مرتضی ابراهیمی

در اوایل نیمه دوم تیرماه نرخ بهره بین بانکی بعد از ۹ماه زیر ۱۸درصد قرار گرفت و به سطح ۱۷.۹۵درصد رسیده است که واکنش‌ها و اخطارهای کارشناسان اقتصادی را به منظور افزایش پایه پولی و نقدینگی در پی داشت‌. اما دو هفته ای است که نرخ سود در بازار بین بانکی افزایش یافته و به ۱۸.۳۱ درصد رسیده است. به اعتقاد کارشناسان، سود بین بانکی ناشی از برداشت دولت از تنخواه و منابع بانک مرکزی برای تامین کسری بودجه روند کاهشی گرفته است، زیرا در پی این امر پایه پولی و ذخایر بانک مرکزی در بازار بین بانکی زیاد می‌شود که روند نرخ سود را در این بازار کاهشی می‌کند. اقتصاددانان کاهش نرخ بهره بین بانکی را تهدیدی برای اقتصاد می‌دانند و معتقدند که این موضوع با افزایش پایه پولی و نقدینگی، افزایش قیمت‌ها در سایر بازارها را نیز به همراه دارد. با توجه به اهمیت این موضوع با یک کارشناس حوزه بانک گفتگو کرده‌ایم.

سجاد بوربور، کارشناس بازارهای مالی در گفتگو با جهان اقتصاد گفت: یک زمانی کارشناسان اقتصادی عقیده داشتند که نرخ سود بانکی باید کاهش یابد تا شاخص کل بورس تقویت شود. بعد از آن این کارشناس عنوان کردند که باید نرخ سود بین بانکی را نیز افزایش دهیم تا شاخص کل بورس تقویت شود.

بوربور افزود: این اظهارات کارشناسان غیرعلمی است زیرا که کشور پتانسیل کاهش نرخ بهره را ندارد، زیرا که نقدینگی در کشور به شدت در حال افزایش است و از طرف دیگر در سال‌های اخیر اقتصاد در کشور ما 12درصد کوچک شده است.

این تحلیلگر بازارهای مالی تاکید کرد: هدف از کاهش نرخ بهره کمک به بهبود تولید در کشور است. اما زمانی که در کشور «زیربنای تولید» وجود ندارد و مشکلات نقل و انتقال پول در کشور موج می زند و برق کارخانه ها قطع می شود، و ... خود به خود تولید می‌خوابد. بنابراین در چنین شرایطی کاهش نرخ بهره کمکی به تولید نخواهد کرد.

مدیرعامل شرکت میداس سرمایه، بیان داشت: در چنین شرایطی با کاهش نرخ بهره، پول از سیستم بانکی خارج شده و به بازارهای موازی انتقال می‌یابد و این بازارها را چاق می‌کند.

این کارشناس بازارهای مالی بیان داشت: در بودجه سال 1400 پیش بینی شده است که 150هزار میلیارد تومان از محل فروش اوراق تامین شود، اگر نرخ بهره بانکی کاهش یابد بانک‌ها دیگر هیچ انگیزه‌ای برای خرید اوراق دولتی ندارند.

وی افزود: در چنین شرایطی نرخ سود اوراق بالا باشد و نرخ بهره بانکی اندک باشد، بانک‌ها دست به بی‌انظباطی مالی می‌زنند تا پول از بانک خارج نشود. این موضوع شرایطی را فراهم خواهد کرد که پایه پولی را افزایشی خواهد کرد و نقدینگی را به شدت تحت ثاثیر قرار خواهد داد و افزایش نقدینگی افزایش تورم را در بر خواهد داشت.

بوربور در پایان گفت: حتی این حجم از نقدینگی نرخ دلار را نیز افزایش خواهد داد.