وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتقاد از جریان‌هایی که تنها در صدد شناخت منکر در جامعه هستند

گفت: ما ریشه‌ها را نمی‌شناسیم که اگر می‌شناختیم در روش‌هایمان برای مقابله با منکراتی مانند بدحجابی و یا مصرف مواد مخدر تجدید نظر می‌کردیم.

به گزارش مهر اجلاس ارتقای توانمندی‌های شورای فرهنگ عمومی کشور صبح دیروز با حضور علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور، حجت الاسلام سید رضا تقوی رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه و حجت الاسلام سالک رئیس کمیته فرهنگی مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

در این اجلاس علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با اشاره به موضوع فرهنگ عمومی اظهار داشت: فرهنگ تعیین کننده چگونگی تفکر و احساس اعضای جامعه به آن است. در عین حال راهنمای اعمال انسان‌ها و معرف جهانبینی آنها در زندگی است.

جنتی افزود: دامنه و ابعاد مفهومی که ما از آن می‌گیریم آنچنان وسیع است که نمی‌توان این موضوع را در قالب تعریف مشخصی بیان کرد و وقتی که به بحث های جامعه شناسان در این زمینه مراجعه می‌کنیم تعریف های زیادی را می‌توان یافت که در مجموع به آنها می‌توان متوجه شد که فرهنگ چیزی جز ارزش‌ها اعتقادات، باورها، منش‌ها، خصائل و هنجارها و ادبیات و هنر و معماری است. در این میان فرهنگ عمومی به معنای فرهنگی غایی است که در میان عامه مردم رسوخ کرده است.

وی ادامه داد: فرهنگ عمومی در حوزه ای قرار می گیرند که عقاید، ارزش ها و جلوه های اساسی جامعه در آن جا می‌گیرد به همین خاطر می‌توان آن را یک مجموعه منسجم از ارزش ها و عقاید و رسومی دانست که متعلق به یک قوم است و همه فعالیت هایی را که مبتنی بر اندیشه و آداب آنهاست و نیاز بشری را برآورده می کند آن را شکل می دهند.

جنتی ادامه داد: به همین خاطر فرهنگ را باید یک پدیده عام دانست و هیچ فردی را نمی توانیم بیابیم که آن را در درون خود نداشته باشد با این تفاوت که هر کدام از اقوام مختلف نوعی از هنجارهای سازنده آن را شکل داده اند که ما امروز به آنها خرده فرهنگ می گوییم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: در یک جامعه بزرگ یک ملت و یک قوم بسیاری از ارزش ها باورها و معیارها را در درون خود سامان داده اند که از آنها یک کل اجتماعی می آید که از آن به فرهنگ عمومی تعبیر می کنیم. شخصیت اجتماعی مردم در فرهنگ عمومی آنها خلاصه می شود و اهداف کیفیت و مسیر حرکت آنها به سمت تعالی و زوال را می توان در آن شناخت. به تعبیر دیگر فرهنگ عمومی بنیان یک ملت است و مانند ریشه درختی شیره خام را از خاک گرفته و به ساقه می رساند.

جنتی ادامه داد: جامعه شناسان می گویند خانواده ها در سایه فرهنگ عمومی رشد و بالندگی دارد و این خانواده است که باید با این ابزار با واحدهای دیگر اجتماع ارتباط برقرار کند در نتیجه وقتی نهاد خانواده در یک بستر سالم و غنی و پربار رشد می کند طبیعتا سلامت و نشاط جامعه نیز از آن حاصل می شود.

جنتی در ادامه با اشاره به مجموعه عواملی که موجب رشد فرهنگ عمومی می شود گفت: رسانه‌ها و فضای مجازی در این زمینه نقش به سزایی دارند و مسئله رشد و ارتقای آنها برعهده همه اندیشه ها و اصحاب فکر است همچنین موضوع اقتصاد فرهنگ نیز نقش موثری در ارتقای فرهنگ عمومی دارد به هر اندازه که این مسئله با افزایش روبرو شود استقلال فرهنگی بیشتر می شود و به رشد جامعه کمک می کند و در مقابل آسیب های فرهنگی بسیاری را در جامعه می توان ناشی از وضعیت اقتصادی بدانیم.

جنتی در همین زمینه به مسئله بیکاری اشاره کرد و گفت: ما در حاشیه شهرها جوانان مستعد زیادی آماده به خدمت داریم که جای مشخصی برای کار و خدمت رسانی ندارند در نتیجه به ناهنجاری هایی مانند سرقت مواد مخدر فساد و مشکلات دیگر روی می آورند.

یکی از الگوهای مناسب برای تهاجم فرهنگی تاکید بر خانواده است

وی در ادامه به مسئله ساختارها و نهادهای اجتماعی از جمله خانواده در رشد فرهنگ عمومی اشاره کرد و گفت: خانواده نخستین خانه ای است که به آموزش و تربیت می پردازد و یک سبک زندگی سالم و نظم اجتماعی را به مخاطب ارائه می‌کند. یکی از الگوهای مناسب برای تهاجم فرهنگی تاکید بر خانواده است امروزه ما در شرایطی هستیم که رسانه ها به معنای آن و برخی دیگر در قالب هایی مانند کالاهای قاچاق فرهنگی مانند کتاب فیلم و بازی های رایانه ای در حال تهاجم به ما هستند.

وزیر ارشاد تصریح کرد: هدف همه آنها این است که رفتارهای اجتماعی و فردی ما را تغییر دهند حتی به دنبال تغییر نوع لباس و غذای ما هم هستند و کشورهای اطراف ما لباس های سنتی عموما و به تدریج از دست رفته و پوشش قالب کت و شلوار و کروات شده است در کشورهای عربی عموما پوشش دشداشه‌های بلند عربی بود به تدریج وضعیت تغییر کرد. به دنبال این تغییرات رفتارهای اجتماعی ما هم تغییر می‌کند و به همین خاطر است که معتقدیم مدیریت و سامان دادن به جاذبه های فرهنگی در رشد و انحطاط فرهنگ عمومی تاثیر دارد.

چرا در ترویج حجاب در ۳۰ سال گذشته پسرفت داشته‌ایم؟

وی افزود: همه دختران کمتر از ۳۰ سال ما در دامان انقلاب و ما بزرگ شده‌اند پس چرا هرچه بیشتر زمان می گذرد در حل این مسئله افت بیشتری داریم آن هم با وجود این همه دستگاه های فرهنگی؟ به نظر من مسئله در این است که ما ریشه ها را نمی‌شناسیم که اگر می‌شناختیم در روش هایمان برای مقابله با این منکر تجدید نظر می‌کردیم و باور دارم که شورای فرهنگ عمومی جایی است که می تواند در این زمینه کاری انجام دهد.

وی ادامه داد: شرط انجام چنین اصلاحاتی داشتن فکر و شناخت ثابت است تا بتوانیم به کمک آن منکرات را آسیب شناسی کنیم و راه حل هایی که مورد قبول اکثریت نخبگان باشد پیدا کنیم. مثلا در موضوع مواد مخدر میزان هزینه کرد ما برای محافظت از مرزهایمان مشخص است اما به همان اندازه نگاه کنید فعالان در این زمینه را اعدام کرده یا در نوبت اعدام داریم باید ببینیم که روش های اعمال شده از سوی ما چقدر درست بوده که وضع چنین است؟

جنتی در همین زمینه گفت: آفت مهم ما در حوزه تصمیم و اجرا، بدون شناخت عمل کردن است که موجب شده برخی از تصمیمات ما سطحی شود برخی فکر می‌کنند فرهنگ عمومی حوزه تخصصی نیست در حالی که این حوزه تخصصی تر و حساس‌تر از سایر بخش هاست اولا با خانواده سرو کار دارد و دوما هر تغییری که در آن رخ دهد به تدریج نهادینه شده تا سال ها ادامه می یابد.