جهان اقتصاد گزارش می دهد: سایه ابهام بر سر عرضه مداوم نفت در بورس
در حالی هفته به هفته بر شدت تحریمهای نفتی آمریکا علیه ایران افزوده میشود که بیش از یک ماه از اجرای موفق یکی از مهمترین راهکار ضدتحریمی ایران برای بیاثرکردن تحریمهای نفتی میگذرد و هنوز به دلیل نوپا بودن و فراهم نبودن ساز و کارهای اجرایی، سرنوشت آن در چشم انداز بلند مدت، در هالهای از ابهام قرار دارد.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد عرضه نفت در بورس و مشارکت بخش خصوصی در صادرات نفت راهکاری است که در باره آن گفته شده است که با متنوعسازی روشهای فروش نفت مانع از شناسایی و رهگیری محمولههای نفتی ایران توسط آمریکا میشود. پس از مصوبه ۲۷ شهریورماه شورای عالی هماهنگی اقتصادی درباره این موضوع، سرانجام با همکاری سازمان بورس انرژی، نخستین محموله نفت خام ایران در تاریخ ۶ آبانماه در بورس انرژی عرضه شد که طی آن ۸ محمولهی ۳۵ هزار بشکهای (مجموعا ۲۸۰ هزار بشکه) به قیمت ۷۴٫۸۵ دلار به فروش رسید. ۲۰ آبان ماه دومین مرحله از این عرضه نفت خام ایران در بورس انرژی صورت گرفت و در این عرضه ۷۰۰ هزار بشکه نفت با قیمت ۶۴٫۹۷ دلار به فروش رسید. بدین صورت ایران نخستین گام برای مقابله با تحریمهای نفتی را با موفقیت کامل برداشت. بنابراین گزارش اما در این میانه گمانه زنی هایی در باره احتمال ایجاد فرصت های رانتی و بروز فساد وجود دارد برخی عقیده دارندآیا امکان تسویه تعهدات خریداران با ریال و در پی ان تصمیم گیری در باره صادر نشدن نفت خام فروخته شده و مصرف احتمالی آن در داخل، تسویه تعهدات ارزی ناشی از خرید نفت خام در بورس بانرخ هایی پایین تر از بازار آزاد و اجازه برای وارد نشدن ارز حاصل از فروش نفت خام به داخل کشور از جمله نگرانی هایی هستد که در باره وجود دارد که در همین زمینه بااسد الله قره خانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت و گو کرده ایم .
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، معتقد است: عرضه نفت خام در بازار بورس انرژی گرچه ممکن است در قدم های اولیه دچار ضعف هایی باشد، ولی اگر به صورت مستمر اتفاق بیفتد و شرکت های داخلی هم در این بازار مشارکت کنند، قطعا به مرور نقاط ضعف برطرف خواهد شد.
اسدالله قره خانی با تاکید بر اینکه عرضه نفت خام در بورس حرکتی پسندیده و مثبت است، خاطرنشان کرد: اگرچه این حرکت بسیار دیرهنگام اتفاق افتاد، ولی وجود آن ضروری بود.
نماینده مردم علی آباد کتول در مجلس شورای اسلامی، اشاره کرد: هر زمانی که گشایشی در امور اقتصادی پیش می آید وزارت نفت خود عرضه و فروش نفت را به دست می گیرد، اما زمانی که انقباضی اتفاق می افتد، کار به بورس سپرده می شود. این حرکت هم در سال های قبل تا مرحله ای پیش رفت، ولی چون زیرساخت های لازم فراهم نبود و اراده ای هم برای ادامه آن وجود نداشت، کار به سرانجام نرسید.
عضو هیات رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، افزود: در حال حاضر تا اندازه ای زیرساخت ها آماده شده و این اراده در وزارت نفت و بورس وجود دارد. به همین منظور پیش از اجرای این طرح، جلساتی در کمیسیون انرژی با حضور دست اندرکارانی از بورس، بازرسی، مرکز پژوهش های مجلس و وزارت نفت برگزار شد و تاکیدات لازم صورت گرفت و ما در مجلس بر این امر تاکید کردیم که این حرکت باید تداوم داشته باشد.
قره خانی تصریح کرد: عرضه نفت خام در بازار بورس انرژی گرچه ممکن است در قدم های اولیه دچار ضعف هایی باشد، ولی اگر به صورت مستمر اتفاق بیفتد و شرکت های داخلی هم در این بازار مشارکت کنند، قطعا به مرور نقاط ضعف برطرف خواهد شد. اما نباید اینچنین باشد که فقط شرکت های دولتی برای حضور در این بازار اعلام آمادگی کنند، بلکه باید بخش خصوصی وارد این عرصه شود تا معاملات روان تر و راحت تر صورت بگیرد.
این نماینده مردم در مجلس دهم، ابراز امیدواری کرد به زودی مشکلات عرضه نفت در بازار بورس مرتفع شده و در آینده شاهد رونق بیشتر این صنعت از طریق بورس باشیم.
وی در خصوص اعلام اسامی خریداران در بورس نفت به منظور جلوگیری ار بروز فساد گفت : به دلیل اینکه اسامی خریداران وارد لیست سیاه دشمن قرار می گیرد و جلوی دیگر فعالیت های خریداران گرفته می شود و به دلیل همین ملاحظات اسامی اعلام نمی شود ولی کنترل و نظارت بر خرید و فروش کامل وجود دارد.
بر اساس این گزارش این که بورس نفت میتواند راهی برای فروش آسان تر نفت خام ایران در دوره تحریم باشد یا نه را زمان معلوم می کند و این که ساز وکار بورس نفت در آینده بدون تحریم می تواند ایران را به یک قطب مبادلات نفتی بدل کند یا نه را نیز زمان معلوم می کند سازو کاهای مالی و بانکی ایران هم به زمان نیاز دارند تا خود را با شرایط مبادلات روان و متناسب با فعالیت بورس تطبیق دهند در این باره که اقتصاد داخلی ایران هم می تواند نفت خام را در داخل بخرد و از آن برای تولید فرآورده و صاردات آن بهره بگیرد یا نه باز هم باید صبر کنیم. به نظر می رسد بهترین تعبیر برای بورس نفت ایران طفلی باشد که در شرایط اضطراری و شش ماهه به دنیا آمده است باید با وسواس از آن مراقبت کرد تا اندک اندک رشد کند و در دوره بالندگی و شکوفایی اش منتظر آثار مثبت فعالیت آن باشیم.