هشدار وزير نيرو درباره وضعيت آب

گروه امورزيربنايي: وزير نيرو با ارائه گزارشي از وضعيت مصرف بالاي آب و برق در کشور، دلايل خشکي تالاب ها و درياچه اروميه، افت سطح آب زيرزميني در 298 دشت و اينکه زنگ خطر آلودگي منابع آبي کشور به صدا در آمده است، گفت: کشت و توليد برنج در مناطق مرکزي و جنوبي کشور که با کمبود آب مواجه است، صحيح نيست‎.‎
حميد چيت‌چيان در سخنراني پيش از خطبه هاي نماز جمعه تهران با ارائه گزارشي از وضعيت آب و برق، گفت: توليدات صنعت و آب و برق دو کالاي ارزنده، بسيار مهم و حياتي است که تامين آن در سراسر کشور برعهده وزارت نيرو قرار دارد‎.‎
وزير نيرو اظهار داشت: آب و برق نه فقط در رفاه و آسايش مردم نقش بسيار اساسي دارد بلکه اين دو خدمت از ارکان و زيرساخت هاي اساسي توسعه اقتصادي در هر کشوري محسوب مي شود‎.‎
چيت‌چيان با اشاره به اينکه فعاليت هاي صنعتي، کشاورزي و خدماتي نيازمند خدمات آب و برق است، افزود: کوچکترين خدشه در تامين اين دو خدمت لطمات بزرگي به شئون اقتصادي و اجتماعي هر کشوري وارد مي کند‎.‎
وي ادامه داد: در سال هاي پس از انقلاب پيشرفت هاي بسيار بزرگي در تامين اين دو خدمت بر کشور صورت گرفت و سرمايه هاي بزرگي نيز به انجام رسيد و به صورت کلي کشور در فناوري هاي مرتبط آب و برق به پايه خودکفايي رسيده است‎.‎
وزير نيرو تاکيد کرد: احداث بزرگترين سدها و نيروگاه ها در مرحله طراحي و اجرا و در نهايت بهره‌برداري توسط شرکت هاي ايراني انجام مي شود‎.‎
چيت‌چيان اظهار داشت: در بخش برق بيش از 30 ميليون مشترک تحت پوشش شبکه برق قرار دارد و در حال حاضر 460 واحد بزرگ نيروگاهي نيز در کشور فعال است‎.‎
وي ظرفيت نصب شده توليد برق کشور را 71 هزار و 400 مگاوات اعلام کرد و افزود: رتبه ايران در اين بخش چهاردهم جهان است‎.‎
وزير نيرو ادامه داد: در بخش آب بيش از 340 سد توسط وزارت نيرو احداث شده و 129 سد نيز در حال حاضر در دست احداث است و توسط سدهايي که تاکنون به بهره برداري رسيده بيش از 33 ميليارد متر مکعب آب در هر سال تنظيم مي شود و در اختيار بخش شرب، صنعت و کشاورزي قرار مي‌گيرد‎.‎
چيت‌چيان تصريح کرد: 18 ميليون مشترک آبي شامل 23 ميليون واحد تحت پوشش آب شهري و روستايي کشور قرار دارد و مي توان گفت در حال حاضر هيچ روستا و شهري در کشور نيست که تحت شمول خدمات آب و برق قرار نگرفته باشد‎.‎
وي ميزان سرمايه گذاري صورت گرفته در بخش برق را بيش از 200 هزار ميليارد تومان و سرمايه‌گذاري بخش آب را نيز بيش از 100 هزار ميليارد تومان در تاسيسات آبي اعلام کرد و گفت: در بسياري از کشورهاي دنيا کشاورزي به صورت ديم است، اما در ايران از نظر سطح زيرکشت آبي رتبه چهارم دنيا را بعد از چين، هند و آمريکا داريم‎.‎
وزير نيرو با تاکيد بر اينکه بالغ بر 8.2 ميليون هکتار اراضي کشاورزي آبي در کشور داريم، افزود: کشور ما از نظر منابع انرژي و تجديد شونده بسيار غني بوده و سرمايه گذاري زيادي نيز صورت گرفته، اما از نظر منابع آبي کشور ما فقير است‎.‎
چيت‌چيان با طرح اين سوال که آيا کافي است با تکيه بر ظرفيت هاي خوب در بخش عرضه و تامين آب و برق به مصرف بي توجه باشيم؟، ادامه داد: آيا نحوه مصرف ما درست است؟ آيا امکان ندارد از آب و برق بهترين استفاده را ببريم و از هدررفت جلوگيري کنيم؟
وي خاطر نشان کرد: در تمام دنيا اين مساله روشن شده اگر کشوري 40 درصد از منابع آب تجديد شونده خود را مصرف کند آن کشور در حالت پايدار است، اظهار داشت: در کشور ما متاسفانه 80 درصد منابع تجديد شونده آب استفاده مي شود و اين موضوع مشکلات بسيار حادي را براي کشور ايجاد کرده است‎.‎
وزير نيرو خشک شدن تالاب ها و درياچه اروميه را از علائم مصرف بسيار زياد منابع آب دانست و افزود: علامت دوم مصرف بي رويه آب در ايران پايين رفتن سطح آب هاي زيرزميني است به نحوي که قبلا در 20 متري به آب مي رسيديم ولي امروز در 300 متري و در برخي جاها نيز تا 500 متر چاه حفر مي‌کنيم تا به آب برسيم‎.‎
چيت‌چيان با اشاره به اينکه از مجموع 609 دشت کشور، 298 دشت داراي بيلان منفي منابع آب زيرزميني است، گفت: بررسي وضعيت 46 ساله منابع آب رودخانه ها نيز نشان مي دهد که در حال حاضر در اين بخش نيز 50 درصد کاهش اتفاق افتاده و برخي از رودخانه ها مانند زاينده رود در اصفهان نيز خشک شده است‎.‎
وي به افزايش مصرف آب و از سويي خشکسالي و تغييرات اقليم اشاره کرد و ادامه داد: ميزان سرانه آب تجديد شونده به ازاي هر نفر از 4 هزار متر مکعب 35 سال پيش به يک‌هزار و 600 متر مکعب در حال حاضر کاهش يافته است‎.‎
وزير نيرو مصرف آب در کشور ما را در مقايسه با ساير کشورها بسيار بالا دانست و اظهار داشت: مصرف آب شهري به ازاي هر نفر در روز 250 ليتر است در حالي که در کشوري مانند آلمان اين ميزان 159 ليتر است که نشان مي دهد در ايران 1.5 برابر آلمان آب مصرف مي کنيم که در واقع بايد گفت هدر مي دهيم‎.‎
چيت‌چيان در بخش ديگري از گزارش خود به مصرف 92 درصد کل منابع آب کشور در بخش کشاورزي پرداخت و بيان داشت: در ليبي راندمان آب کشاورزي 60 درصد، در هند 54 درصد، در مصر 53 درصد، در سوريه 45 درصد، اما در ايران 33 درصد است و در ايران به ازاي هر هکتار برنج‌کاري در سال 25 هزار متر مکعب آب مصرف مي شود و اين ميزان در دنيا 15 هزار متر مکعب است‎.‎
وي مصرف آب به ازاي هر هکتار توليد چغندرقند و ذرت را در دنيا 10 هزار و 600 متر مکعب اعلام کرد و گفت: اين ميزان در ايران 16 هزار متر مکعب است‎.‎
وزير نيرو با تاکيد بر اينکه در حفاظت کيفي منابع آب نيز مشکلاتي داريم، اظهار داشت: فاضلاب هاي صنعتي و کودهاي شيميايي به همراه پساب کشاورزي وارد منابع آب مي شود و منابع آبي کشور روز به روز آلوده تر شده و اين يک زنگ خطر جدي براي حيات آينده کشور است‎.‎
چيت‌چيان با بيان اينکه در عرضه و تامين آب و برق سرمايه گذاري شده ولي شيوه مصرف ما مطابق قواعد منطقي کار نيست، تصريح کرد: ما بيش از حد مصرف مي کنيم و مصرف انرژي در ايران همراه با اسراف است، اما تعالي اسلام، آيات قرآن، احاديث پيشوايان معصوم(ع) و شيوه زندگي بزرگان دين گواه بر اين است که اسراف در اسلام مذموم است و خداوند ما را از اسراف نهي کرده است، حتي اگر منابع فراوان داشته باشيم چه رسد به اينکه ايران با کمبود منابع آب نيز مواجه باشد‎.‎
وي به تاکيدات مقام معظم رهبري بر رعايت الگوي مصرف و مديريت آن، رشد بهره وري و افزايش توليد داخلي اشاره کرد و ادامه داد: اگر راندمان آب کشاورزي بهتر نشود نياز به واردات منابع غذايي هر روز بيشتر مي شود بنابراين چاره اي جز اين نداريم که در مصرف آب و انرژي صرفه جويي کنيم‎.‎
وزير نيرو اصلاح الگوي آبياري و استفاده از شيوه هاي آبياري تحت فشار به جاي روش هاي غرقابي را مورد تاکيد قرار داد و گفت: اصلاح الگوي کشت و توسعه کشت گلخانه اي مي تواند در توليد محصولات کشاورزي و همچنين کاهش مصرف آب تاثيرگذار باشد‎.
‎چيت‌چيان با انتقاد از کشت برنج در مناطق مرکز و جنوب کشور خاطر نشان کرد: در شمال کشور برنج‌کاري خوب است، ولي وقتي در مرکز و جنوب ايران يک هکتار برنج‌کاري مي کنيم به آن معنا است که کشاورزي را از کشت 2 هکتار غلات محروم کرده ايم‎.‎
وي جلوگيري از سرازير شدن ضايعات و فاضلاب هاي شهري و کشاورزي به منابع آب را مورد اشاره قرار داد و بيان داشت: استفاده از شيرها و سردوش هاي کم مصرف آب و جداسازي سامانه آب شرب از بهداشتي و تفکيک تامين آب مورد نياز فضاي سبز شهرها و مصارف صنعتي از شرب را از راهکارهاي کاهش مصرف آب در کشور برشمرد‎.‎
وزير نيرو با تاکيد بر اينکه در دنيا تا 7 بار بازچرخاني در مصارف آب صنعتي صورت مي گيرد، گفت: در بخش برق نيز ساليانه 8 درصد مصارف کشور افزايش مي يابد که اين موضوع در دنيا بي سابقه است و مشترکان بايد در تمام ساعات شبانه روز به ويژه 11 تا 15 و 20 تا 23 شب مراقبت بيشتري به عمل بياورند‎.‎