رشد اقتصادی مثبت 4.6 درصدی اعلامی در هفته‌های اخیر در حالی بین کارشناسان و برخی مسوولان به چالش کشیده شد که نگاهی به مستندات آماری بانک مرکزی از آنچه که به این تغییر انجامیده از رشد بسیاری از بخش‌های مختلف و خالی ماندن حوزه‌های عمده دیگر خبر می‌دهد.

بنابر محاسبات مقدماتی و اولیه بانک مرکزی تولید ناخالص داخلی در بهار امسال از حدود 925 هزار و 45 میلیارد تومان در بهار سال 1392 با رشد 4.6 درصدی به 48 هزار و 49 میلیارد تومان افزایش یافته است.در حالی رشد اقتصادی در بهار سال گذشته نسبت به بهار سال 1391 حدود 4.1 درصد کاهش یافته و به رکود فرو رفته بود که تحولات رخ داده در طول یک سال گذشته حداقل از نظر آماری و روی کاغذ می تواند بیانگر آن باشد که اقتصاد ایران پس از یک دوره قابل توجه از رکود، در فصل اول سال جاری تا حدی بهبود را تجربه کرده است.

بررسی رشد افزوده بخش‌های مختلف نشان می‌دهد که تمامی گروههای اصلی اقتصادی اعم از کشاورزی، نفت، صنایع، معادن و خدمات در سه ماهه اول امسال رشد مثبت داشته اند. که البته مقایسه این بخش ها با مدت مشابه سال قبل حاکی از رشد منفی ارزش افزوده آنها به جز بخش کشاورزی خواهد بود.همچنین بررسی سهم فعالیت‌های مختلف اقتصادی در رشد تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد که ارزش افزوده زیرگروه صنعت با سهم 1.5 درصدی بازرگانی، رستوران و هتلداری با سهم یک درصدی نقش عمده ای در رشد 4.6 درصدی تولید ناخالص داخلی داشته‌اند.اما شاخص تولید در کارگاه‌های بزرگ صنعتی که حدود 70 درصد ارزش افزوده بخش صنعت را تامین می‌کنند در بهار سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل 10 درصد افزایش یافت.براین اساس در میان 22 گروه عمده صنعتی، شاخص 13 گروه که در مجموع 87 درصد از وزن شاخص را به خود اختصاص می‌دهند در سه ماهه ابتدایی سال جاری نسبت به همین مدت در سال قبل رشد مثبت داشته است.

در عین حال نگاهی به ارقام اجزای هزینه نهایی یعنی در سویی که طرف تقاضای اقتصاد قرار دارد از رشد در این بخش خبر می دهند.این درحالی است که اقلام مصرفی خصوصی6.1 درصد، اقلام مصرفی دولتی 8.3 درصد، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص 5.7 درصد، صادرات کالاها و خدمات 2.5 درصد و واردات 4.3 درصد در بهار از رشد برخوردار بوده‌اند.اما در تشکیل سرمایه ثابت ناخالص واقعی در فصل ابتدایی سال 1393 بخش ماشین آلات 17.7 درصد رشد داشت و در مقابل بخش ساختمان رشد منفی در حدود 1.1 درصد را تجربه کرده است.جداول آماری و ارقامی که از سوی بانک مرکزی منتشر شده بر مبنای داده‌های خزانه داری کل کشور، گمرک، وزارتخانه‌های اقتصاد، صنعت، جهاد کشاورزی، نیرو و نفت همچنین طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی و سایر شاخص‌های بانک مرکزی است؛ بنابراین اعتماد به این آمار می‌تواند تاکید کند که اقتصاد کشورمان از مسیر سخت گذشت تا حدودی خارج شده، کمی رونق گرفته و در مسیر بهبود قرار گرفته است.

این در حالی است که مقایسه تولیدناخالص داخلی به قیمت پایه سال 1383 در فصل اول سال 1391 با 47 هزار و 873 میلیارد تومان، سال گذشته با 45 هزار و 925 میلیارد تومان و امسال با رقم بیش از 49 هزار میلیارد تومانی توانسته کمی افت سالهای قبل را جبران کند.مقایسه آمار تولید ناخالص داخلی بدون نفت هم بیانگر آن است که از 41 هزار و 543 میلیارد تومان در بهار سال 1391 به 40 هزار و 981 میلیارد تومان کاهش یافته اما در بهار امسال به 42 هزار و 801 میلیارد تومان می رسد که نسبت به سال گذشته 4.4 درصد و نسبت به سال 1391 سه درصد افزایش یافته است.براین اساس تا حدودی سهم بخش غیر نفتی اقتصاد افزایش یافته است.

اما علیرغم رشد اقتصادی مثبت 4.6 درصدی تولید ناخالص داخلی در فصل ابتدای سال 1393 که نشان دهنده رونق نسبت به مدت مشابه سال قبل است باید یادآور شد که این رقم نسبت به فصل اول سال 1390 حدود 8.7 درصد کمتر بوده است به بیانی دیگر همچنان ظرفیت قابل توجهی در اقتصاد ایران وجود دارند که خالی مانده است؛ ظرفیت‌هایی که به اعتقاد راغفر-اقتصاددان- آنقدر زیادند که حتی اگر دولت‌ها هیچ اقدام ایجادی نکرده و از کارهای سلبی دست بردارند اقتصاد ایران را به رشد بیش از ارقام فعلی خواهد رساند.بنابر آمار و ارقام بانک مرکزی در حالی دوران رکود اقتصاد ایران به اتمام رسیده و در مسیر رشد قرار گرفته است که ادامه سیاست های صحیح و ثبات بخش همچنین رونق فضای کسب و کاری که همواره وزیر اقتصاد از آن سخن می گوید می تواند بهبود هر چه بیشتر فعالیت های اقتصادی را به همراه داشته باشد.