بررسی بروکراسی اداری بر بزرگترین طرح عمرانی کشور
گروه امورزیربنایی-در حالی که بیش از سه ماه از شروع رسمی اجرای طرح بازآفرینی شهری می گذرد به نظر می رسد که این طرح همچنان به صورت جدی کلید نخورده است و همچنان درگیر کارهای اداری، دریافت مجوزها و اختصاص منابع است. طرح بازآفرینی شهری هم اکنون یکی از پروژه های مهم دولت محسوب می شود و حسن روحانی امیدوار است با اجرای این طرح بتواند اشتغال بالایی را ایجاد کند.
به گزارش جهان اقتصاد به نقل از اتاق تهران، درحال حاضر یک هزار محله در ۴۶۵ شهر در سطحی به وسعت ۵۵ هزار و ۱۰۴ هکتار جزو بافت های ناکارآمد شهری است و طبق طرح بازآفرینی شهری دولت امیدوار است سالانه ۱۰ درصد از بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری را بازسازی کند. کاهش فقر شهری، ارتقای تاب آوری شهری، ارتقای هویت و منزلت مکانی و افزایش حکمرانی محلی از اهداف کلان محلی است. اما به اعتقاد کارشناسان اجرای چنین طرح بزرگی نیازمند تخصیص بودجه و اعتبارات کلان یا جذب سرمایه گذاری های بالا خواهد بود. همچنین حذف انواع مجوزهای دست و پا گیر برای ساخت و ساز در بافت های فرسوده نکته دیگری است که کارشناسان بر آن تاکید دارند و معتقدند که باعث کندی بسیار زیاد اجرای طرح دولت خواهد شد. طبق وعده های دولت قرار است تا پایان برنامه ششم نیمی از کل محله های هدف طرح بازآفرینی شهری مشتمل بر ۱۳۳۴ محله با پوشش جمعیتی ۹ میلیون نفر با اختصاص سالانه ۲۵هزار میلیارد تومان بازسازی شود.
البته باید این موضوع هم مورد توجه قرار بگیرد که کل بودجه عمرانی کشور برای سال جاری ۶۰ هزار میلیارد تومان است که پیش بینی می شود همه آن هم اختصاص پیدا نکند و حالا در چنین شرایطی در نظر گرفت عدد ۲۵ هزار میلیارد تومان برای طرح بازآفرینی شهری به نظر بعید می رسد. البته دولت پیش بینی کرده است که بخش مهمی از بودجه این طرح را از تغییر مشارکت های مردمی، جدب سرمایه گذاران و وام های بانکی تامین کند و زمین را نیز دولت در اختیار قرار دهد.
حسن روحانی، در جلسه ستاد ملی بازآفرینی شهری، دستور ساخت ١٠٠ هزار مسکن را صادر کرد؛ خانههایی که قرار است در گام اول در بافتهای فرسوده و به کمک توسعهگران در اراضی دولتی ساخته شوند. اما باوجود همه این حمایت ها و تشویق ها هنوز به نظر می رسد که طرح بازآفرینی شهری با گذشت حدود ۳ ماه از آغاز رسمی به صورت عملیاتی کلید نخورده است. البته دولت در این بین به اجرای این طرح امید بسیار دارد تا جایی که در جلسه هیات دولت به این موضوع به صورت ویژه پرداخت و مشوق هایی برای اجرایی شدن این طرح پیش بینی کرد.
اعضا هیات دولت راهکارهای اجرایی برنامه ملی بازآفرینی شهری پایدار را با هدف احیاء، بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری مورد بررسی قرار داد و کلیه وزارتخانه ها و مؤسسات و شرکت های دولتی مکلف شدند نسبت به واگذاری رایگان اراضی در اختیار خود در محدودهها و محلات دارای بافت فرسوده و ناکارآمد شهری به وزارت راه و شهرسازی اقدام کنند. همچنین دولت جهت ایجاد مشوقهای لازم برای تسهیل در فرآیند بازآفرینی شهری پایدار، کلیه دستگاه های عضو ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار را موظف کرد حداقل ۳۰ درصد از اعتبارات بودجههای سنواتی مربوط به فعالیتهای خود در شهرها را به برنامه اجرایی بازآفرینی محدودهها و محلات هدف، اختصاص دهند. علاوه براینها میزان سقف تسهیلات مشارکت مدنی دوره ساخت و ودیعه اسکان موقت در اراضی مشمول این طرح هم در کلانشهرها به ازای هر واحد مسکونی تولید شده به ترتیب ۵۰۰ میلیون و ۲۰۰ میلیون ریال و در سایر شهرها نیز سقف تسهیلات یاد شده را به ترتیب ۴۰۰ میلیون و ۱۵۰ میلیون ریال تعیین کرد. در کنار همه این ها تیر آخر دولت برای جلب نظر مردم هم کاهش سود تسهیلات خرید مسکن (صندوق یکم) در بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری از هشت درصد به شش درصد و کاهش مدت سپرده گذاری از شش ماه به پنج ماه و نیز افزایش دوره بازپرداخت از ۱۲ سال به ۱۵ سال است.
**موافقت بانک مرکزی با اختصاص یک میلیارد دلار به طرح
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران نیز از موافقت بانک مرکزی جهت اختصاص یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی به برنامه بازآفرینی شهری خبر داد و افزود: در حال حاضر این مطلب پس از موافقت بانک مرکزی به کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ارجاع داده شده است که بنا به تقاضای وزارت راه و شهرسازی از نمایندگان محترم کمیسیون قرار است با اعمال ماده ۴۹ به این مسئله، اختصاص این مبلغ در دستور کار اصلی مجلس قرار گرفته و تا دوهفته آینده تصویب شود.
هوشنگ عشایری از ارائه برنامه اصلی ستاد ملی بازآفرینی برای مقام معظم رهبری از سوی وزیر راه و شهرسازی خبر داد و گفت: در راستای برنامه شورای اجتماعی کشور، آخرین برنامه اصلی ستاد ملی که خروجی تمامی مصوبات و اقدامات انجام گرفته از سوی کارگروههای ۷ گانه ستاد بود را تهیه و در اختیار وزیر محترم قرار دادیم تا به نمایندگی از ستاد ملی نزد رهبر معظم انقلاب گزارش شود.
عشایری همچنین اعلام کرد: با توجه به دستور رئیس جمهوری در ۱۹ بهمنماه سال ۹۶ که فرمان اجرایی برنامه بازآفرینی شهری را در کشور صادر کردند کارگروهی با هدف تدوین ابزارهای حقوقی و مالی به ریاست معاون اقتصادی رئیس جمهور تشکیل و بحثهای جدی با توسعهگران و تمامی اقشار مداخلهگر در برنامه انجام شد.
وی ادامه داد: در نتیجه بررسیهای انجام گرفته، ابزارهای مالی و حقوقی برنامه زودتر از زمان مقرر طی ۲۳ بند تدوین و به هیئت دولت ارسال شد که امید است در یکشنبه هفته آینده در جلسه هیئت دولت مطرح و مصوب شود.
به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی برنامه ملی بازآفرینی تلاش دارد تا ضمن حمایت از توسعهگران هزینه تمام شده ساختمان واقع شده در بافتهای ناکارآمد شهری را ۲۰ تا ۲۵ درصد برای سازنده و مالکانی که خود خواستار نوسازی واحد ساختمانشان هستند نسبت به سایر مناطق کاهش دهد.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران همچنین از موافقت بانک مرکزی جهت اختصاص یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی به این برنامه خبر داد و افزود: در حال حاضر این مطلب پس از موافقت بانک مرکزی به کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ارجاع داده شده است که بنا به تقاضای وزارت راه و شهرسازی از نمایندگان محترم کمیسیون قرار است با اعمال ماده ۴۹ به این مسئله، اختصاص این مبلعغ در دستور کار اصلی مجلس قرار و تا دوهفته آینده تصویب شود.