محمد رضا خبار- فعال سیاسی
انتخاباتهای گوناگون در ایران درشرایط متفاوت برگزار شده. نظارت فعلی نهادهای نظارتی بر انتخاباتهای گوناگون تا دوره چهارم مجلس وجود نداشت، اما در مجلس چهارم بهعنوان نهادهای نظارتی بدون اینکه قانونی وجود داشته باشد، این نظارت اعمال شد. زیرا این شورا تفسیر قانون اساسی را برعهده خود میدانست. بنا بر این تفسیر فقهای شورای نگهبان منظور از نظارت در قانون اساسی را استطلاعی ندانسته، بلکه این نظارت را استصوابی تفسیرکردند. در مجلس چهارم قانونی تحت همین موضوع و موادی تحت عنوان استصوابی بودن نظارت بر انتخابات به تصویب رسید. در آن زمان مخالفانی هم با این قانون در مجلس وجود داشت. این نظارت قبل از انتخابات در زمان انتخابات و بعد از انتخابات برگذار شد. در این معنا که نظارت استصوابی از قبل از اینکه نامزد کاندیدا میشود تا زمان رای گیری و بعد از انتخابات این نظارت ساری و جاری خواهد بود. امروز اگر در مورد این موضوع اعتراضی شود شورای نگهبان اعلام خواهد کرد که این نظارت قانونی است. اما اگرنظر فعالان سیاسی در این مورد را جویا شویم، آنها از اینکه نظارت استصوابی، مجلس و نمایندگان را در جایگاه واقعی قرار نداده، نگرانند. حال سوال این است که چه بایدکرد؟ به نظر میرسد اکنون برای این موضوع باید از نظر قانوننگاری اقدامی صورت گیرد. نمایندگان باید طرحی را آماده کنند تا از دامنه این نظارتها بکاهند و شرایطی از نظر قانونی به وجود آورند که نامزدها احساس آرامش بیشتری کرده و افراد شایستهتر و توانمندیکاندیدای مجلس آینده شوند و وزن مجلس افزود یابد. اگر میخواهیم مجلس در راس امور باشد، باید قویترین افراد از هر حوزه انتخابیه اطمینان یابند که در مورد آنها سختگیری نمیشود تا مجلسی قوی و مقتدر برای رفع مشکلات کشور ایجاد شود. در زمانی که در مجلس چهارم این نوع نظارت به تصویب رسید با وجود اینکه مخالفان در اقلیت بودند تلاش خود را در این زمینه انجام دادند. واقعیت این است که سختانگاری در این مورد باعث فاقدان مجلس قدرتمندی شده. برای حل مشکلات کشور باید مجلس توانمند وکارشناسی داشته باشیم تا در درون این مجلس مدرسها رشد کنند. در این غیر این صورت بسیاری از اهل فن که طرح هایی برای کاهش مشکلات کشو دارند و نیت آنها این است که به بهبود روند فعلی کمک کنند از حضور در مجلس منع خواهندشد و جامعه و ملت ایران از این ظرفیت کارشناسی مرحوم شده و هر روز بر کوه مشکلات کشور افزوده خواهد شد.