگونه برخوردها با صنایع و تولید ملی رسماً اشتباه گرفتن مخاطبین بازار سرمایه با مخاطبین بازار پول است.
وی ادامه داد: مخاطبین بازار سرمایه که متحمل ریسک میشوند، در خیلی از موارد سود کم یا ضرر می کنند و در برخی موارد نتیجه ریسک خود را با بازدهی مطلوب می گیرند اما اگر قرار باشد بابت این ریسک حساب و کتاب پس بدهند و با آنها اینگونه برخورد شود درست و عادلانه نیست. شرایط بازار سرمایه باید بهتر از این درک شود.
مدیرعامل شرکت گروه توسعه مالی مهر آیندگان ، گفت: وقتی صحبت از اجرای اصل 44 قانون اساسی می شود به معنای این نیست که کار به بخش خصوصی واگذار شود و بعد بخش خصوصی نه تنها به حال خودش رها شود  بلکه وقتی با همه مشکلات به بازدهی رسید با پرداخت انواع و اقسام عوارض و مالیات و فروش مواد اولیه به قیمتی بالاتر از منطقه به عنوان یک محل درآمد به آنها نگاه شود.
قائمی تصریح کرد: این موضوع به معنای ارزان فروشی مواد اولیه و تنبل کردن صنایع با دادن مزیت های بی شمار نیست، قطعاً باید صنایع به دنبال پویایی و کارایی هر چه بهتر چرخه تولید با کاهش هزینه و افزایش ارزش افزوده باشند اما سنگ اندازی در این مسیر به هیچ عنوان توجیهی ندارد چون نه در چشم انداز برنامه 20 ساله، نه در اهداف اصل 44 قانون اساسی و نه در سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری درخصوص اقتصاد مقاومتی به چنین حرکاتی نمی رسیم.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه با بیان اینکه نرخ خوراک پتروشیمی ها و نرخ عوارض مالکانه معادن باید فرمول سازی شود و به نحوی از قیمت گذاری سال به سال و تعیین در بودجه سالانه خارج شود، گفت: سرمایه گذارن بازار سرمایه، سرمایه گذاران بلند مدت هستند باید مخاطب شرکت بتواند برای درازمدت نسبت به دورنمای سود و زیان شرکت پیش بینی داشته باشد برای همین باید بداند نرخ خوراک و عوارض چگونه تعیین می شود. این فقط خواسته سرمایه گذار داخلی نیست بلکه اگر به دنبال جذب سرمایه گذار خارجی هم باشیم آنها نیز این مطالبه را دارند تا بتوانند بر اساس قوانین مشخص و ثبات برای یک بازه زمانی در کشور سرمایه گذار کنند نه اینکه سرمایه شان متأثر از تغییر قوانین و بی ثباتی ها شود.
حمایت از تولید کننده همسو با حمایت از مصرف کننده
مصطفی امید قائمی در ادامه به سیاست های کنترل تورم دولت و جلوگیری از افزایش قیمت محصولات بعد از افزایش حامل های انرژی اشاره کرد و خاطرنشان کرد: افزایش نرخی که برای محصولات پس از افزایش نرخ حامل های انرژی و حقوق و دست مزدها به طور معمول باید اعمال می شد هنوز در اما و اگر حمایت از مصرف کننده بی نتیجه باقی مانده است. درحالیکه فقط یک بخش از حمایت از مصرف کننده جلوگیری از افزایش قیمت محصولات مصرفی است.
وی با بیان اینکه بسیاری از مصوبات دولت، همگی در جهت کمک به بخش تولید و حمایت از بازار سرمایه بوده است، گفت: سیاست های ضدتورمی نباید به گونه ای پیش برود که در نهایت منجر به ضرر تولیدکننده، اشتغال و رشد اقتصادی کشور شود.
قائمی درباره راهکارهای حمایتی دولت از بازار سرمایه گفت: نرخ حق الوکاله بانکها ظرف این چند سال اخیر کاهش پیدا کرده، در حالیکه مطالبات معوقشان به علت رکود اقتصادی و تحریم ها افزایش پیداکرده. بنابراین  باید درباره حق الوکاله بازنگری شود. همچنین باید راهکارهایی برای کاهش میزان سپرده قانونی بانکها نزد بانک مرکزی اندیشیده شود. یکی از بالاترین نرخهای سپرده قانونی را بانکهای ما دارند که اگر بتوانند نرخ سپرده بانکی را کاهش بدهند می توانند به اندازه مناسبی سود را افزایش بدهند.
مدیر عامل سابق فرابورس در ادامه به رقابت سنگین بانکها برای جذب سپرده گذاری اشاره کرد و تصریح کرد: نرخ سپرده بانکی و رقابت سنگین بین بانکها باعث شده بعضی سپرده گذاری در بانک را به بازار سرمایه ترجیح بدهند درحالیکه آماری از اینکه این میزان سپرده گذاری با پرداخت این میزان سود چقدر صرف ارائه تسهیلات به بخش تولید می شود وجود ندارد درحالیکه برخی بانکها با مازاد منابع نیز مواجه اند اما نرخ تسهیلات خیلی سنگین تمام می شود.
جو روانی بی تأثیر نیست اما...
مدیرعامل شرکت گروه توسعه مالی مهر آیندگان، در ادامه افزود: جدا از این موارد شرایط بازار بی تأثیر از جو روانی نیست.
وی گفت: از نظر سیاسی روزهای بدتر از این را بازار به خود دیده است. بحران 11 سپتامبر، حمله امریکا به عراق و افغانستان نمونه ای از این موارد است. منطقه خاورمیانه همیشه روزهای پر بحرانی را طی کرده اما ایران به عنوان جزیره ثبات و امینت همیشه در منطقه سعی کرده خودش را از بحرانهای منطقه حفظ کرده و حداکثر انتفاع را ببرد.
قائمی بعد از بیان تمام مشکلاتی که اطراف بازار سرمایه چنبره زده است، روزهای خوب بازار را پیش بینی کرد و گفت: به پایان دوران رکود اقتصادی نزدیک می شویم و حتماً از این شرایط بازار سرمایه خارج می شود چون بعد از هر رکودی یک رونقی وجود داشته و از این به بعد نیز خواهد داشت.
وی درباره نشانه های خروج کشور از دوران رکود اقتصاد گفت: بانکها به مراتب بیشتر برای پرداخت تسهیلات علاقه نشان می دهد و منابع در این خصوص تأمین شده در عین حال نرخ ارز و سکه ثابت و حتی رو به کاهش است. همچنین خارجی ها هم به دنبال سرمایه گذاری در ایران هستند و در این خصوص تماس های مکرر و متعددی انجام می گیرد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: کاهش بودجه عمرانی دولت نباید به معنای بی توجهی دولت به این حوزه یا رکود تعبیر شود، بلکه بخش از فعالیتهای عمرانی کشور به بخش خصوصی واگذار شده و در بودجه دولت نمی آید.