گروه اخبار ايران: مذاکرات ايران و کشورهاي 1+5 در حالي روز گذشته زودتر از موعد تعيين شده به پايان رسيد که علي رغم پيشرفت هاي به دست آمده در تنظيم توافقنامه، اختلاف نظر بر سر مباحث کليدي و مهم پابرجاست.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، ديپلمات هاي ايران و کشورهاي طرف مذاکره در حالي طولاني ترين دور مذاکرات را به پايان بردند که نشانه ها، گوياي قرارگرفتن دو طرف در مسير حل اختلافات و تلاش براي رسيدن به راه حل هايي براي پايان دادن به منازعات سياسي است، چراکه در صورت تداوم اختلافات، مذاکرات به اين اندازه طولاني نمي شد.‏
اگرچه نمي توان و نبايد تا اين اندازه خوشبين بود که در پايان اين مقطع و يا حتي در انتهاي 4 ماهي که براي ادامه مذاکرات تمديد شده است، نتيجه نهايي حاصل و اختلافات به طور کامل برطرف شود، اما مي توان يقين داشت که نظرها به هم نزديک، بازسازي روابط آغاز، اعمال تحريم هاي جديد متوقف و توقف تحريم هاي قبلي در دستور کار قرارگرفته است.‏
در پايان هجدهمين روز مذاکرات، محمد جواد ظريف وزير امور خارجه کشورمان و کاترين اشتون مسؤل سياست خارجي اتحاديه اروپا با انتشار بيانيه اي مشترک، بر همکاري طرفين براي حل اختلافات تاکيد و بر ادامه مذاکرات تا حصول نتيجه نهايي تاکيد کردند.‏
به گزارش مهر، متن بيانيه که ابتدا توسط محمدجواد ظريف وزير امورخارجه ايران و سپس به زبان انگليسي توسط کاترين اشتون مسول سياست خارجي اتحاديه اروپا قرائت شد به اين شرح است: در چند هفته گذشته ما تلاش هاي خود را به صورت فزاينده تشديد کرديم از جمله از طريق حضور فعال وزيران و معاونان وزيران امور خارجه 3+3 که روز 13 ژوييه 2014 به وين آمدند تا از نزديک با ميزان پيشرفت مذاکرات آشنا شوند. گرچه ما پيشرفت هاي ملموسي در برخي موضوعات داشته ايم و مشترکا براي تديون يک متن برنامه جامع اقدام مشترک کار کرده ايم ، لکن هنوز فاصله قابل توجهي پيرامون برخي موضوعات اساسي باقي مانده است که نياز به زمان و تلاش بيشتري دارد.‏
از اين رو ما به همراه وزيران خارجه 3+3 تصميم گرفته ايم که اجراي اقدامات برنامه اقدام مشترک را تا 24 نوامبر 2014 که مطابق با زمان بندي پيش بيني شده در برنامه مشترک اقدام است ادامه دهيم. ايران و 3+3 مجددا تاکيد مي کنند که اجراي تمامي تعهداتشان در برنامه اقدام مشترک را به صورت موثر و به موقع ادامه خواهندداد. ما با عزم راسخ براي رسيدن به توافق پيرامون يک برنامه جامع مشترک در اولين فرصت ممکن جلسات خود را در اشکال مختلف طي هفته هاي آينده برگزار خواهيم کرد.‏
سيد عباس عراقچي عضو ارشد تيم مذاکره کننده هسته اي کشورمان نيز پس از پايان مذاکرات در تشريح مذاکرات 18 روزه، از تمديد گام اول توافق ژنو تا 24 نوامبر 2014 به مدت چهار ماه خبرداد و گفت: بنابراين توافق ايران اورانيوم غني شده 20 درصد خود را که قبلا در 6 ماه اول توافق ژنو به اکسيد تبديل کرده بود، به سوخت راکتور تهران تبديل مي کند که در مدت چهار ماه فقط 25 کيلو تبديل به سوخت مي شود ولي مازاد آن طبق برنامه خودمان در ماه هاي بعد تبديل به سوخت خواهد شد و پسماند مواد غني شده ايران به منظور غني سازي مجدد به اورانيوم طبيعي تبديل خواهد شد.‏
اين مقام ارشد وزارت امور خارجه گفت: 18 روز کار فشرده داشتيم و هدف اين بود که تا 20 جولاي(29 تيرماه) به توافق دست يابيم ولي شکاف ها و اختلافات عميقي در خصوص مسايل مختلفي که موضوع مذاکره است، وجود دارد.‏
عراقچي تصريح کرد: حدود 60 تا 65 درصد متن پيش نويس توافق نوشته شده است اما 35 درصد باقيمانده شامل مسايل کليدي مي شود که از نظر محتوايي بيش از 80 درصد متن را تشکيل مي دهد.‏
عراقچي خاطرنشان کرد: ما نتوانستيم به ضرب الاجل (‏dead line‏) بيست و نهم تير برسيم و توافق را نهايي کنيم ولي همه اتفاق نظر داشتند که در شرايط و فضاي فعلي مذاکرات بايد ادامه يابد.‏
معاون وزير امور خارجه افزود: ما براي ادامه مذاکره منعي نداشتيم؛ 29 تير آخر مهلت مذاکراتي ما نبود چون آنچه در توافق ژنو به عنوان مهلت مذاکرات تعيين شده، يکسال از زمان تصويب توافق ژنو در 24 نوامبر 2013 تا 24 نوامبر 2014 است که بطور طبيعي مهلت مذاکره داريم.‏
وي تصريح کرد: اما گام اول توافق ژنو 6 ماهه بود و اين گام اول، 20 جولاي (29 تير) تمام مي شد و بطور طبيعي اگر اين گام تمديد نمي شد، تحريم ها بايد سرجاي خود باز مي گشت. از سوي ديگر، ايران نيز ملزم به رعايت تعهدات خود نبود و مي توانست برنامه (هسته اي صلح آميز) خود را شروع کند.‏
عراقچي گفت: بنابراين، وقتي در سه روز گذشته به اين جمع بندي رسيديم که دستيابي به توافق تا 20 جولاي عملي نيست، بحث ها را به سمت تمديد گام اول برديم.‏
عراقچي گفت: تصميم گرفته شد که تمديد گام اول توافق ژنو به مدت 4 ماه تا 24 نوامبر (2014) تمديد شود و معني و مفهوم آن اين است همه تعهداتي که طرفين در توافق ژنو قبول کرده بودند به مدت 4 ماه ديگر ادامه پيدا مي کند.‏
عراقچي گفت: يکي از مسايل مورد بحث، مبلغ 4 و دو دهم ميليارد دلاري بود که در طول 6 ماه اول به ايران پرداخت شد و اين به نوعي در مقابل تبديل مواد 20 درصد غني شده ما بود. يک جدول زمان بندي وجود داشت که در مقابل تبديل مواد يا رقيق سازي يا اکسيد سازي مبالغي بايد پرداخت مي شد.‏
وي افزود: بايد در اين زمينه تصميم مي گرفتيم. ما معتقد بوديم که در 4 ماه آينده بايد مبلغي از منابع مالي ما آزاد شود و چون براي 6 ماه ، 4 ميليارد و 200 ميليون دلار بود، براي 4 ماه آينده مبلغ دو ميليارد و 800 ميليون دلار بايد از منابع مالي ايران آزاد شود.‏
عراقچي گفت: برخي معتقد بودند با توجه به اينکه اقدام ايران براي تبديل مواد 20 درصد تمام شده است، مبلغ جديدي نبايد پرداخت شود. مذاکرات فشرده و بحث هاي عميقي را در اين زمينه داشتيم و نهايتا مقرر شد که در چهار ماه آينده دو ميليارد و 800 ميليون دلار ديگر به حساب بانک مرکزي ايران واريز شود.‏
اين مقام ارشد وزارت امور خارجه افزود: سعي کرديم برخي نقاط ابهام در توافق ژنو در چهار ماه آينده برطرف شود. ‏
عراقچي با بيان اينکه هدف اين است همچنان فضاي مساعد مذاکراتي حفظ شود، گفت: در سه روز گذشته ما مذاکرات واقعا جدي داشتيم تا همه اينها مشخص شده، ابهامات گذشته نيز رفع و اقدامات طرفين براي چهار ماه آينده دقيق تر شود و فضاي مساعدي که براي مذاکرات گام نهايي لازم است را همچنان حفظ کنيم و بتوانيم مذاکرات را ادامه دهيم.‏
عراقچي در تشريح مذاکرات وين 6 گفت: با توجه به اينکه همه طي 18 روز در زندان کوبورگ(هتل محل مذاکرات) اسير بودند، به هيات ها دو سه هفته تنفس داديم و بعد از آن مجددا مذاکرات در سطوح مختلف شروع خواهد شد.‏
وي ادامه داد: ما هنوز به مذاکرات کارشناسي زيادي نياز داريم که در موضوعات مختلف بايد انجام شود. مذاکرات در سطح معاونان و پس از آن، در سطح آقاي ظريف و خانم اشتون احتمالا در اواخر اوت يا اوايل سپتامبر انجام خواهد شد.‏
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هسته اي اظهار داشت: بعد از گذشت يکي دو هفته، مذاکرات کارشناسي را تنظيم مي کنيم و ممکن است برخي مذاکرات به صورت دوجانبه صورت گيرد.‏
معاون حقوقي و بين الملل وزير امور خارجه يادآور شد: هنوز زمان دقيق مذاکرات جديد و محل آن مشخص نيست و بستگي به آن دارد که چه مذاکره اي را در نظر بگيريم. اگر مذاکرات به شکل فعلي نياز باشد احتمالا وين انتخاب خواهد شد و اينها در تماس هاي آينده بين من و خانم اشميد(معاون خانم اشتون) تنظيم مي شود.‏
عراقچي در رابطه با موارد اختلافي بر سر راه توافق ژنو گفت: در توافق نهايي از جمله اختلافاتي که داريم غني سازي است که در خصوص ميزان و ظرفيت آن اختلاف نظر وجود دارد و در اين باره ايده هاي مختلفي مطرح شده است. آنچه براي ما اهميت دارد، اين است که برنامه غني سازي ما چشم انداز صنعتي شدن دارد و بايد حفظ شود.‏
معاون وزير امور خارجه افزود: مقام معظم رهبري فرمودند 190 هزار سو بايد توليد کنيم که براي امروز نيست بلکه يک چشم انداز صنعتي است که بايد در هر راه حلي حفظ شود.‏
عراقچي گفت: نقطه شروع، پايان، مسير حرکت و زمان آن درباره غني سازي مورد اختلاف است. ميزان ذخاير، نوع دستگاه ها نيز در قالب غني سازي مي گنجد.‏
به گزارش ايرنا، عراقچي گفت: دوره زماني گام پاياني و حرکت به سمت صنعتي شدن مورد اختلاف است و هنوز در باره آن تصميم گيري نشده است. پرانتزها کم شده، ولي آنهايي که مانده بيشتراهميت دارد و محتوايي است. با يک متن 8 تا 9 صفحه اي مواجهيم که دو برابر آن ضميمه خواهد داشت. با سندي طولاني و بسيار پيچيده مواجهيم که همه کلمه هاي آن را بايد توافق کنيم. سند اصلي ما روي متن آماده است، ولي کماکان پرانتزها و نقاط خالي آن، زياد است.‏
معاون وزير امور خارجه توضيح داد: متني داراي پرانتز است که بر سر جمله بندي ها اختلاف نظر وجود دارد و نيز داراي "سه نقطه " است که بايد اعداد و ارقام به جاي آن پر شود.‏
معاون وزير امور خارجه افزود: خطوط ما مشخص است و راه حل هايي که ارائه مي دهيم، سازنده است و نگراني هاي مرتبط با برنامه هسته اي را کاملا مرتفع مي کند. سعي کرده ايم راه حل ارائه دهيم و از بيان مواضع صرف خودداري کنيم. فاصله ها در بسياري موارد زياد است و يکي از مواردي که اختلاف نظر هست درباره بازه زماني است.‏
عراقچي در پاسخ به سوالي درباره صحت برخي اخبار منتشره مبني بر پيشنهاد ظريف به 1+5 گفت: در هر موضوعي پيشنهاد و راه حلي را ارائه کرده ايم .‏
معاون وزير امور خارجه درباره بيانات رهبر معظم انقلاب مبني بر نياز کشور در سالهاي آينده به 190 هزار سو غني سازي و تاثير آن بر مذاکرات وين 6 گفت: فرمايش رهبري و دقت نظر ايشان درباره جزئيات مسائل هسته اي براي ما راهگشا بود و چشم انداز صنعتي شدن حرکت برنامه هسته اي ما را روشن کرد و نشان داد که اين برنامه هدفي دارد. وقتي رهبري چشم انداز را روشن مي کنند نسبت به برنامه هسته اي ايران اعتمادسازي مي کنند.‏
عراقچي تاکيد کرد: چشم انداز برنامه هسته اي ايران صنعتي است نه سمبليک و در هر راه حلي بايد حفظ شود.‏
وي درباره جدول زماني لغو تحريم ها اظهار داشت: اينکه چگونه تحريم ها لغو مي شود، از بحث هاي اختلافي است. معتقديم همه تحريم ها بايد يک جا لغو شود و نبايد تقسيم شود. ممکن است فاصله زماني براي تعليق و لغو تحريم ها انجام شود اما بايد با تحريم ها يکپارچه برخورد شود.‏
معاون حقوقي و بين الملل وزير خارجه درباره اينکه چرا بيشترين مذاکرات با آمريکايي ها بود، گفت: بيشترين ميزان اختلاف با آمريکاست و بيشترين تحريم ها توسط آمريکايي ها اعمال شده و به طور طبيعي بيشترين مذاکرات نيز با آمريکا صورت گيرد.‏
وي در عين حال تاکيد کرد: دوره محدويت هاي ما با دوره لغو تحريم ها يکي نخواهد بود.‏