جمعه 10 فروردین، 1403

کدخبر: 195392 19:24 1401/06/22
حق تصویب دستورالعمل در حقوق هوایی ایران

حق تصویب دستورالعمل در حقوق هوایی ایران

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
حق تصویب دستورالعمل در حقوق هوایی ایران

حق تصویب دستورالعمل در حقوق هوایی ایران

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

میلاد صادقی- پژوهش‌گر حقوق هوا فضا: دستورالعمل یا شیوه‎نامه که آن را مترادف با کاربست، پروگرام و بخشنامه هم می‌دانند، در حقوق هوایی ما قالبی برای گونه‎ای از مقرراتِ عمدتاً با چهره فنی و تخصصی است که توسط سازمان هواپیمایی کشوری منتشر شده و در دسترس ذینفعان قرار می‌گیرد. هیئت وزیران در مواد پایانی یا نهایی پاره‎ای از آیین‎نامه‎های اجرایی قانون هواپیمایی کشوری ایران، بی آنکه مرجعِ تصویبِ دستورالعمل‌ها یا شیوه‎نامه‎های مورد نیاز یا موضوع این آیین‎نامه‎ها را مشخص سازد، از «سازمان هواپیمایی کشوری» به‌عنوان مرجع ذیصلاح نسبت به «تهیه»، «تدوین»، «تنظیم»، «ابلاغ» و «اجرای» دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‎ها یاد می‌کند. چنانکه برای نمونه:

1.«آیین‎نامه اجرایی کارخانه‌ها و تعمیرگاه‎های مربوط به هواپیمایی و قابلیت پرواز هواپیماها» در ماده یازده می‌نویسد: «شیوه‌نامه‌های موضوع این آیین‌نامه با رعایت قوانین و مقررات مربوط توسط سازمان [هواپیمایی کشوری] تهیه و ابلاغ می‌شوند.»

2. ماده هشت «آیین‎نامه موارد توقیف موقت یا لغو هرگونه اجازه‎نامه یا گواهینامه یا پروانه صادره یا توقیف وسایل پرنده متخلف»، مجدداً تکلیف تهیه و ابلاغ شیوه‌نامه‌ها و دستورالعمل‎های موضوع این آیین‌نامه را با رعایت قوانین و مقررات مربوط به سازمان [هواپیمایی کشوری] ارجاع می‌دهد.

3.«آیین‎نامه اجرایی مخابرات هواپیمایی کشوری»، در ماده پانزده، تدوین و اجرای کلیه دستورالعمل‎های اجرایی مرتبط با این آیین ‌نامه را به سازمان [هواپیمایی کشوری] محوّل می‌سازد.

4. در نهایت «آیین‌نامه اجرایی گواهی‎نامه‌های متخصصان فنی هواپیمایی و مؤسسه‎های مربوط به تعلیم و تربیت متخصصان فنی هواپیمایی (غیرنظامی)» در ماده بیست و یک چنین می‌آورد که «شیوه‎نامه‎های مورد نیاز برای اجرای این آیین‎نامه با رعایت قوانین و مقررات توسط سازمان [هواپیمایی کشوری] تنظیم و ابلاغ می‌شود.»

با این همه، اخیراً در «آیین‎نامه نظارت بر ارایه خدمات ناوبری هوایی غیر نظامی» که البته به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی کشور، وضع و ابلاغ شده است، تصویب دستورالعمل توسط سازمان هواپیمایی کشوری نیز مورد توجه هیئت وزیران قرار می‎گیرد:

«کلیه دستورالعمل‎های مورد نیاز برای اجرای این آیین‎نامه در موضوعات در صلاحیت سازمان [هواپیمایی کشوری] با رعایت قوانین و مقررات مربوط توسط سازمان تصویب و ابلاغ می‎شود.»

بنا بر این مراتب، یعنی سبک خاص و مشابهی که هیئت وزیران در چهار آیین‎نامه نخست در پیش گرفته و با لحاظ شیوه جدید «آیین‎نامه نظارت بر ارایه خدمات ناوبری هوایی غیرنظامی»، باید از خود پرسید که آیا بی‎توجهی به موضوع «تصویب» در شیوه‎نامه‎ها و دستورالعمل‎های مربوط به چهار آیین‌نامه‌ نخست -همگی به استناد ماده 22 قانون هواپیمایی کشوری- و عدم ذکر مرجعی ویژه برای امر «تصویب» در این آیین‎نامه‎ها، به معنی فقد صلاحیت سازمان هواپیمایی کشوری ایران نسبت به تصویب دستورالعمل‎ها و شیوه‌نامه‎های موضوع آیین‎نامه‎های مذکور است؟

به نظر می‌رسد که از نحوه بیان آیین‎نامه‌های اجرایی موضوع 22 قانون هواپیمایی کشوری مبنی بر معرفی سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان مرجع «تنظیم»، «تهیه»، «تدوین»، «ابلاغ» و «اجرای» دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‎ها، نمی‎توان این برداشت را به  تأیید رساند که سازمان هواپیمایی کشوری نسبت به تصویب دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‎های مورد نیاز فاقد صلاحیت است، بلکه مفاد مواد صدرالاشاره، بر مرجعیت سازمان هواپیمایی کشوری نسبت به تصویب دستورالعمل‎ها و شیوه‌نامه‎ها نیز دلالت دارد. وانگهی، حق تصویب شیوه‌نامه‌ و دستورالعمل توسط سازمان هواپیمایی کشوری، موضوعی است که هیئت وزیران خود ضمناً و به صورت غیر مستقیم، به آن اعتراف داشته است. در همین راستا می‎توان از «آیین‎نامه موارد توقیف موقت یا لغو هرگونه اجازه‎نامه یا گواهینامه یا پروانه صادره یا توقیف وسایل پرنده متخلف» یاد کرد که هنگام تشریح معانی اصطلاحات در ماده یک، اصطلاح «مقررات» را از جمله مشتمل بر «شیوه‎نامه‎ها و دستورالعمل‎های مصوب سازمان [هواپیمایی کشوری]» خوانده است. حتی می‎توان گفت که «آیین‎نامه نظارت بر ارایه خدمات ناوبری هوایی غیرنظامی» با تصریح به تصویبِ دستورالعمل‎های مورد نیاز توسط سازمان هواپیمایی کشوری، به تمامی تردیدها در زمینه صلاحیت سازمان هواپیمایی کشوری نسبت به تصویب دستورالعمل‎ها و شیوه‎نامه‎ها پایان بخشیده است و از این حیث موضع و رویکرد منعکس در آن را بی‎شک نمی‎توان منحصر به فرد و متمایز از موضع و رویکرد پذیرفته شده در آیین‎نامه‌های اجرایی قانون هواپیمایی کشوری به شمار آورد.



  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |