یک تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با جهان اقتصاد مطرح کرد:

مهناز اسماعیلی- بازار بورس در معاملات صبح روز دوشنبه، ۲۰ مرداد، با افزایش شدید عرضه‌ها همراه شد و این مساله به دلیل تکذیب عرضه «دارا دوم» رخ داد و درنهایت بازار را کاهشی کرد.

شاخص کل بورس که در آغاز معاملات بیش از ۱۹هزار واحد رشد کرده بود، با تکذیب خبرعرضه دارا دوم با رشد جدی عرضه‌ها مواجه شد و شاخص را تا منفی ۶۳۰۰ واحد کاهش داد. بر این اساس شاخص کل بورس در ساعات ابتدایی معاملات روز گذشته با بیش از ۶۳۰۰ واحد افت به عدد ۲ میلیون و ۷۲ هزار و ۱۴۷ واحد رسید.

شاخص کل هم وزن نیز کاهشی بیش از ۷۱۰۰ واحد را نشان می‌دهد و به عدد ۵۲۶ هزار واحدی رسیده است. عرضه‌ها در بازار از آنجایی رشد پیدا کرد که خبر‌های عرضه صندوق ETF دارادوم که متشکل از شرکت‌های پالایشی بود، تکذیب شد. همین مساله بازار را به روندی منفی کشاند و موجب شد که اکثر سهم‌ها منفی شوند.

در همین رابطه، خبرنگار جهان اقتصاد با مرتضی عقیلی، تحلیلگر بازار سرمایه به گفتگو پرداخت.

مرتضی عقیلی با بیان اینکه این روزها بحث بورس و شاخص بورس داغ شده و افراد زیادی وارد این بازار شده اند، گفت: اینکه شاخص بورس افزایش پیدا می کند یا کاهش، بستگی به انگیزه های سرمایه گذاری و سرمایه گذاران دارد. یکی از مشکلاتی که حال حاضر بورس ایران دارد، این است که افراد بحث سرمایه گذاری را به صورت کوتاه مدت و درآمدی نگاه می کنند. برای همین با هر تغییری در اخبار یا شرایط بازارهای موازی، بازار بورس دچار تنش می شود و نتایج آن را در شاخص بورس هم می بینیم.

این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به دلایل کلی ریزش شاخص بورس تصریح کرد: یکی از دلایل ریزش شاخص بورس، سطح آگاهی پایین مردمی است که در این بازار در حال خرید و فروش هستند و بدون آموزش های لازم حداقلی، پیرو یکسری از کانال های اینستاگرامی یا تلگرامی هستند. دلیل دوم این امر، سبدگردانی های غیرحرفه ای است که با بالا بردن سطح انتظار سود یا سود دریافتی برای کارفرماست، یعنی برای کسانی که در سبدهای این افراد سرمایه گذاری کردند، وعده رقم های نامقعول ۸۰۰ درصد، ۹۰۰ درصد، هزار درصد می دهند، در حالی که این کارفرمایان نمی دانند که بازار در طی دوسال گذشته، رشد بسیار زیادی کرده و به تبع، بعد از این، با شیب کمتری رشد خواهد کرد چراکه ظرفیت های بورسی ما در حال تکمیل است.

وی ادامه داد: رشد شاخص بورس در سال های گذشته براساس تورم بوده است، به این صورت که دارایی ها و مواد اولیه ای که شرکت ها داشته اند، در دوره های کوتاه مدت افزایش قیمت پیدا می کردند و این افزایش قیمت، در دارایی ها، موجودی کالا و در ماشین آلاتی آنها، به صورت آنی در ارزش کارخانه نمود پیدا می کند.

عقیلی افزود: یکی از دلایل تورم در کشور ما شاخص دلار است، قیمت دلار تعیین کننده میزان تورم است اما اینکه مستقیما قیمت دلار بر بازار بورس تاثیر داشته باشد، تاثیر کوتاه مدت و آنی نیست. 

این تحلیلگر بازار سرمایه خاطرنشان کرد: برای مثال، افزایش قیمت دلار در یک برهه ای از اواخر آذر تا اواسط اسفند ماه داشتیم؛ با امضا نشدن FATF مجددا قیمت دلار شروع به رشد کرد، در این میان، تصور تحلیلگران، بازار بر این بود که این رشد بیشتر از اینها خواهد بود اما به دلیل شیوع و همه گیری  کرونا و در پی آن کاهش چشمگیر تقاضای دلار، قیمت دلار متوقف شد و در فروردین ماه کاهش یافت اما آیا قیمت شاخص کل بورس هم کاهش پیدا کرد؟ خیر، ما در طی این دوره افزایش بی سابقه ای در شاخص بورس از عدد پانصد هزار تا نزدیک یک میلیون و ۲۰۰هزار داشتیم.

وی ادامه داد: کاهش پنج درصدی در قیمت دلار داشتیم در صورتی که افزایش صد درصدی در شاخص بورس را مشاهده کردیم؛ پس در کوتاه مدت تاثیر معکوس داشته است.ولی در بلند به دلیل افزایش سطح عمومی قیمت ها ، قیمت  سهام و اوراق مالکیت در بازار سرمایه نیز رشد داشت.

عقیلی در پاسخ به این سوال که چرا در حال حاضر قیمت دلار روی شاخص بورس تاثیرگذار است؟ گفت: ورود عامه مردم و بسیاری از اشخاص در بازار بورس که نه تخصص لازم را دارند و نه فرهنگ سهامداری، منجر به بروز چنین اتفاقی شده است. از طرفی این اشخاص نه تنها خود خرید می کنند بلکه سبد گردانی هم می کنند و برای بقیه کانال اینستاگرامی و تلگرامی دارند. فضای مجازی بسیار غیرقابل کنترل ومدیریت نشده وا ز هم گسیخته است . عدم مدیریت و نظارت بر فضای مجازی باعث انتشار شایعات و  اظهارنظرهای متفاوتی در بین سهامداران شده است.

وی در پایان تصریح کرد: یکی از دلایل اصلی و عمده ریزش بازار، رفتار غیرحرفه ای متاثر از فقدان دانش لازم سهامداری در بازار است.