علي شفائي: وزير امور خاررجه کشورمان در حالي براي انجام مذاکرات سه جانبه به مسقط پايتخت عمان سفر کرده است که طرفين مذاکرات و قريب به اتفاق صاحبنظراني که به نتيجه بخش بودن مذاکرات اعتقاد دارند، دوره زماني کنوني را بهترين زمان براي به نتيجه رسيدن مذاکراتميي دانند.
به گزارش جهان اقتصاد، محمد جواد ظريف به همراه کاترين اشتون و جان کري به کشورمان عمان سفر کرده اند تا در توقفي کوتاه در پايتخت اين کشور که از پيشگامان حل اختلافات هسته اي ايران و غرب بوده است، در حضور يوسف بن علوي بن عبدالله وزير امور خارجه عمان با انجام مذاکرات مقدماتي شرايط را براي به نتيجه رسيدن آخرين نشست 1+5 با ايران در اين دور از مذاکرات فراهم کنند.
به دنبال انتشار گزارش اخير آژانس در خصوص فعاليت هسته اي ايران و تاکيد اين گزارش بر اين موضوع که فعاليت هسته اي ايران در مسير صلح آميز بوده و انحرافي در اين فعاليت ها وجود ندارد و همچنين روند مثبت مذاکرات که ابتدايي ترين نتايج آن را مي توان در افزايش تعاملات اقتصادي با ايران مشاهده کرد و همچنين ابراز اميدواري مديران ارشد دولت تدبير و اميد و بسياري از سياستمداران و دولتمردان کشورهاي غربي بر به نتيجه رسيدن مذاکرات، همگي مبين اين است که مي توان به پايان مناقشات سياسي غرب با ايران و پايان تحريم هاي يک سويه و برخلاف مباني حقوق بشر اميدوار بود.
در چنين شرايطي محمد جواد ظريف وزير امور خارجه ايران به مسقط سفر کرده تا پيش از برگزاري دور پاياني مذاکرات با کشورهاي 1+5 در مذاکره اي سه جانبه با کاترين اشتون و جان کري و در حضور يوسف بن علوي، وزير خارجه عمان حضور يابد.
بنابراين گزارش هيات مذاکره کننده هستهاي کشورمان به سرپرستي محمد جواد ظريف شنبه شب وارد مسقط پايتخت عمان شد تا براي اولينبار در يک سال گذشته است که مذاکرات هستهاي خارج از مقرهاي سازمان ملل و در پايتخت يک کشور عضو شوراي همکاري خليج فارس برگزار ميشود.
نهمين دور مذاکرات هستهاي هفته جاري و پس از مذاکرات سه جانبه وزيران خارجه ايران و آمريکا و کاترين اشتون نماينده 1+5 برگزار ميشود.
بنا بر اعلام مسوولان ايراني و آمريکايي عمان همواره در موضوع و مذاکرات هستهاي نقش سازنده و مثبتي داشته است.
يوسف بن علوي وزير خارجه عمان در ابتداي ملاقات سه جانبه ظريف، اشتون و کري حضور دارد و پس از ديدار و گفتوگوي چهارجانبه، نشست سه جانبه ادامه مييابد.
آخرين دور مذاکرات هستهاي ايران و 1+5، 24 مهرماه و بعد از ديدار سه جانبه جان کري، کاترين اشتون و محمد جواد ظريف در وين برگزار شد.
اين مذاکرات در حالي برگزار شد که برخي کشورهاي گروه 1+5 نسبت به محدود شدن مذاکرات هستهاي ميان وزيران خارجه ايران و آمريکا انتقاد کردند. اما از آنجايي که عمده مسايل و اختلافنظرها ميان ايران و آمريکاست طبيعي است که مذاکرات دو جانبه که اغلب با حضور کاترين اشتون نماينده 1+5 همراه بوده است برگزار شود.
به نظر ميآيد برگزاري مذاکرات عمومي ايران و 1+5 در سطح معاونان وزيران خارجه براي اطلاع ديگر اعضاي گروه 1+5 از جزييات مذاکراتي است که ميان ايران و آمريکا صورت ميگيرد.
وزير امور خارجه کشورمان گفت: تحريمها قسمتي از راه حل نيست، بلکه قسمتي از مشکلي است که هيچ وقت کمکي به حل موضوع نکرده است.
محمد جواد ظريف در بدو ورود به فرودگاه مسقط درگفتوگو با خبرنگاران تصريح کرد: با توجه به توافقي که در ژنو کرديم مهمترين موضوع حل نشده پذيرفتن اين واقعيت از سوي کشورهاي غربي است که تحريم ها قسمتي از راه حل نيست بلکه قسمتي از مشکلي است که هيچوقت کمکي به حل موضوع نکرده است.
وي دومين مساله را حجم غني سازي دانست و گفت: جمهوري اسلامي ايران همواره برنامه صلح آميز هستهاي داشته و بر مبناي فتواي مقام معظم رهبري سلاح هسته اي و کشتارجمعي از منظر اعتقادي و دکترين دفاعي ما هيچ جايگاهي ندارد.
ظريف رسيدن به راه حل در پرونده هسته اي جمهوري اسلامي ايران را امکان پذير دانست و گفت: چنانچه طرف هاي غربي بتوانند اطمينان حاصل کنند که هدف ما صلح آميز است و اغراض سياسي نداشته باشند اکنون زمان خوبي است تا چارچوب توافق مشخص شود.
بر اساس گزارش واحد مرکزي خبر، وزير امور خارجه در پاسخ به سوالي درخصوص چگونگي ادامه فعاليت تاسيسات نطنز، فردو و اراک از نظر فني گفت: تمامي اين مسايل به لحاظ فني راه حل هاي خوبي دارد و آنچه که باعث شده تاکنون مورد توافق طرف مقابل قرار نگيرد بيشتر ملاحظات سياسي بوده و اميدواريم با توجه به وجود همه روش هاي فني به راه حل مناسبي دست يابيم.
ظريف که براي گفتوگوهاي سه جانبه هسته اي با همتاي آمريکايي خود و کاترين اشتون هماهنگ کننده مذاکرات هسته اي و همچنين مذاکره با کشورهاي 1+5 وارد مسقط پايتخت پادشاهي عمان شد در فرودگاه مسقط مورد استقبال يوسف بن علوي وزير امور خارجه عمان قرار گرفت.
قرار است روزهاي يکشنبه و دوشنبه، مذاکرات سه جانبه و پس از آن روز سه شنبه گفتگوهاي ايران و کشورهاي 1+5 در هتل البوستان مسقط آغاز شود.
وزير امور خارجه کشورمان را در اين دوره از مذاکرات سيدعباس عراقچي، مجيد تخت روانچي معاونان وزير امور خارجه، حميد بعيدي نژاد مديرکل سياسي و امنيت بين الملل، مرضيه افخم سخنگو، سيدمحمد علي حسيني مشاور وزير و همچنين پژمان رحيميان، محمد اميري و داود محمد نيا همراهي مي کنند.
وزير امور خارجه گفت: موضوعات اساسي مورد اختلاف بين جمهوري اسلامي ايران و کشورهاي 1+5 حجم برنامه غني سازي و نحوه برداشتن تحريمهاست.
محمد جواد طريف همچنين در مصاحبه با خبرنگاران همراه خود در هواپيما گفت: برخي پيشنهادات براي رسيدن به راه حل مطرح شده است اما الزاما راه حل مشخصي وجود ندارد.
ظريف با اشاره به اينکه برنامه هسته اي جمهوري اسلامي ايران کاملا صلح آميز است گفت اميدوارم براي حل و فصل اين موضوع کشورهاي 1+5 بهترين انتخابشان رسيدن به راه حلي برمبناي مذاکره باشد.
ظريف افزود: هنوز فاصله بين ديدگاههاي طرفين در مورد موضوعات اساسي قابل توجه است و از مذاکرات نيويورک به بعد نگاه کردن به راه حل ها را بجاي تمرکز بر اختلافات انتخاب کرديم.
وي در خصوص انتخاب عمان به عنوان ميزبان مذاکرات گفت: با توجه به اينکه عمان نقش قابل توجهي در شروع روند مذاکرات داشته است اميدواريم با حضور در مسقط بتوانيم از تلاش هايي که دولت عمان در اين زمينه کرده قدرداني کنيم.
همچنين يوسف بن علوي بن عبدالله وزير امور خارجه عمان در گفتوگو با روزنامه الشرقالأوسط گفت: اين به مصلحت نيست که کشورهاي عربي حوزه خليج (فارس) به دشمني با دولتي مثل ايران بپردازند چون اين دشمني خسارتهاي سنگيني را براي ما به همراه دارد.
وي در خصوص ميزباني کشورش در مذاکرات هستهاي ايران و گروه 1+5 و اين که آيا اين ميزباني به درخواست آمريکاييها انجام شده يا ايران و يا آنکه خواسته عمانيها بوده است؟ بيان کرد: توافقي بين همه صورت گرفت مبني بر اين که اين ديدار با نظارت عمانيها باشد و ما هم استقبال کرديم.
وي در پاسخ به اين سوال که آيا توافقي ميان غرب و ايران انجام شده مبني بر اينکه عمان به عنوان ميانجي انتخاب شود؟ گفت: آنها توافق کردهاند که اين نشست در عمان باشد.
وزير امور خارجه عمان در پاسخ به سوالي درباره نگرانيهاي کشورهاي حوزه خليج فارس و اينکه آيا اين توافق تضمين ميکند که ايران هستهاي نباشد؟ بيان کرد: اين همان اصل مسأله است. همه اين مسائل هدفش اين است که ايران هستهاي نباشد که البته غرب نسبت به اين مسأله حريصتر است. ما در منطقه هستيم و اين خطرات وجود دارد.
مقامات ايراني همواره اعلام کردهاند که برنامه هستهاي ايران اهداف تسليحاتي ندارد و سلاح هستهاي در دکترين دفاعي ايران جايي ندارند. گزارشهاي آژانس نيز همواره بر صلحآميز بودن برنامه هستهاي ايران تاکيد کردهاند.
او در پاسخ به اين سوال که باراک اوباما، رييس جمهوري آمريکا معتقد است که توافق بد را نخواهد پذيرفت، نظر شما چيست؟ اظهار کرد: همه ميگويند. حتي ايرانيها هم ميگويند توافق خوب. اما مقياس اين توافق خوب چيست؟ همه ميخواهند که توافقي حاصل شود ما هم اين را ميدانيم و آن را درک ميکنيم. حتي ايرانيها همه موافقند و اين خداست که از دلها باخبر است.
وي افزود: سلاح هستهاي يا فنآوري نظامي هستهاي انحصاري شده چرا؟ نه اين که غيرفعال و مخرب است. کشورهاي بزرگ و صنايع پيشرفته اکنون جايگزينهايي براي اين نوع سلاحها دارند. اينها سلاحهاي بازدارندهاي هستند که تنها زماني مورد استفاده قرار ميگيرند که بخواهي خودت يا ديگران را از بين ببري. اما اکنون ابزارهاي بازدارندهاي با هزينههاي کمتر و تأثير بيشتر وجود دارد. به طور مثال همه ما ميدانيم که در آزمايشگاههاي بيولوژيکي سلاحهاي بيولوژيکي هستند که خطرشان کم نيست و نياز به هواپيما و موشک ندارند.
يوسف بن علوي در پاسخ به اين سوال که چرا با وجود آنکه سالها است نشستهاي ايران و گروه 1+5 برگزار ميشود شما به عنوان يکي از کشورهاي حوزه خليج فارس به عنوان طرف اصلي در مذاکرات حضور نداريد؟ بيان کرد: ما طرف اصلي نيستيم. طرف اصلي آنهايي هستند که سلاح هستهاي در اختيار دارند. ما به يکي از طرفها نزديک هستيم؛ اما اين مسأله بينالمللي است. ما در اين مسأله دخالت نميکنيم چرا که يک موضوع بينالمللي است.
وي ادامه داد: ما نميتوانيم با ايران در اين باره مذاکره کنيم. چرا که ما توانمنديها، امکانات و همچنين سلاح هستهاي و يا آزمايشگاههاي هستهاي در اختيار نداريم. پس بر سر چه چيزي مذاکره کنيم؟ اما ما با دوستانمان که منافع بزرگي نزد ما دارند اقداماتي را اتخاذ ميکنيم و آنها هم آن را درک ميکنند.
بن علوي افزود: ايرانيها ميگويند ما سلاح هستهاي نميسازيم و ميآيند و به قرآن قسم ميخورند. طبيعتا اين امرقابل درک است. تنها مسأله راکتورهاي هستهاي باقي ميماند که براي توليد برق است.
او در پاسخ به اين سوال که شما روابط متمايزي با تهران داريد در حالي که ساير کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس روابط بحراني با ايران دارند، چطور ميخواهيد اين روابط را حفظ کنيد؟ گفت: ما معتقديم در اين روابط اندکي بحران وجود دارد، اما نه در بيشتر آن. هم چنين نه به خاطر روابط ما و اين هم به خاطر اختلاف ديدگاهها در مسائل منطقهيي است. بنابراين دشوار است که از اينگونه اختلاف نظرها در اين شرايط دوري کنيم و خواهان تواناييهايي از نوع ويژه هستيم که بتوان در سايه بحرانها با استفاده از ديپلماسي اقدام پيشگيرانهاي را انجام داد. اما همانطور که پيش از اين گفتم خطراتي وجود دارد که حتي اگر که اين خطرات محکوم باشند ميتوان آن را به تأخير انداخت و يا با ابزارهايي که از آن به عنوان SOFT (نرم) ياد ميشود به حل آن پرداخت.
وي ادامه داد: اين به مصلحت نيست که ما کشورهاي عربي حوزه خليج (فارس) به دشمني با دولتي مثل ايران بپردازيم. چرا؟ براي اينکه دشمني (با ايران) خسارتهاي سنگيني را براي ما به همراه دارد. اما تنوع در روابط با ايران چه بسا فوايدي براي طرفين به همراه دارد. هر چند که در روابط ما با آن (ايران) تمايزي نسبت به روابط ديگر کشورهاي حوزه خليج (فارس) يا ديگر کشورها وجود ندارد. در هر حال ما معتقديم که ما نيازي به هيچ نوعي از انواع درگيري نداريم. ما در روابطمان با ديگران به گفتوگو اعتقاد داريم و اين گفتوگو در نتيجه وجود اختلافات است. از اين رو اين به آن معنا است که گفتوگوها ادامه يابد.
وزير امور خارجه عمان در پاسخ به اين سوال که شما معتقديد دشمني با ايران به نفع کشورهاي حوزه خليج فارس نيست، اما ديپلماتهاي ارشد کشورهاي حوزه خليج فارس بر اين باورند که نوعي تقسيم نقش (درروابط با ايران) وجود دارد. کشورهايي از روابط خوبي با ايران برخوردارند و کشورهايي هم برعکس. آيا در حال حاضر بين شما هم تقسيم نقشي وجود دارد؟ گفت: خير. اين تقسيم نقش نيست. اين واقعيت قابل مشاهده است. نميگوييم که اين يک تنوع مفيد به شمار ميرود و درست هم نيست که تقسيم نقشي وجود داشته باشد اما ويژگي کشورهاي حوزه خليج (فارس) متعدد است و اين ويژگيها مورد استفاده قرار ميگيرد.
او در بخش ديگري از اين مصاحبه درباره ميانجيگري عمان ميان تهران و رياض، گفت: ما به ميانجيگريهايي از اين دست اعتقادي نداريم. چرا که بين عربستان و ايران اختلافات شناخته شدهاي وجود دارد و دو کشور ميتوانند به راهحل برسند. از اين رو اين مسأله نيازي به ميانجيگري ندارد. اختلافات دوجانبه ميان دو کشور تنها 20 يا 30 درصد از اختلافات است و بقيه آن مربوط به منطقه است نه روابط دوجانبه. اما در خصوص اختلافات مربوط به منطقه اختلاف بر سر سوريه، عراق و اخوانالمسلمين کاملا روشن است. اينها اختلافات فکري هستند نه مادي.
وي در پاسخ به اين سوال که آيا اين به آن معنا است که کم کردن شکاف ميان اين دو کشور دشوار خواهد بود؟ بيان کرد: خير. دشوار نيست اما مسأله دشوار اين است که براي آن راه کاري بيابيم. بايد اذعان کنيم که مسائل فکري وجود دارند که توافق بر سر آن دشوار است.
وزير امور خارجه عمان در پاسخ به اين سوال که بنابراين مسقط به نزديک کردن ديدگاههاي تهران - رياض ميپردازد؟ گفت: ما سعي ميکنيم عربستان را به اين سمت بکشانيم. اما هر چيزي به وقتش. ما به دنبال کسب شهرت نيستيم و در رسانهها هم در اين خصوص زياد صحبت نميکنيم. علاوه بر آن معتقديم که آينده اين منطقه بهتر است در حسن همجواري اداره شود و اين حسن همجواري نيازمند سازوکاري براي در نظر گرفتن منافع است. تا به الان در آبهاي خليج (فارس) مناطق مورد اختلاف در خصوص مرزهاي دريايي وجود دارد که به نفت و گاز ارتباط دارد و ما نبايد اين مسائل را فراموش کنيم.
او در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اينکه آيا ايران و عربستان پذيرفتهاند که ديدگاههاي شان به يکديگر نزديک شود، اظهار کرد: طبيعتا. مسأله نزديک کردن ديدگاهها قطع نشده. البته اين مسأله (قطع تلاشها) در زمان رياست جمهوري احمدينژاد در ايران اتفاق افتاد اما به هر حال مسأله نداشتن تمايل نيست.
-
دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
-
افزودن دیدگاه