محمد صفوی- کارشناس ارتباطات و روابط بین‌الملل- کشور ارمنستان از طریق دو استان آذربایجان شرقی و اردبیل و همچنین رودخانه ی زیبای ارس با کشور ایران مرز مشترک دارد همچنین گمرک نوردوز در ۶۰ کیلومتری شهرستان جلفا می‌توانند نقطه اتکایی برای حضور دو کشور ایران و ارمنستان در مناسبات  تجاری و بازرگانی جهان باشند.

شاید جناب سعید محمد دبیر شورای عالی مناطق آزاد این روزها کمتر به اهمیت استراتژیک منطقه آزاد ارس توجه داشته باشد اما در قانون مناطق آزاد بهره‌گیری از پتانسیل های جغرافیایی یکی از مهمترین اهداف تشکیل این مناطق بوده است و منطقه آزاد ارس از این رو اهمیت دارد که کشور دوست و همراه ایران یعنی جمهوری ارمنستان از سال ۲۰۱۵ عضو فعال منطقه تجاری و اوراسیا محسوب می شود و شاید بتوان گفت مهمترین پاشنه آشیل ارمنستان نیاز این کشور به انرژی بوده که منطقه آزاد ارس می تواند این نقطه ضعف را به فرصتی برای رشد و توسعه این منطقه و همچنین توسعه مناسبات اقتصادی کشور ایران با کشورهای اوراسیا تبدیل کند.

علیرغم فاصله نزدیک ایران با کشور ارمنستان و پیوند های تاریخی و فرهنگی میان این دو کشور تجارت روسیه که مرز مشترک با ارمنستان ندارد ۲۷ درصد بوده و حجم تجارت ما با این کشور حدود ۳.۹۵ درصد است و کشور عراق ۴.۵۰ درصد کشور سوئیس ۱۴.۶ درصد بلغارستان ۹.۱۰ درصد تجارت خود را با ارمنستان انجام میدهند.

بر طبق گزارش ها و آمارهای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی ایران منتشر شده است کشور ارمنستان صادر کننده اقلام و تجهیزات صنعتی، سیگار، مواد شیمیایی، نوشابه های مختلف، محصولات زراعی شیلات، طلا و مس وانواع سنگ های معدنی است.

از سوی دیگر بر طبق گزارش های منتشر شده بیشترین درآمد زایی برای مردم و دولت ارمنستان که ۳۸.۲ درصد جمعیت روستایی و ۶۸.۲ درصد آن را جمعیت شهری تشکیل می‌دهند بخش های گردشگری، خدمات، کشاورزی و صنعت تشکیل می‌دهد.

مهمترین نیاز امروز جمهوری ارمنستان عبارت است از انواع سوخت و روغن های فسیلی تجهیزات برقی و الکترونیکی وسایل نقلیه پلاستیک و محصولات پلاستیکی مبلمان ساختمان‌های پیش ساخته، چراغ های نئون، دیگ های بخار صنعتی، انواع تنباکو، سیگار آهن، فولاد، پوشاک، پارچه، آلومینیوم کاغذ همه نیازها یا بخش عمده‌ای از آنها از طریق همکاری مشترک و حتی صادرات مجدد از طریق مرز مشترک ایران و ارمنستان و همکاری میان مناطق آزاد در شمال و جنوب کشور عزیزمان ایران قابل دسترسی است.

در پایان باید گفت در شرایط که جهان به سمت هدفمندی بهره‌گیری از فرصت‌ها به دانش‌های نوین برای ساختن دنیای جدید بر مبنای تجارت و اقتصاد متکی به دانش حرکت می‌کند دو کشور ایران و ارمنستان نیازمند شناخت و درک عمیق از توانمندی‌های جو پلیتیک هستند و توانایی‌های دو کشور باید علاوه بر اینکه در محافل دیپلماتیک پیگیری می‌شود از طریق اتاق‌های بازرگانی مشترک و همچنین نموده فعالیت‌ها در رسانه‌های گروهی و فضاهای مجازی توسعه بیشتری پیدا کند مناطق آزاد ایران به ویژه منطقه آزاد ارس هنوز به اهمیت استراتژیک این منطقه با کشورهای اوراسیا به خوبی واقف نیست امیدوارم این نوشته بتواند نقشی و کوچک برای پیشبرد اهداف اقتصادی و رونق گردشگری و توسعه تجارت میان دو کشور ایران و ارمنستان ایفا نماید فرصتی که اگر امروز آغاز شود فردا زودتر به نتیجه خواهد رسید فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران و همچنین فرصت‌هایی که در حال حاضر جهان از طریق توسعه ترانزیت به ویژه در کشورهای اطراف ما در حال رهگیری و پیگیری هست ضرورت این کار را بیشتر از گذشته نمایان می‌سازد.