وضعیت واحدهای پایین دستی نفت در تولید و صادرات به هیچ عنوان مناسب نیست. نهادهای مربوط مانند صمت هم اساسا بی خبر از مشکلات و چالش های صنایع پتروشیمی است و به هیچ عنوان پاسخ گوی مطالبات و اعتراضات اتحادیه نیست. در سازمان های دولتی و در دولت جدید هیچ آیین نامه یا دستور العمل مشخصی وجود ندارد .

به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، سید حمید حسینی، رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی در نشست خبری اتحادیه در خصوص عدم پاسخ گویی نهادهای دولتی و وجود آشفتگی در مدیریت سازمان های مربوط به صنعت پتروشیمی گفت: در ۸ ماه گذشته سال جاری میزان صادرات محصولات پایین دستی نفت ۱۸ میلیارد دلار از مجموعه‌ ۳۱ میلیارد دلار کل صادرات کشور بوده و پیش بینی می شود میزان صادرات  محصولات پایین دستی در سال آینده به ۴۶ میلیارد دلار برسد. در بین محصولات صادراتی، پلیمرها بیشترین حجم صادرات را به میزان ۳۰ میلیارد و ۷۷۰ میلیون دلار را داشته اند، متانول ۲ میلیارد دلار، اوره یک میلیارد و ۳۲۰ میلیون دلار بوده است. به صورت کلی این چهار محصول، محصولات صادراتی کشور هستند.

وی تصریح کرد:آنچه بخش خصوصی از دولت انتظار دارد حکمرانی خوب است تا همه منتفع شوند، به این معنا که مشارکت مردم هم در تصمیمات پذیرفته شود و این همان چیزی است که در ماده 2 قانون بهبود مستمر به سازمان ها و تشکل ها ابلاغ شده است.

وی افزود: اکنون فروش اتحادیه در قالب ستاد مبارزه با قاچاق کنترل می شود اما زمانی که دستورالعمل این رویه بازنگری میشود اتحادیه به عنوان بزرگترین تشکل بخش خصوصی در حوزه فرآورده های نفتی حضور ندارد، بارها برای حل موضوع نامه نگاری کردیم اما پاسخی دریافت نکردیم.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی تصریح کرد: موضوع دیگر حاکمیت قانون و شفافیت است، چراکه تعارض منافع مانع شفافیت میشود، مسئله دیگر اینکه نهادها مجبورند پاسخگو باشند اما با تغییر و تحولات اخیر و تغییرات ساختاری کسی پاسخگو نیست، در ساختار جدید وزارت صمت هیچ چارتی برای صنایع پاییین دست نفت و گاز پیش بینی نشده است.

وی عنوان کرد: مثلا در اتفاقات اخیر آتش سوزی از جمله چرم شهر همه اعضای اتحادیه را نگران کرد، مقدیر زیادی محموله در مخازن وجود دارد اما مشخص نیست چه کسی باید پیگیری کند که تکلیف چیست که طبق دستورالعمل موجود در یک سال گذشته اجازه صادرات داده نشده است و نه ستا مبارزه با قاچاق و نه وزارت صمت هیچ یک پاسخگو نیستند و این اعضا را نگران کرده است چراکه هم جان و اموال در خطر است.

وی تاکید کرد: امسال  تاکنون 4 میلیارد دلار صادرات داشتیم و پیش بینی می شود میزان صادرات محصولات پایین دستی در سال آینده به 46 میلیارد دلار رسیده و حدود 12 میلیارد دلار افزایش یابد.

حسینی خاطرنشان کرد: در بین محصولات صادراتی، افزایش صادرات قیر کمتر از 100 هزار تن بوده اما ارزش صادرات دو برابر شده و آن هم همانند نفت به دلیل افزایش قیمت جهانی بوده است،  پلیمرها بیشترین حجم صادرات را به میزان 3 میلیارد و 770  میلیون دلار را داشته اند، متانول 2 میلیارد دلار، اوره یک میلیارد و 320  میلیون دلار، آروماتیک کمتر از 655 میلیون دلار بوده است. به طور کلی این چهار محصول، محصولات اصلی صادراتی پتروشیمی کشور هستند. گاز بوتان، ال پی جی و گازهای مایع با رقم 5 میلیون تن در رده بعدی صادرات محصولات پایین دستی در سال جاری بوده اند. هیدروکربن ها و قیر در رده های آخر محصولات صادراتی  هستند.

وی در خصوص برنامه مجلس برای تغییر قیمت خوراک و سوخت و مالیات پتروشیمی گفت: دولت برای تامین هزینه های خود در بودجه سال آینده پتروشیمی کشور را با افزایش قیمت خوراک و حذف معافیت مالیاتی و مالیات اضافه پتروشیمی ها را دچار آسیب کردند، داده ها و آمار اما نشان می دهد که در سال گذشته و سال جاری بیشترین صادرات مربوط به فرآورده‌های نفتی و  محصولات پتروشیمی بوده است. بر اساس آمار تنها پتروشیمی هایی که بالاترین مصرف گاز را دارند، حاشیه سودشان 50 درصد بوده، برای پتروشیمی هایی که مصرف گازشان پایین آمده حاشیه سودشان شدید کاهش یافته و برای پتروشیمی های پلیمری تنها 10 درصد  حاشیه سود است، اما دولت و مجلس چون فکر می کنند پتروشیمی ها درآمد نجومی دارند قیمت خوراک و سوخت و مالیات را افزایش داده با این وضعیت هم پتروشیمی ها ضرر می دهند و هم بستری برای  فرار سرمایه ایجاد می کنند.

حسینی در ادامه با اشاره به فشار دولت بر پتروشیمی ها گفت: دولت متوجه نیست که فرمول قبلی تعیین قیمت خوراک یعنی در نظر گرفتن 4هاب نفتی آمریکا، کانادا، هلند و انگلستان، در حال حاضر جواب‌گو نیست در حالی که گاز امریکا 5 سنت در متر مکعب بوده به ویژه اینکه هلند و انگلیس اساسا مصرف کننده گاز هستند مشخص نیست که چرا باید در تعیین قیمت سوخت نقش ایفا کنند. فرمول گذشته که 8 سنت و بعد 13 سنت شد جواب می داد اکنون گاز مصرف پتروشیمی ها 70 میلیون متر مکعب است  که 38 میلیون متر مکعب سوخت و 32 میلیون متر مکعب خوراک است. پس رقم بیشتر مصرف شان سوخت است، سال گذشته 30 سنت بود  به طوری که در حال حاضر قیمت گاز در اروپا هم از 30 سنتی که ما به ترکیه صادر می کردیم به متر مکعبی یک دلار رسیده است. امسال طبق پیشنهادات فولاد و پتروشیمی قیمت خوراک 4 برابر شود که روی بورس و سودآوری و آینده سرمایه گذاری این صنعت اثر می گذارد. بنابراین سوخت گران شده و خوراک هم با توجه به تحولات جهانی قیمت گاز افزایش پیدا می کند قیمت برق هم که گران شده و این خود به چالش تبدیل شده است.

وی یادآور شد: دولت در خصوص مالیات و قیمت خوراک بدعهدی کرد یعنی به تولیدکنندگان وعده داد که از دادن مالیات بر صادرات معافند اما در بودجه جدید هم مالیات را افزایش داده و هم معافیت مالیاتی قیر، پلی اتیلن، اوره و متانول را برداشته است، با این وضعیت تعطیلی واحدهای پتروشیمی و فرار سرمایه سرنوشت محتوم وقطعی صنعت پتروشیمی است.