پنج شنبه 09 فروردین، 1403

کدخبر: 13074 15:54 1394/03/10
زنگ خطر ظهور یک تهران مشابه

زنگ خطر ظهور یک تهران مشابه

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
زنگ خطر ظهور یک تهران مشابه

زنگ خطر ظهور یک تهران مشابه

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

بررسی طرح انتقال پایتخت در گفتگوی جهان اقتصاد با محمد سالاری

مهناز اسماعیلی

Mahnazesmaeili89@gmail.com

طرح انتقال پایتخت یکی از طرح هایی است که سالهاست از سوی مقامات مختلف کشور و به اشکال گوناگون مطرح شده است.

این موضوع اما به شکل جدی تر تقریبا از حدود ۲۰ سال قبل کلید خورد و از سوی وزارت کشور و وزارت مسکن مورد مطالعه قرار گرفت؛ با این حال به دلایل گوناگونی چون هزینه های سنگین، اختلاف نظرهای فراوان بر سر شهر جایگزین تهران و ... همواره در قواره یک طرح پرسر وصدای شعار زده باقی ماند.

البته طرح انتقال پایتخت یک بار در در سال۱۳۶۸پس از پایان جنگ مطرح شد که با توجه به صلاح دید مسئولان وقت مورد استقبال قرار نگرفت و به جای آن قرار شد که طرح " ساماندهی پایتخت " با هدف بهسازی معابر و امکانات شهر تهران عملی شود هرچند که طرح انتقال نیز با عنوان " بررسی مقدماتی انتقال پایتخت سیاسی – اداری کشور " مورد کند و کاو قرار گرفت به طوری که باردیگر در اواخر دهه هفتاد بحث انتقال پایتخت از سوی مسئولان وقت با لحنی جدی تر مطرح شد.

سرانجام اما نمایندگان مجلس در سوم دی ماه ۱۳۹۲ با به تصویب رساندن طرح انتقال پایتخت سیاسی از کلان شهر تهران دولت را موظف به انجام این کار کردندو درهمین راستا درجلسه علنی روز یکشنبه ششم اردیبهشت ماه ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی قانونی را تحت عنوان قانون امکان سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران تصویب کرد و ۱۰ روز بعد به تایید شورای نگهبان رسید و در روزهای آخر اردیبهشت توسط حسن روحانی، رئیس جمهوری برای اجرا به وزارت کشور، وزارت راه و شهرسازی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ابلاغ شد.

برای بررسی این موضوع به سراغ محمد سالاری عضو شورای شهر تهران رفتیم و نظرات وی را درباره مزایا و معایب این طرح جویا شدیم.

محمد سالاری درباره طرح امکان سنجی انتقال سیاسی و اداری تهران با اشاره به اهدافی که طراحان این طرح درمجلس مدنظر داشتند اظهار داشت: به دلایل مختلف با انتقال و جا به جایی پایتخت از تهران به جای دیگر، باز هم این مشکلات مورد نظر طراحان مرتفع نخواهد شد، چراکه شهر تهران جدای از پایتخت بودن، مرکز تمام صنایع، مراکز آموزشی، تحقیقاتی، پژوهشی، علمی و حضور سرمایه ها و سرمایه گذاران بخش خصوصی است و مشاغل مختلف هم در درون شهر و هم در محدوده حریم شهر و هم شهرهای اقماری تهران تاسیس شده اند که با انتقال صرف پایتخت به جای دیگر، این کارخانجات و مراکز تحقیقاتی و امتیازاتی که در کلانشهر تهران متمرکز شده، از بین نمی رود و درعمل جمعیت شهر تهران با تغییر پایتخت جا به جا نخواهد شد کما اینکه ما هیچ شهری در کشور نداریم که جمعیت آن در دهه اخیر کم شده باشد.

وی ادامه داد: به هرحال ممکن است که این جا به جایی و انتقال پایتخت به یک شهر یا محدوده دیگر، منجر به بروز همین مشکلات درآینده، در آن شهر جدید شود و به نوعی تهران دیگری با همین مشکلات ساخته شود.

این عضو شورای شهر افزود: لذا به نظر می رسد برای حل مشکلات مدنظر طراحان این طرح و رفع نگرانی ها و دغدغه هایی که تعداد قابل توجهی از صاحب نظران دارند، باید چاره دیگری اندیشید، از جمله این چاره ها برای ساماندهی شهر تهران اولا جلوگیری از جمعیت پذیری بیشتر شهر تهران است، ثانیا جلوگیری از رشد فزاینده شهرهای اقماری و گسترش عمودی و افقی آنها و جمعیت پذیری که در آنها اتفاق می افتد، است.

وی درباره مشکلات کلانشهرها اظهار داشت: متاسفانه طرح های اقماری اطراف کلانشهرهای مادر طی دهه های اخیر جمعیت زیادی را به سوی خود جلب کرده است و در بعضی موارد شاهد رشد مسابقه گونه این طرح ها در راستای درآمدزایی و گسترش شهر و تجاوز به حریم کلانشهر تهران بودیم. در یک بررسی و مطالعه عمیق طی دهه های گذشته به تدریج به دلیل جاذبه هایی که شهر تهران و شهرهای اقماری داشته، مردم از سراسر کشور به این مناطق مهاجرت می کنند.

سالاری تصریح کرد: بنابراین در این زمینه باید یک نگاه جامع و یکپارچه از سوی تمامی سازمان ها، نهادها، حاکمیت، مجلس و مدیریت شهری وجود داشته باشد که تا شاهد بغرنج تر شدن مشکلات کلانشهرها و از جمله تهران نباشیم. مشکلات کنونی شهر تهران از جمله آلودگی هوا، کم آبی، ترافیک، آسیب های اجتماعی و ... را متاسفانه در سایر کلانشهرها نیز می توان مشاهده کرد، در حالی که آنها پایتخت نیستند. قطعا این کلانشهرها نیز در آینده ایی نه چندان دور دچار سرنوشت کلانشهر تهران خواهند شد، کمااینکه الان هم دچار هستند. لذا باید نسخه دیگری به جز جانمایی و انتقال پایتخت سیاسی و اداری را مدنظر قرار دهیم، ضمن اینکه این انتقال هزینه های قابل توجهی را به دولت تحمیل می کند که این هم به صلاح مردم نیست.

وی در پاسخ به اینکه آیا این طرح دید جزیی نگرانه دارد؟ گفت: قطعا دغدغه نمایندگان مجلس و مجموعه مسئولان و صاحب نظرانی که این طرح را پیگیری می کنند، به دلیل مشکلات کلی بوده و معتقدند با انتقال پایتخت تا حدودی از جاذبه ها و فرصت های شغلی کم می شود و در نهایت مشکل تهران برطرف می شود. با این حال به نظر من این طرح نیز مشکلات فعلی تهران را کاهش نمی دهد، به همین دلیل باید تمهیدات دیگری اندیشید. انتقال پایتخت ممکن است منجر به ایجاد فرصت و سرمایه گذاری در جای دیگر شود اما در طول زمان مشکلات فعلی تهران در آنجا بروز خواهد کرد.

این عضو شورای شهر خاطرنشان کرد: بنابراین به جای این طرح باید یک مجموعه تصمیماتی در ارتباط با نه فقط شهر تهران که برای سایر کلانشهرها هم اتخاذ کنیم و یکی از این تصمیمات توزیع عادلانه ثروت در کل کشور و بحث آمایش سرزمین است.

وی گفت: ما متاسفانه در بحث آمایش سرزمین که به معنای توزیع ثروت عادلانه، امکانات، فرصت ها و سرمایه گذاری در کل کشور به صورت متوازن و عادلانه است، کارنامه قابل قبولی نداریم و در حوزه موضوعات زیربنایی کشور مثل کشاورزی، دامپروری و ... توفیقاتی نداشتیم و مجموعه این اقدامات و غفلت ها باعث شده که مردم از سراسر کشور به کلانشهرها و شهرهای اقماری پناه ببرند تا بحث اشتغال و بیکاری آنها حل شود.

سالاری در پایان افزود: تراکم امکانات در این کلانشهرها باعث شده که سرمایه گذاران بخش دولتی و خصوصی به علت ارزش افزوده ای که دارند، در اینها سرمایه گذاری کنند و انگیزه ای برای سرمایه گذاری در کشورهای دیگر نداشته باشند.

 
 
 
 


  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |