شهرهای غیرقابل سکونت و بدقواره تنها نتیجه سوداگری شهری خواهد بود

یک سوداگر در جاییکه مرکز صدور پروانه شهرسازی و شهرداری است داد و ستد سیاسی و مالی می‌کند و پروانه‌ای را به صورت غیرقانونی دریافت می‌کند که این پروانه با تمام قوانین و طرح‌های بالادست و پایین‌دست کاملا در مغایرت آشکار است.

مهدی زاهدی

m.zahedi25@yahoo.com

ماجرای سوداگری دربخش ساختمان سازی موضوع تازه ای نیست؛ سالهاست که متولیان و فعالین حوزه مسکن کشور از موضوع سوداگری در این بخش به عنوان چالشی عظیم یاد می کنند و طرح ها و روشهای اجرا شده و ناکام مانده بسیاری هم در این باره ارایه شده است؛ اما مساله سوداگری در شهرها توسط برخی دست اندرکاران حوزه شهری، اگرچه پیش از این به صورت موردی و محدود در برخی محافل مطرح شده ولی به دلایل بیاری چون درگیربودن مدیران میانی و ارشد شهری در این موضوع آنچنان که باید مورد توجه قرار نگرفته است.

با این حال عباس آخوندی پس از نشستن دوباره بر صندلی وزارتی که بیشترین ارتباط را با این پدیده دارد در سخنرانی های مختلف ضمن به روز کردن دوباره این معضل به نوعی تابوی ورود به بحث سوداگری شهری را شکسته است.

وزیر راه و شهرسازی در آخرین اظهارنظر خود دراین باره که اتفاقا دریک جمع قضایی نیز ارایه شده است ضمن تشریح آینده نگران کننده سوداگری شهری از وجود مدیران تاجر مسلک در برخی از شهرها پرده برداشته و تاکید کرده است: نتیجه حاصله از سوداگری شهری، تبدیل شهرهای کشور به شهرهای غیرقابل سکونت و بدقواره خواهد شد.

آخوندی که درهمایش سراسری دادستان‌های عمومی انقلاب و دادستان‌های نظامی کشور حضور یافته بود اظهار امیدواری کرد تا این همایش‌ها هم افزایی خوبی را برای دو قوه مجریه و قضاییه ایجاد کند.

وی در این همایش که با موضوع بررسی ظرفیت‌های قانونی در جهت مبارزه با تصرفات و تغییر کاربری اراضی دولتی، منابع طبیعی و کشاورزی برگزار شده بود با بیان اینکه از نظر تئوری اصطلاحی به نام رژیم قدرت وجود دارد گفت: بر مبنای این اصطلاح مشخص می‌شود که چه کسی شهر را شکل می‌دهد. رژیم قدرت شهر بحث مهمی است که در امر شهرسازی وجود دارد؛ اگر این قدرت، قدرت قانون باشد به سمت انضباط شهری و نظم عمومی حرکت خواهیم کرد اما اگر این قدرت، قدرت سوداگری شهری باشد موجب می‌شود تا مدیران تاجر مسلک شهری با یکدیگر داد و ستد کرده و حقوق مردم را فراموش کنند.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: وضعیت موجود شهرهای ما و سوداگری شهری در ‌‌نهایت باعث می‌شود این منابع زیستی شهر در نسل موجود و نسل بعدی به فروش رود و یکسری سوداگر و مدیر تاجرمسلک این منابع را داد و ستد کنند. در ‌‌نهایت با یک شهر غیرقابل سکونت و بدقواره که هیچ سرزندگی ندارد مواجهه می‌شویم.

وی ادامه داد: حال اگر همه ما از معماری و شهرسازی صحبت کنیم در شرایطی که قدرت شهر دست یکسری سوداگر و مدیر تاجرمسلک است و انضباط شهری از بین رفته نمی‌توان کار زیادی در این راستا انجام داد. هیچگاه در زمان مسئولیت خود به دنبال بی‌انضباطی شهری نبودم چراکه باید شهر را بر مبنای قانون شهری اداره کنیم.

آخوندی با بیان اینکه قطعا بخشی از اداره شهر بر مبنای قانون برعهده دولت است گفت: البته بخش تضمینی این موضوع به قوه قضائیه برمی‌گردد تا اجرای قوانین و حقوق شهروندی را تضمین کند؛ برکسی پوشیده نیست که حتی اگر یک تبعه خارجی در شهرهای ما به مدت دو ساعت تردد کند وضعیت بی‌انضباطی شهری، عدم عدالت اجتماعی، فقر شهری و بی‌برنامگی را مشاهده می‌کند.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه ما دردولت باید مصمم شویم تا به انضباط شهری و تضمین حقوق شهروندی پایبند باشیم ادامه داد: مهم‌ترین سند حقوق شهری طرح‌های جامع شهر و تفصیلی است؛ این‌ها سند اداری نیستند که یک مدیر آن را جابه‌جا کند بلکه سند حقوق شهری مردم است. در ادبیات نوین موضوعی به نام «حق به شهر» و همچنین «حق شهر» وجود دارد. حق به شهر حقوق مردم از شهر را تعریف می‌کند و همچنین حق شهر بیانگر حقوق مردم از خدمات و محیط اطراف شهری است که در حال حاضر هر دوی این پدیده در معرض تاخت و تاز یکسری سوداگر است.

آخوندی افزود: یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که در وزارت راه و شهرسازی با آن مواجه هستیم موضوع حقوق مکتسبه است لذا از حجت‌الاسلام رئیسی دادستان کل کشور درخواست می‌کنم که تدبیر جدی در این خصوص داشته باشد گرچه در رابطه با این موضوع در سنوات گذشته موضوعات بسیاری در دستور کار بوده است.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به مشکلات مربوط به حقوق مکتسبه ادامه داد: یک سوداگر در جاییکه مرکز صدور پروانه شهرسازی و شهرداری است داد و ستد سیاسی و مالی می‌کند و پروانه‌ای را به صورت غیرقانونی دریافت می‌کند که این پروانه با تمام قوانین و طرح‌های بالادست و پایین‌دست کاملا در مغایرت آشکار است.

وزیر راه و شهرسازی گفت: در شرایط جدید توسعه جدید ایران، قطعا اراضی شهری مقصدنظر بسیاری از افراد است.

وی با تاکید بر اینکه اراضی کشور به شدت مورد تعدی و دست اندازی است به صدور بخشنامه‌ای در اواخر سال گذشته برای جلوگیری از سوء استفاده‌های احتمالی سوداگران از مردم در حوزه زمین خواری اشاره کرد و گفت: این بخشنامه موجب شد تا در ایام نوروز امسال وضعیت بهتری در حوزه جلوگیری از زمین خواری نسبت به سال گذشته داشته باشیم.

آخوندی ادامه داد: بعضا در مواردی در حریم شهر، راه آهن و فرودگاه ساخت و ساز صورت می‌گیرد اما به جای آنکه این ساخت‌و‌ساز‌ها قلع و قمع شوند و سازنده را متهم کنند برای جابه‌جایی فرودگاه یا راه آهن برنامه ریزی می‌کنند این در حالی است جابه جایی فرودگاه چند صد میلیارد تومان هزینه در پی دارد.