درآمدهای نفتی یکی از مهمترین بحث‌های اقتصادی کشور و به نوعی پیشران آن است، از این رو سیاست‌گذاری دولت در حوزه نفت بسیار حائز اهیمت بوده و پیامدهای مهمی برای جامعه و آینده کشور در بردارد، تا اکنون تلاش دولت‌ها همواره بر این بوده که درآمدهای نفتی را صرف توسعه زیرساخت‌های اقتصادی و ارتباطی و توسعه پایدار کشور کنند. به همین دلیل عملکردهای آنان در طی سال‌های گذشته چندان موفق نبوده‌ و همواره بخشی از درآمدهای نفتی صرف هزینه‌های جاری در بودجه کشور شده است.

زانا احمدی، کارشناس حوزه انرژی، در گفتگو با خبرنگار جهان اقتصاد اظهار کرد: این درحالی است که باید دولت‌ها در همه حال از افزایش درآمدهای نفتی در جهت توسعه زیرساخت‌های مناسب بخش صنعت و سایر بخش‌های اقتصادی استفاده کنند.

وی افزود: مولفه تحریم‌ها و سیاست فشار حداکثری بر علیه ایران و جنگ اقتصادی فشارهای مضاعفی اقتصادی بر جامعه تحمیل کرده که براین اساس کاهش وابستگی بر درآمدهای نفتی و لزوم سیاست‌گذاری بر توسعه صنایع پایین دستی و احداث پالایشگاه‌های نفتی و گازی در کشور و حتی کشورهای منطقه امری ضروری است و قبل از هرچیز باید اقتصاد از حالت تک محصولی دور و به اقتصادی متکی بر چند محصول صادراتی نزدیک گردد.

وی با بیان اینکه یکی از موضوعات مهم، یارانه‌های بخش انرژی است گفت: كشوري كه بيشترين يارانه انرژي در جهان در بخش برق، آب و گاز و ... را بپردازد طبیعی است که بيشترين اتلاف انرژي و بيشترين شدت انرژي را در جهان داشته باشد.

وی گفت:یکی از جدی‌ترین تبعات ادامه چنین روندی، کمبود ظرفیت‌های تولید و عدم توانایی ارایه مناسب حامل‌های انرژی برای مصرف داخلی است، مسئله‌ای که در زمستان هرسال کم و بیش با آن مواجه هستیم.

احمدی عنوان کرد: از تبعات دیگر این است که به موازات افزایش مصرف، امکان صادرات کاهش می یابد و این خود منجر به کاهش درآمدهای ارزشی کشور و سایر مشکلات اقتصادی در سطح ملی می‌شود.

وی عنوان کرد: با توجه به شرایط کنونی کشور باید از به‌کارگیری سیاست‌های قیمتی (افزایش قیمت نفت، بنزین و گازوئیل) به‌عنوان تنها ابزار سیاست‌گذاری جلوگیری نماید، چنانچه بتوان بازي دولت-مردم را تغيير داد و فروشنده بنزين و یا برق، شركتهاي خصوصي باشند، شبیه اپراتورهاي تلفن همراه، در این صورت مردم نمي توانستند توقع داشته باشند كه شركت بخش خصوصي، بنزين و برق ارزان به مردم بفروشد.

وی با اشاره به اینکه با این رویه به هر فرد سهميه برق و بنزين درماه داده می‌شد و اضافه سهميه می‌توانست قابل خريد و فروش باشد گفت: براین اساس كم مصرف‌ها می‌توانستند اضافه سهميه را به پرمصرفها با قيمت بالاتر بفروشند که در اين صورت، با افزايش قيمت بنزين و برق، مردم كم مصرف نه تنها ناراحت نمي شدند، بلكه خوشحال هم بودند چراکه مازاد سهميه را مي توانستند بفروشند.

احمدی با بیان اینکه موضوع بعد بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور است اظهار کرد: انرژی یكی از مهمترین عوامل ضروری برای توسعه هركشور است و مصرف انرژی‌های فسیلی رو به كاهش و در نهایت اتمام منابع و ذخایر آنها خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: از طرف دیگر مصرف انرژی، به خصوص سوخت‌های فسیلی، مهمترین عامل آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی است و به همین دلیل استفاده بهینه از انرژی در فرآیند توسعه اقتصادی همواره به عنوان یك هدف مهم در توسعه پایدار مدنظر بوده است.

وی مطرح کرد: بهینه سازی مصرف انرژی به این معنا نیست که از انرژی استفاده نکنیم و یا کمتر استفاده کنیم، بلکه به این معناست که کافی و صحیح استفاده کنیم و از هدر رفتن آن به هر نحوی جلوگیری کنیم.

وی با بیان اینکه دیپلماسی مهمترین شاخصه سیاست خارجی کشورهاست که در طول تاریخ ظهور دولت‌ها، تحولات گوناگونی در شکل، محتوا و ساختار آن پدید آمده است اظهارکرد: با ظهور و گسترش رسانه‌ها و شکسته شدن اسطوره جغرافیا، تحول مفهومی شگرفی در شکل و معنای دیپلماسی پدیدار شده است.

به گفته وی، امروزه فرآیند جهانی‌شدن وجوه گوناگونی دارد که بر تمامی جنبه‌های زندگی بشر تأثیرات بسیار زیادی داشته است که حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی نیز از این تحولات مستثنی نبوده است.

احمدی مطرح کرد: جایگاه ایران در نقشه جهانی انرژی که این کشور را به‌عنوان بزرگ‌ترین دارنده مجموع ذخایر هیدروکربوری (نفت و گاز) دنیا می‌شناسد، عنصر مهمی در پذیرش نقش و نفوذ ایران در عرصه جهانی انرژی است.

وی خاطرنشان کرد: دیر یا زود نفت ایران به بازارهای جهانی بازمی‌گردد و بازارهای جهانی به انرژی ایران برای ثبات، تعادل و مهم‌تر از آن امنیت پایدار انرژی نیاز دارند و براین اساس با توجه به ظرفیت‌های بالقوه ایران باید بخش دیپلماسی انرژی با ایجاد ارتباطات قوی به دنبال تعامل با کشورهای مصرف کننده انرژی و همچنین صاحب سرمایه و تکنولوژی باشد.

احمدی افزود: افزایش صادرات نفتی، گازی، فروش محصولات و فرآورده‌های نفتی وگازی، جذب سرمایه و تکنولوژی، ساخت پالایشگاه در کشورهای مصرف کننده می تواند از نمونه دیپلماسی‌های موفق برای کشور در این بخش باشد.

وی در پایان تاکید کرد: موضوعات مهم بعد شامل تکمیل زنجیره ارزش صنعت نفت و گاز در جهت افزایش ارزش افزوده و جلوگیری از خام فروشی، حمایت از شرکت های غیر دولتی برای سرمایه گذاری در بخش اکتشاف، بهره برداری و توسعه میادین نفت و گاز به ویژه میادین مشترک، افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر و نوین و گسترش نیروگاه‌های پراکنده و کوچک مقیاس، پیگیری طرح‌های جمع‌آوری، مهار، کنترل و بهره‌برداری از گازهای همراه تولید در کلیه میادین نفتی، حمایت از شرکت های دانش بنیان و دانش بنیان نمودن صنایع بالادستی و پایین‌دستی نفت و گاز با تأسیس و تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان برای طراحی، مهندسی، ساخت، نصب تجهیزات و انتقال فناوری به منظور افزایش خودکفایی و نهایتاً افزایش مستمر ضریب بازیافت و برداشت نهایی از مخازن و چاه‌های نفت و گازهستند.