خبرگزاری ایکنا نوشت: هیئت دولت در جلسه چهارشنبه ۹ مرداد به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی، لایحه پیشنهادی بانک مرکزی مبنی بر تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان و حذف چهار صفر را به تصویب رساند. این تصمیم با هدف حفظ کارایی پول ملی، تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی و هماهنگی با آنچه در فرهنگ و عرف جامعه درباره واحد پول ملی رواج یافته است اتخاذ شد.

کاهش هزینه چاپ و نشر اسکناس و مسکوک و نیز رفع مشکلاتی از قبیل استفاده از ارقام بزرگ در مبادلات ساده روزمره، معضلات شمارش و حمل حجم بالای اسکناس و سکه و خارج شدن مسکوکات از چرخه مبادلات اقتصادی کشور از دیگر اهداف لایحه یاد شده است.

کامران ندری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع)، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره اقدام دولت برای حذف چهار صفر از پول ملی و تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان پرداخت و اظهار کرد: برخی معتقدند که این اقدام دولت دارای آثار روانی در اقتصاد کشور است اما بنده معتقدم که این یک اقدام صوری و شکلی است و مطمئن نیستم که حتی بتواند روی انتظارات تورمی تأثیری بگذارد و فضای روانی را هم تحت تأثیر قرار دهد.

ریال قدرت خرید خود را از دست داده است

وی با اشاره به کاهش قدرت خرید ریال ادامه داد: مسئله این است که واحد رسمی پول کشور یعنی ریال به طور کامل قدرت خود را از دست داده است؛ یعنی الان یک ریال هیچ قدرت خریدی ندارد بنابراین اینکه ما به یک واحد پول قوی‌تر با قدرت خرید درخورد اعتنایی نیاز داریم، یک امر مسلم و مسجل در اقتصاد کشور است اما اگر مشکل تورم در اقتصاد را نتوانیم حل کنیم، هر واحد پول جدیدی را با حذف صفرها ایجاد کنیم، به همین سرنوشت ریال دچار خواهد شد.

ندری بر ضرورت اصلاحات ساختاری در اقتصاد کشور تأکید کرد و گفت: به همین دلیل توصیه اقتصاددانان این است که ابتدا مسئله و پدیده تورم در کشور ما به طور کامل و به شکل پایدار حل شود و حل این مسئله هم مستلزم برخی از اصلاحات ساختاری و بنیادی در اقتصاد ایران است.

هزینه‌های حذف صفر از پول ملی

این کارشناس مسائل اقتصادی به هزینه‌های حذف صفر اشاره و یادآور شد: با این اوصاف، بنده معتقدم حذف صفرها از پول ملی، بعد از انجام اصلاحات و حل مشکل تورم در اقتصاد کشور توصیه می‌شود وگرنه در شرایط کنونی هزینه‌هایی را برای تعریف واحد پول جدید و حذف صفرها از پول ملی متحمل خواهیم شد.

وی تصریح کرد: در شرایط کنونی برای تعریف واحد پولی جدید باید اسکناس جدید چاپ و مسکوکات جدیدی را ضرب کنیم و هزینه‌هایی هم برای اصلاح سیستم حسابداری باید متحمل شویم. اگر آن اصلاحات لازم انجام نشده باشد و تورم کما فی‌السابق ادامه داشته باشد، این اقدام به نتیجه نخواهد رسید.

حذف صفر آخرین مرحله از اصلاحات ساختاری در اقتصاد است

عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) به روند رشد تورم اشاره کرد و افزود: می‌توان گفت که در یک دهه اخیر تورم شتاب بیشتری نسبت به دهه‌های قبل پیدا کرده است و اگر این روند کنترل نشود، مجدداً چند سال دیگر مشاهده خواهیم کرد این واحد پول جدیدی هم که تعریف کرده‌ایم ارزش خود را از دست خواهد داد و کارایی لازم برای اقتصاد کشور را در پی نخواهد داشت.

ندری بیان کرد: با این اوصاف بنده تکرار می‌کنم این حذف صفرها آخرین مرحله از مراحل اصلاحات ساختاری در اقتصاد کشور ما باید باشد و در شرایط کنونی ضرورتی برای انجام آن نیست.

حذف صفر از پول ملی ضرورتی ندارد

این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه ابرتورمی در اقتصاد ایران وجود ندارد تأکید کرد: معمولاً کشورهایی به سمت حذف صفر از پول ملی خودشان می‌روند که با اَبرَتورم‌ها مواجه باشند اما مسئله این است که ما با چنین ابرتورمی مواجه نیستیم. این نکته مهمی است که وضعیت اقتصادی ما به لحاظ تورمی به آن حدی نرسیده است که ناچار باشیم صفرهای خیلی زیادی را از واحد پولمان حذف کنیم.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: علی‌رغم پنج دهه تورم نسبتاً بالایی که در اقتصاد کشور با آن مواجه بوده‌ایم، الان با حذف چهار صفر از پول ملی می‌توانیم به یک واحد پول جدیدی برسیم که تا حدی قدرت خرید لازم را برای شهروندان ما را تأمین کند اما مسئله این است که اگر این پدیده تورم را حل نکنیم، این واحد پول جدید هم خیلی زود و شاید در کمتر از یک دهه به سرنوشتی مشابه سرنوشت ریال دچار خواهد شد.

ندری در پایان سخنان خود گفت: بنابراین ضرورتی هم ندارد که در شرایط فعلی به این سمت برویم چراکه اولاً وضعیت ما آنقدر حاد و بحرانی نیست که همانند برخی از کشورها ناچار به حذف صفرها از پول ملی باشیم و ثانیاً هنوز مشکلات اصلی و بنیادی خود را حل نکرده‌ایم لذا ضرورتی ندارد که به این سمت حرکت کنیم چراکه کار عبثی خواهد بود.

گفت‌وگو از اکبر ابراهیمی