زیر و بم طرح انتقال «حوضه به حوضه» آب در گفتگوی عضو ستاد احیای دریاچه ارومیه با جهان اقتصاد

مهناز اسماعیلی-تراز دریاچه ارومیه از سال 74 رو به کاهش رفت. دولت در سال 92 با تشکیل کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه و واگذاری اختیارات اصل ۱۳۸ قانون اساسی به این کارگروه، اقدامات لازم برای برای احیای دریاچه ارومیه را با انجام مطالعات لازم در این خصوص آغاز کرد.

به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، نقشه راه احیای دریاچه ارومیه مصوب سال 93 مقرر کرده بود که با اجرای پروژه‌های لایروبی و ساماندهی رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه بتواند وضعیت دریاچه ارومیه را در دو سال نخست اجرای برنامه‌ها در وضعیت تثبیت قرار داده و از ادامه روند افت تراز بیست ساله گذشته آن جلوگیری کرد.

در این میان، در سال 92 پروژه آب رسانی از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه به عنوان انتقال آب «حوضه به حوضه» کلید خورد و بعد از پیگیری ستاد در سال های 93 و 94، برای انتقال آب دو دستگاه حفار پیشرفته خریداری شد.

معاون اجرایی این پروژه در مهر ماه سال 94 از بهره برداری سه و نیم ساله از این طرح خبر داده بود، این در حالی است که بعد از گذشت 4 و نیم سال از آن زمان، مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه از اتمام پروژه تا آذر 99 و افتتاح آن در دی ماه خبر داد.

**طرح «حساس» احیای دریاچه به واقعیت نزدیک شد

درهمین رابطه، روز دوشنبه در بازدید معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور از این پروژه، محمد باقر نوبخت گفت: احیای دریاچه ارومیه یک طرح عظیم ملی بود که مردم سراسر ایران و علاقه مندان به طبیعت را در همه نقاط جهان حساس کرده بود و دولت تدبیر و امید نیز در راستای رفع این دغدغه با همه توان وارد کار احیای دریاچه ارومیه شد.

وی با تاکید بر اینکه از نظر مسائل مالی مشکلی برای تامین اعتبار این طرح وجود ندارد، افزود: حدود پنج هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال برای تزریق در این طرح انتقال باقی مانده که به صورت نقدی پرداخت می شود.

کلانتری هم با اشاره به اختصاص بودجه ۳۰۰ میلیارد تومانی به طرح انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه ارومیه با دستور رییس جمهوری گفت: با تکمیل این طرح، دریاچه در سال ۱۴۰۶ به طور کامل احیا می‌شود.

وی افزود: تونل انتقال آب زاب به دریاچه ارومیه در شش ماه آینده تکمیل می شود و با بهره برداری از آن، حجم آب دریاچه در هفت سال بعد به ۱۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب رسیده و این پهنه آبی پس از سال ها احیا می شود.

**چشم امید به تنها طرح انتقال آب خارج از حوضه

در این خصوص، مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در گفتگو با جهان اقتصاد بیان کرد: از بین طرح هایی که در حوزه احیای دریاچه ارومیه از سال 93 در حال اجرا هستند، همه طرح ها در داخل حوضه آبریز دریاچه ارومیه اجرا شده اند و تنها طرحی که به صورت انتقال طرح حوضه به حوضه آب محسوب می شود، تونل انتقال کانی سیب به دریاچه ارومیه است.

فرهاد سرخوش از آغاز این طرح در سال 92 خبر داد و گفت: بعد از پیگیری ستاد در سال های 93 و 94، انتقال آب از سد کانی سیب دریاچه دو دستگاه حفار پیشرفته (تی بی ام) خریداری و از پرتال ورودی و خروجی شروع به حفاری با دستگاه شد، از پرتال میانی هم به صورت دستی یک کیلومتر و 200متر حفاری شده و این دو دستگاه که به پرتال میانی برسد، مونتاژ صورت می گیرد و به عنوان راه دسترسی تونل استفاده می شود.

وی با بیان اینکه سد کانی سیب که در 15 کیلومتری شهر پیرانشهر قرار دارد، بر روی رودخانه زاب ایجاد شده و قسمتی از آب این رودخانه از طریق تونل که از یک حوضه دیگر به حوضه آبریز دریاچه ارومیه متصل می شود، تصریح کرد: خوشبختانه این طرح پیشرفت خوبی داشته  است و هم سدی که آب را روی تونل سوار خواهد کرد و هم خود تونل به طول 36 کیلومتر و هم کانال 11 کیلومتری انتهای این تونل که کانال بتنی رو باز است، می تواند آب را به دریاچه ارومیه منتقل کند.

سرخوش از افتتاح این طرح در دی ماه توسط رییس جمهور خبر داد و افزود: بازدیدی که آقای نوبخت و کلانتری از طرح داشتند، برای کنترل پیشرفت فیزیکی و تامین اعتبار ریالی بود که مشکلی برای اتمام این طرح تا پایان آذر ماه وجود نداشته باشد و در دی ماه پروژه طبق زمان بندی به افتتاح برسد.

مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه با تاکید بر کاهش تبخیر دریاچه با انتقال آب از سد کانی سیب تصریح کرد: این طرح در تمام فصول به دریاچه آب رسانی و در کاهش تبخیر دریاچه هم نقش خوبی خواهد داشت چراکه در فصول گرم تابستان به دلیل وسعت دریاچه، تبخیر زیاد است.

وی در پایان گفت: بر حسب نقشه راهی که به دستگاه های اجرایی ابلاغ شده، با افتتاح این پروژه تا سال 1406 دریاچه به طور کامل احیا خواهد شد.  

در این میان اما کارشناسانی بودند که می گفتند دریاچه دیگر احیا نخواهد شد، حال باید دید با افتتاح این طرح بار دیگر این دریاچه آباد خواهد شد و روزهای خوب به خود خواهد دید یا نه.