امین قناعتپیشه
a.ghanaatpishe@gmail.com
رخدادهای هرسال به نوبه خود سهمی از وقایع اقتصادی جهان را رقم میزند که گاهی باعث شگفتی میشوند. عدهای از کارشناسان سقوط قیمت نفت که از تابستان ۲۰۱۴ آغازشده را پیشبینی میکردند و نیز امکان کاهش رشد اقتصادی چین که از چند ماه قبل آغاز شدهاست. پیشبینی این قبیل رخدادها در جهان پیرامون، نشان از امکان تحلیلهای اقتصادی توسط کارشناسان پیش از وقوع را دارد.
درسال۲۰۱۶ نیزروندهای اقتصادی جدیدی ظهور یا رشد میکنند و تحلیل و بررسی آنها باعث میشود که دنیایی که در آن زندگی میکنیم را شفافتر لمس کنیم. تحلیلهای اقتصادی کارشناسان به پیشبینی۵ روند مهم اقتصادی جهان درسال ۲۰۱۶ انجامید که بدین صورت خواهندبود.
۱٫اقتصاد جهان همچنان با پیشتازی آمریکا ادامه مییابد
نیمی از مردم امریکا از شنیدن اینکه اقتصاد آنها در سطح اول جهانی خواهدبود، متعجب خواهندشد. اما واقعیت آن است که کشورهای متمول و توسعهیافته جهان با رشد کمتری نسبت به آمریکا روبروخواهندشد و دراین میان چین به عنوان اصلیترین رقیب آمریکا، ادامه کاهش رشد اقتصادی خود را تجربه خواهدکرد و اینها ازعوامل اصلی پیشتازی امریکا در اقتصاد جهانی در سال ۲۰۱۶ خواهندشد.
دولت چین رشد تولید ناخالص خود در سال ۲۰۱۵ را برابربا ۶٫۹درصد اعلامکردهاست و پیشبینیکرده که این نرخ در سال ۲۰۱۶ به ۶٫۸درصد برسد و این در حالی است که در یک دهه گذشته میانگین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی چین ۱۰درصدزبودهاست. اما بسیاری از اقتصاددانان به صحت اعداد دولت چین شک دارند و رشد آینده این کشور را ۳ تا ۴ درصد تخمین میزنند.
مهمتر اینکه آمریکا دارای بزرگترین کسری تجاری در جهان این بدین معنی است که دیگر اقتصادهای بزرگ جهان مانند آلمان، ژاپن و چین برای رشد اقتصادی خود به تقاضای آمریکا وابستهاند.
وقتی رهبران چین تشخیص میدهند که برای اقتصاد آنها، جابه جایی از مدل سرمایهگذاری و صادرات به سمت ساخت محصول برای مصرفکنندگان جهانی برود،لذا اقتصاد جهان انتظار خواهدداشت که وابستگی اقتصاد چین به مصرفکنندگان امریکا در سال ۲۰۱۶ ادامه دارباشد.
۲٫چین همچنان در رده دوم خواهندماند
برای سالها جهان شاهد نرخ رشد اقتصادی ۳ برابری چین نسبت به آمریکا بوده که مبتنی بر سرمایه گذاریهای عظیم مستقیم دولتی و نیز حجم گسترده صادرات به کشورهای ثروتمند قرار داشتهاست. اقتصاد چین از طوفآنهای بحرآنهای مالی بدون لرزش عبورکرده و بازهم با کمکهای دولتی به فعالیت های سرمایه گذاری خود ادامه خواهدداد. اما اغلب این سرمایه گذاری ها منجر به افزایش بدهی دولت و بخش خصوصی نسبت به سود حاصله شدهاست. چین بایستی برای جابهجایی قدرت و ثروت از دولت و سازمانهای وابسته آن به بخشهای خصوصی و مردم تلاش بیشتری از خود نشاندهد، مسلما این امر به وقوع می پیوندد اگرچه با سیاستهای سختگیرانه و یک شبه امکانپذیرنیست.انتظارمیرود شاهد انتقال پرتلاطم سیاستهای اقتصادی دولت چین در سال ۲۰۱۶ و پس از آن باشیم.
۳٫کالاها ارزان خواهندشد
درهم شکستگی رشد چین منجرخواهدشد که سطح کالاها در بدترین شرایط خود از سال ۲۰۰۸ قرارگیرد، شاخص های کالایی بلومبرگ سقوط ۲۶درصدرا درسال ۲۰۱۵ نشان دادند. ازجاییکه چین اصلی ترین منبع تقاضای کالاهای اساسی در اقتصاد جهان است بنابر این کارشناسان انتظار دارند کالاها در سال ۲۰۱۶ در تعادل قیمتی باقی بمانند.
۴٫اتحادیه اروپا به پرتگاه بحرآنها نزدیک تر می شود
در گذشته کمتر کسی تصور می کرد که اروپا دچار بحران بشود، اما هم اکنون این امر در حال رخ دادن است. نرخ بیکاری در اروپا ۱۰٫۷درصد ثابت مانده و نرخ بیکاری اسپانیا به عنوان پنجمین عضو بزرگ اتحادیه اروپا بیش از ۲۱درصدگزارش شدهاست. اگرچه اروپا توانست رشد کمی را حس کند و نرخ بیکاری به تدریج در حال کاهش است اما عدم تعادل، باعث بقای ادامه بحران در این قاره شدهاست. محدودیت های اعمال شدهاتحادیه اروپا برای کشورهایی مانند آلمان و یونان که دارای اختلاف سطح تولیدی فاحشی هستند، در دستیابی آلمان به بازارهای صادراتی تاثیر منفی داشته و آنها را نیز در برابر خطر افزایش نرخ بیکاری قرار داده است. تا وقتی اروپا با این عوامل اساسی وحشتناک مواجه است، انتظار می رود این قاره اوضاع نا به سامانی را سپری کند و میزان بدهی دولت های اروپایی به طور پیوسته افزایش یابد.
۵٫یکه تازی هند در رشد اقتصادی
کارشناسان معتقدند که هند در سال آینده رشد ۷٫۳درصدرا شاهد خواهدبود و این رقم حتی بیش از رقمی است که دولت چین برای رشد خود پیشبینی کرده است. سال ۲۰۱۶ نقطه عطفی در اقتصاد جهان خواهدبود و کشور هند که تجربه کمتری دارد و از پیشرفت های تکنولوژی نیز بهره چندانی نبرده است از چین، همسایه شرقی خود پیشی می گیرد و با سریع ترین رشد، تبدیل به اقتصادی بزرگ می شود. اگرچه هند از دیگر اقتصادهای جهانی و فشارهای ناشی از آن جدا نیست اما پیشبینی میشود بر آن غلبه خواهد کرد. در ۱۰ سال آینده نیروهای کار هندی از چین بیشتر خواهندشد و حتی جمعیتی بیشتر از آن پیدا میکنند. نارندرا مودی، نخست وزیرهند بزرگترین دموکراسی جهان را هدایت میکند که سیاست های تحسین برانگیزی در کسب و کار را حکمفرما کرده است. نشانه های هند جدید را در سال آینده خواهیمدید.