پس از گذشت بیش از 4 سال

مهدی زاهدی

ایجاد شهرک صنعتی مشترک مرزی بین ایران و ترکیه در آخرین روزهای سال 88 به تصویب مقامات بلندپایه دو کشور رسید و مقرر شد همان سال مکان مناسبی برای ایجاد این شهرک مشترک شناسایی و یک نقطه به‌عنوان این شهرک مشخص شود که در همین راستا در ابتدا آذربایجان غربی به‌دلیل هم‌مرز بودن با کشور ترکیه و دارا بودن سه پایانه مرزی رسمی با این کشور اولین و بهترین گزینه برای ایجاد این شهرک صنعتی مشترک نیز بود که به دلایلی منتفی شد و پس از ان نیز نام آذربایجان شرقی مطرح شد.

با این حال اما پس از گذشت بیش از 4 سال نه تنها ساخت این شهرک محقق نشد که روز چهارشنبه و در جریان دیدار رییس سازمان صنایع کوچک ایران و رییس سازمان توسعه صنایع کوچک و متوسط ترکیه درحاشیه سفر رجب طیب اردوغان به تهران، طرف ایرانی با صراحت بر بی نتیجه ماندن این اقدام تاکید کرد و آن را تجربه ای ناموفق خواند.

کارشناسان معتقدند: نبود زیرساخت‌ها در کنار بوروکراسی پرپیچ و خم اداری سبب شد تا فرصت تحقق این طرح از دست برود.

با این حال اما در سفر اخیر رییس جمهوری ترکیه به ایران دوباره روسای سازمان های صنایع کوچک ایران و ترکیه در کنار هم قرار گرفتند و تفاهم نامه همکاری مشترک بین دوکشور با هدف بهبود همکار ی های اقتصادی و تجاری میان واحدهای کوچک و متوسط (SME) دوکشور و بهبود قدرت رقابت پذیری آنها در بازارهای جهانی را امضا کردند.

تفاهم نامه ای که در آن دیگر خبری از تفاهم قبلی رمضان یلدیریم و خدامراد احمدی روسای وقت صنایع کوچک ایران و ترکیه به چشم نمی خورد؛ البته از سرنوشت طرف ترک پس از ترک سازمان صنایع کوچک ترکیه خبر موثقی در دست نیست اما خدامراد احمدی طرف ایرانی امضا کننده تفاهم نامه تاسیس شهرک صنعتی مشترک با ترکیه در پرونده اختلاس سه هزار میلیاردی به عنوان متهم ردیف هشتممحکوم شد و در حال گذراندن ۱۰سال حبس خود است.

او که در دوران دولت محمود احمدی نژاد به سمت‌های عالی دست پیدا کرد. بدون داشتن هر گونه سابقه مدیریتی در هیچ‌یک از بخش‌های صنعتی در صدر بالاترین نهادهای صنعتی کشور قرار گرفته بود.

با این حال در خلال سفر رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه به ایران که رجب بیچر رییس جدید سازمان توسعه صنایع کوچک و متوسط ترکیه نیز وی را همراهی می کرد تفاهم نامه جدیدی بین دو سازمان منعقد شد.

معاون وزیر صنعت، معدن وتجارت نیز درحاشیه مراسم امضای این تفاهم نامه بیان کرد: ایران آمادگی دارد تا فضا را برای حضور فعالان اقتصادی ترکیه در شهرک های صنعتی آماده کند.

سیدمحمد علی سیدابریشمی در این مراسم با تاکید بر افزایش حجم مبادلات اقتصادی بین دو کشور گفت: روسای جمهور دو کشور برنامه ریزی کردند تا با افزایش همکاری ها حجم مبادلات اقتصادی از 13 به 30 میلیارد دلار در سال 2015 برسد.

مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران اظهار داشت: ترکیه در خصوص حمایت از واحدهای صنعتی کوچک برنامه های موفقی را تجربه کرده است و ما امیدواریم در سایه گسترش همکاری ها بتوانیم از تجربیات موفق ترکیه در زمینه تامین زیرساخت های صنعتی و برنامه های حمایتی آن سازمان بهره مند شویم.

سیدابریشمی همچنین ایجاد شهرک مرزی مشترک با ترکیه را تجربه ناموفقی عنوان کرد و گفت: ساخت این شهرک با مشکلاتی نظیر مشخص نبودن رژیم حقوقی، قیمت انرژی ونحوه رفت و آمد سرمایه گذاران و... روبه رو بود و باعث شد که این تجربه به نتیجه نرسد.

وی حضور برخی کشورها نظیر چین در شهرک های صنعتی سایر کشورها را تجربه موفقی برشمرد و خاطرنشان کرد: در حال حاضر کشور چین باسایر کشورها قرارداد همکاری منعقد کرده و با در اختیار گرفتن زمین مورد نیاز در آن کشور شهرک صنعتی ایجاد می کند و سرمایه گذاران چینی می توانند با سهام 100 درصد و یا سرمایه گذاری مشترک با فعالان اقتصادی آن کشور به فعالیت تولیدی بپردازند.

سید ابریشمی با بیان اینکه فعالیت زیادی بین دو سازمان طی سالهای گذشته صورت نگرفته است، گفت: با انعقاد این تفاهم نامه امیدواریم شاهد افزایش همکاری ها در زمینه های مختلف اقتصادی باشیم. برای این منظور فعالیت هایی در حوزه پوشاک، البسه چرمی، توسعه سایت صنایع کوچک، صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک، تعریف پروژه های مشترک، انتقال تجربه در زمینه شهرک های صنعتی وجذب سرمایه گذاران ترکیه ای مطرح وعملیاتی شدن تفاهم نامه از طریق پیاده سازی موارد فوق به انجام برسد.

رجب بیچر رییس سازمان توسعه صنایع کوچک و متوسط ترکیه نیز با اشاره به امضای تفاهم نامه همکاری مشترک بین دو کشور، رابطه ایران وترکیه را صرفا اقتصادی ندانست و گفت: ایران و ترکیه همسایگان خوبی هستند و رابطه برادری دارند که این نوع رابطه می تواند به افزایش روابط تجاری واقتصادی منجر شود.

وی تصریح کرد: همچنین این همکاریها می تواند به انتقال تجربیات بین دوکشور در یک رابطه برد - برد منتهی شود.

بیچر از توسعه همکاری های اقتصادی بین دو کشور به ویژه در بخش صادرات نیز استقبال کرد و گفت: ما حاضر هستیم تجربیات خود را در اختیار دوستان ایرانی قرار دهیم.