در شرایطی که همچنان آمریکا تلاش می‌کند به واسطه تحریم‌های خصمانه و یک سویه ایران را به انزوای سیاسی و اقتصادی هدایت کند و اروپایی‌ها نیز نشان داده‌اند که حتی اتحادشان توان نافرمانی از تصمیمات آمریکا را ندارد، کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای که پایه آن بر قدرت‌های اقتصادی محور شرق تأسیس شده‌است، جمهوری اسلامی ایران را به عنوان نهمین عضو دائم در جمع خود پذیرفتند.

به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، پس از 15 سال عضویت ناظر ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای، در بیست و یکمین نشست سران این سازمان که در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار شد، سران کشورهای عضو با نوعی در برابر تحریم‌کنندگان جمهوری اسلامی قدرت‌نمایی کرده و ایران با نظر موافق سران ۸ کشور عضو به نهمین عضو اصلی این سازمان مهم تبدیل شد و حال فرصتی مغتنم پیش روی ایران قرار دارد و امید است، تعلل در تصمیم‌گیری و تشدد در سیاستگذاری موجب نشود تا این فرصت نیز پوچ و بهره کشور از 15 سال انتظار صفر باشد.

به گزارش پایگاه خبری اتاق ایران، جمهوری اسلامی ایران تاکنون به‌عنوان عضو ناظر در سازمان همکاری شانگهای حضور داشت و در بیست و یکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای به عضویت کامل این سازمان درآمد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌ جمهوری اسلامی ایران نیز در جریان سخنرانی در این سازمان ضمن تشکر از اعضای سازمان همکاری شانگهای برای عضویت دائمی ایران در این سازمان تصریح کرد: امیدوارم سازمان شانگهای در ادامه مسیر بالنده خود را که موفق شده در مدت کوتاه جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی ممتازی را کسب کند، تداوم بخشد.

نارندرا مؤدی نخست‌وزیر هند نیز در جریان سخنرانی مجازی خود در بیست و یکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای که در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان در حال برگزاری است، عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای را تبریک گفت.

وزیر امور خارجه کشورمان نیز در توییتی تصریح کرد: عضویت راهبردی جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای تأثیر مهمی بر روند همکاری‌های همه‌جانبه ایران در راستای سیاست همسایگی و آسیا محور دارد.

حسین امیرعبداللهیان روز جمعه در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: با کمال خرسندی اکنون سند عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای در شهر دوشنبه با حضور رئیس‌جمهوری به تأیید سران رسید.

وی افزود: این عضویت راهبردی تأثیر مهمی بر روند همکاری‌های همه‌جانبه ایران در راستای سیاست همسایگی و آسیا محور دارد.

بیست و یکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای امروز با حضور سران ۱۲ کشور در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان آغاز شد.

در این اجلاس سران ایران، تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان، بلاروس، پاکستان، ترکمنستان و ازبکستان حضور دارند و روسای جمهوری روسیه، چین، هند و مغولستان نیز به‌صورت آنلاین در این نشست شرکت کرده‌اند.

این رویداد بین‌المللی ۲۶ شهریورماه پایان می‌یابد.

***سازمان همکاری شانگهای در یک نگاه

سازمان همکاری شانگهای نمادی از زنجیره همگرایی منطقه‌ای در آسیا به شمار می‌رود که بدون عضویت دائم ایران، با موقعیت ژئواستراتژیک و ژئو اکونومیک منحصربه‌فردی که در آسیا دارد حلقه‌های آن کامل نمی‌شد.

ایران حدود ۱۵ سال بود که به‌عنوان ناظر در این سازمان حضور داشت، اما عضویت دائم آن تابه‌حال به‌رغم درخواست رسمی میسر نشده بود.

سازمان همکاری‌ شانگهای با هدف مبارزه با تهدیدهای امنیتی جدید و با گردهمایی سران کشورهای روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان در سال ۱۹۹۶ در شهر شانگهای تحت عنوان گروه «شانگهای ۵» پا به عرصه ظهور گذاشت.

بنابراین، این سازمان ادامه سازمان «شانگهای ۵» است که در سال ۲۰۰۱ با پذیرش عضویت ازبکستان و رسیدن تعداد اعضا به ۶ کشور (سایر کشورهای عضو عبارتند از چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان) ارتقاء و نام آن نیز به سازمان همکاری شانگهای تغییر کرد.

پس از آن، در ژوئن سال ۲۰۰۲، رهبران کشورهای عضو این سازمان در دیداری در سن‌پیترزبورگ روسیه منشور SCO را که به تفصیل اهداف، اصول، ساختار و نحوه عملکرد آنرا نشان می‌دهد به امضا رساندند و بدین ترتیب سازمان همکاری شانگهای به طور رسمی‌ و بر اساس قوانین و حقوق بین‌الملل تأسیس شد.

در سال ۲۰۰۵ سه کشور ایران، هند و پاکستان به‌عنوان اعضای ناظر به این سازمان پیوستند. هند و پاکستان در سال ۲۰۱۷ به عضویت دائم آن درآمدند. ایران نیز در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۱۵ درخواست عضویت دائم را ارائه کرد.

افغانستان، مغولستان و بلاروس نیز از اعضای ناظر این سازمان هستند. از ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۵ کشورهای ارمنستان، آذربایجان، نپال، کامبوج، ترکیه و سریلانکا نیز به صف متقاضیان عضویت در این سازمان پیوسته‌اند.

محدوده جغرافیایی سازمان شانگهای حدو ۶۰ میلیون کیلومتر مربع و جمعیتی آن حدود سه میلیارد نفر است. یعنی حدود یک سوم مساحت و جعیت جهان را در بر گرفته است. زبان‌های کاری آن چینی و روسی است. افزایش تعداد اعضاء بر این وسعت جغرافیایی و جمعیتی خواهد افزود.

هرچند، در عمل سازمان همکاری شانگهای یک سازمان منطقه‌ای باز به شمار می‌رود که از عضویت سایر کشورها در آن استقبال می‌شود. اما رویکردهای متفاوت اعضای کنونی مانع از عضویت برخی کشورها مثل ایران شده است.