اطلس ۶ مخاطره طبیعی زمینشناسی ایران رونمائی شد
مهدی زاهدی -سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی از ۶ نقشه مخاطرات طبیعی کشور رونمایی کرد.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، نقشههای رونمایی شده شامل: «نقشه فرونشست»، «نقشه کارست: نقشه های مربوط به آبهای غیر متعارف»، «نقشه گرد و غبار»، «نقشه سیل»، «نقشه لرزه زمین ساخت» و «نقشه زمین لغزش» است.این نقشه ها اطلس نقشههای ملی موضوعی مخاطرات زمین شناسی هستند که در مقیاس یک بیست و پنج هزارم تهیه شدهاند.
رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی در این مراسم با اشاره به تولید نقشههای یک بیست و پنج هزارمی مخاطرات زمین شناسی کشور گفت: ایران در کمربند مخاطرات دنیا قرار دارد، به گونهای که از ۴۳ مخاطره، ۳۴ مورد آن در ایران رخ میدهد.
علیرضا شهیدی با بیان اینکه امروز شصتمین سال تاسیس این سازمان است افزود: این سازمان در حوزه اکتشافات تا سال ۸۲ و ۸۳ بخش اعظمی از فعالیتهای شناسایی و پیجویی معادن را انجام داده و گزارشهای آن را به نهادهای مرتبط ارائه داده است.
وی با تاکید بر اینکه بالغ بر ۹۴۰ کیلومتر مربع در زونهای اول و دوم شناسایی شدهاند و پیجویی معادن انجام شده است، اظهار کرد: از آنجایی که اطلاعات تولید شده در این سازمان باید با دقت بالا باشد، از این رو از تصاویر ماهوارهای و ژئوفیزیک هوایی استفاده کردیم و در حال حاضر ۶۴۰ هزار کیلومتر خطی (۱۵۰ هزار کیلومتر مربع) با استفاده از این فناوری اقدام به شناسایی کانیها کردهایم.
شهیدی با اشاره به مطالعات این سازمان در حوزههای زمین شناسی خاطرنشان کرد:سازمان در طول ۶۰ سال گذشته اقدام به تولید اطلاعات و نقشههای پایه کرده است. از این رو این سازمان برند تولید این اطلاعات در کشور محسوب میشود.
رئیس سازمان زمین شناسی تهیه نقشههای یک دویست و پنجاه هزار زمین شناسی را از برنامههای اولیه این سازمان دانست و ادامه داد: پس از آن نقشههای یکصد هزار نیز تهیه شد به گونهای که ۸۵ درصد سطح کشور توسط این نقشهها پوشش داده شد و جاهایی که نقشه آن تهیه نشده بود مناطق کویری است که در اولویت ما قرار نداشت.
شهیدی تولید نقشهها در مقیاس یک بیست و پنج هزار در شش لایه را از دیگر اقدامات سازمان زمین شناسی ذکر کرد و خاطرنشان کرد: این اطلاعات در لایههایی چون زمین شناسی، زمین شناسی اقتصادی، مهندسی زمین شناسی، آب زمین شناسی و ژئومورفولوژی بوده است.
به گفته وی، نقشههای زمین شناسی پایه سایر اقدامات مطالعات در حوزههای اکتشاف و زمین شناسی است.
رئیس سازمان زمین شناسی با تاکید بر اینکه از دهههای گذشته مطالعاتی را در زمینه مخاطرات آغاز کردهایم، ادامه داد: در این راستا حدود ۹۵ نقشه موضوعی و بالغ بر ۳۰۰ لایه اطلاعاتی در حوزه مخاطرات تولید کردهایم و اوایل سال جاری نیز بخش GIS سازمان زمین شناسی فعال شده و بر اساس آن امکان تولید اطلاعات رقومی برای مخاطبان فراهم شده است.
وی با بیان اینکه بخشی از نقشههایی که در این مراسم امروز رونمایی میشود، بر اساس این اطلاعات است تاکید کرد: بر اساس مطالعات، کشور بر روی کمربند مخاطرات جهانی قرار دارد، به گونهای که از ۴۳ مخاطره جهانی ۳۴ مخاطره طبیعی در ایران رخ میدهد و این مخاطرات نیز کل کشور را درگیر کرده است.
شهیدی با تاکید بر اینکه خطر زلزله کل کشور را پوشش میدهد، خاطرنشان کرد: دادهها به ما نشان میدهند که ۷.۵ درصد از GDP کشور در حوزه مخاطرات هزینه میشود و سازمان زمین شناسی در تلاش است تا با پایشهایی که انجام میدهد این هزینهها را کاهش دهد.
معاون وزیر صنعت با تاکید بر اینکه در حال حاضر ۸۳ میلیون نفر از جمعیت کشور در معرض مخاطرات قرار دارند، تاکید کرد: ما در تلاش هستیم تا در مطالعات خود خطر را کم و جامعه را ایمن کنیم.
ضرورت رمیم نوع روابط میان دستگاهها
در ادامه مدیرکل مخاطرات طبیعی سازمان زمین شناسی گفت: به لحاظ اقلیمی و زمینشناسی درگیر مخاطرات طبیعی هستیم و این مخاطرات با توسعه ارتباط مستقیم دارد و به دنبال توسعه فشارها بر زمین افزایش مییابد و از سوی دیگر سکونت در محلهای پرمخاطره نیز بیشتر میشود و در نتیجه آسیبها نیز رو به گسترش است.
«رضا شهبازی» ضمن ارائه گزارشی از عملکرد سازمان زمین شناسی در دهههای گذشته، گفت: اواسط دهه ۸۰ نقشههایی با کاربرد مستقیم در معماری و شهرسازی را تولید کردیم و در اواسط دهه ۹۰ نیز تلاش کردیم نقشههای محلی که پیش از این تشکیل شده بود را به مقیاس ملی تبدیل کنیم.
وی اظهار داشت: پدیدهشناسی برعهده زمینشناسی است و خروجی این اطلاعات در مجموعه دستگاه هایی که کار پایش را انجام میهند، استفاده میشود بنابراین نقشههای تولیدی باید منطبق با نیاز این دستگاهها باشد.
مدیرکل مخاطرات طبیعی سازمان زمین شناسی تاکید کرد: برای اینکه آینده کم خطر و مطمئنی داشته باشیم باید دستگاههای مختلف با هم همکاری داشته باشند و اطلاعات و دادههای خود را در اختیار یکدیگر قرار دهند، زیرا که مخاطرات طبیعی با جان افراد در ارتباط است و باید بپذیریم که هرچه قوی باشیم قدرت طبیعیت از ما بیشتر است و برای مقابله با آنها باید پدیدهها و راههای مقابله با آنها را بدانیم.
وی ادامه داد: در زمینه همکاری دستگاهها با یکدیگر باید نوع روابط و ضوابط ترمیم شود.
شهبازی درباره برنامههای سازمان زمینشناسی در آینده گفت: در نظر داریم علاوه بر افزایش کیفیت نقشههای تولیدی و به روز کردن اطلاعات در زمینه آتشفشان، تغییر اقلیم و آثار آن و زمین شناسی پزشکی را مطالعه کنیم.
بر اساس گزارش های سال ۲۰۱۸ جهانی، در ۱۰ سال گذشته ۳۵۰ بلای طبیعی در دنیا رخ داده و طی آن ۶۷ هزار نفر کشته شدهاند.ایران نیز در کمربند مخاطرات طبیعی قرار دارد.
امکان دسترسی محققان به دادههای زمینشناسی فراهم شد
رئیس پایگاه علوم زمین کشور نیز در این مراسم از ارائه دادهها و نقشههای سازمان زمین شناسی در حوزه اکتشاف و زمین شناسی از طریق سامانه این پایگاه خبر داد و گفت: با همکاری یکی از شرکتهای دانش بنیان امکان دسترسی محققان به دادههای زمین شناسی فراهم شده است.
امید اردبیلی تهیه نقشههای قابل بهره برداری در حوزه زمین شناسی را از ماموریتهای پایگاه علوم زمین دانست و افزود: دادههای زمین شناسی جزء ثروتهای سازمان زمین شناسی به شمار میرود. از این رو نیاز است تا در گام نخست اقدام به حفظ و نگهداری این دادهها و در گام بعد در اختیار مخاطبان و ذینفعان این حوزه قرار دهیم.
وی با بیان اینکه این پایگاه در سال ۷۹ با هدف گردآوری علوم زمین راه اندازی شد، خاطرنشان کرد: با توجه به فناوریهای توسعه یافته در این زمینه ما نیز به ناچار اقدام به استفاده از این فناوریهای نوین کردیم. از این رو سیستمهای این پایگاه را از یک سال و نیم گذشته تغییراتی ایجاد کردیم به گونهای که منابع اطلاعاتی و کتابخانهای سازمان زمین شناسی از طریق وب در اختیار محققان قرار دادیم و از این طریق دادههای رقومی ارائه شد.
اردبیلی ایجاد این تغییرات را با همکاری یکی از شرکتهای دانش بنیان دانست و افزود: ما با همکاری با یکی از شرکتهای دانش بنیان و اعلام نیازهای خود توانستیم دادهها را بر اساس موضوعات زمین شناسی و اکتشافی لایه بندی کنیم و دادههای مرتبط را از طریق سامانه پایگاه در اختیار محققان قرار دهیم.
به گفته وی، نقشههای بارگذاری شده بر روی سامانه این پایگاه به روزرسانی میشوند و همچنین تفاوت نقشههای هر سال نیز قابل دسترس خواهد بود.