جمعه 10 فروردین، 1403

کدخبر: 37531 19:38 1395/05/16
داستان پر آب چشم

داستان پر آب چشم

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی
داستان پر آب چشم

داستان پر آب چشم

دسته‌بندی: بدون دسته‌بندی

علی قاهری-و هر از چندگاهی در توییتر، اینستاگرام، تلگرام، روزنامه ها و سایتها یک موضوع  بر سر زبانها میافتد؛ پزشکان. سوای از این مسئله که این هجمه ها و بحثها که گاه حتی گریبان گیر سلبریتی ها و مشاهیر ومفاخر میشود، تا چه حد ماهیت صحیح و مبنای درستی دارند، سوال است که چرا تنها برجام در صدر اخبار بودن به این مسئله پهلو میزند و از حساسیت آن کاسته نم‌یشود؟ آیا ضعف منتسب به نظام پزشکی بر مبنایی درست است یا تنها از کمپینهای مجازی و عدم دانش کافی رایج در آنها تغذیه می‌شود؟ تا چه میزان این هجمه سویه سیاسی دارد یا از مبانی اخلاقی مشحون است؟ آیا حقوق پزشکان در بالا بودن غیرمتعارف است یا در اختلاف با طبقات دیگر؟ آیا روندی که دولت در اصلاح نظام سلامت پی گرفته راهی صحیح است یا تنها به آرمانی خفته با هزینه‌های گزاف تبدیل خواهد شد؟ *شاخص پزشکی در جهان برای تعیین کارآمدی نظام سلامت در یک کشور معیارهای متفاوتی ارائه شده است. اما معیار قابل قبول و مورد استفاده که نظامهای سلامت را توسط آن مورد ارزیابی قرار میدهند دارای سه شاخص است: امید به زندگی، فوت مادران باردار، فوت کودکان زیر یک سال. معیار فوق در عین سادگی معرف عمق نظام سلامت در سطوح آموزش، پیشگیری و درمان است. توضیح علل انتخاب این معیار و بررسی شاخصهای آن از حوصله این نوشتار خارج است و تنها به رتبه ایران در جهان بر اساس این معیار اشاره می‌شود. طبق آخرین بررسی سازمان بهداشت جهانی (WHO) ایران در بین ۱۹۱ کشور بررسی شده رتبه ۵۸ را کسب کرده است. کشورهایی چون فرانسه، ژاپن، عربستان سعودی، سوئد، سوییس و آلمان بالاتر از ایران قرار دارند. در نگاه اول این رتبه برای ایران که همچنان نتوانسته است وارد ورطه توسعه یافتگی و ریشه کنی فقر شود قابل قبول است. به خصوص که این رتبه در کوران فقر فراگیر، افزایش بسیار بالای نرخ تورم، افزایش بیکاری و رکود حفظ شده است. لذا با توجه به آنچه گفته شد به نظر میرسد نظام سلامت ایران از جایگاه نسبتا خوبی برخوردار است و نسبت به صنعت، کشاورزی، جهانگردی، حفظ محیط زیست و آموزش پرورش، خدمات در نظام سلامت به شیوه بهتری ارایه شده است. سوالی که در اینجا پیش میآید این است که آیا کسانی که حملات به پزشکان و نظام سلامت را سازماندهی میکنند از این آمارها خبر دارند؟ *قصور پزشکان یا بزرگنمایی تقریبا هیچ آمار مستدل و قابل اعتمادی در رابطه با میزان قصور پزشکان در جهان وجود ندارد و قضاوت در مورد پزشکان و تمامی کادر سلامت بر اساس همان شاخص فراگیر سلامت انجام می‌گیرد. نیاز به تکرار نیست که در این رابطه ایران و از آن طریق پزشکان ایرانی جایگاه بدی با توجه به شرایط ندارند. چرا که برای مثال یکی از علل کاهش امید به زندگی فقر و فشارهای عصبی ناشی از آن است که به وفور از برابر دیدگان همه ما می‌گذرد و مسلما پزشکان تاثیر مستقیم و قابل اعتنایی در فقیر شدن مردم ندارند. هجمه ها علیه پزشکان اما بر مبنای علمی آنچه که گفته شد نبوده و نیست، بلکه تنها سوار بر اخباری است که به سرعت و با هدف در شبکه های مجازی منتشر می‌شود. مقصر شناختن پزشکان در اموری مانند بنده پول بودن، مرگ افراد مشهور، جاگذاشتن وسایل داخل بدن بیمار، آسیب توسط عمل جراحی و... نه تنها بر مبانی درستی نیست که هیچگاه هم در مقایسه با سایر جهان و بررسی میزان تلفات طبیعی در هر درمان نیست و همچنین هرگز همه جانبه نگر نبوده است. اینکه پزشکی در عمل جراحی یا تشخیص بیماری دچار خطا شود امری است که تقریبا در همه جهان رخ می‌دهد و لازم به تذکر جایزالخطا بودن و خطاکار طبیعی بودن انسان هم نیست. اما آنچه در حال رخ دادن در ایران است، ایجاد تصوری است که پزشکان خطاکارترین مردم هستند و در وظایفشان از همه حرفه های دیگر عقب ترند. ادعا و تصوری که با توجه به داده های علمی هیچ بهره ای از واقعیت ندارد. توجه به نکته دیگری البته در اینجا بسیار جالب است. طبق اعلام پزشکی قانونی در سال ۹۴ از کل مراجعات به پزشکان تنها ۷۳۸۱ یک مورد شکایت صورت گرفته که از این میان تنها ۳۰۲۳ مورد منجر به محکومیت پزشک شده است. همچنین با احتساب متوسط ۵ بار مراجعه سالانه هر ایرانی به پزشک و به دست آمدن رقمی نزدیک به ۴۰۰ میلیون مراجعه در سال ، قصورات منجر به آسیب حدود ۰٫۰۰۰۷۵٪ از کل مراجعات پزشکی را تشکیل می‌دهند. تقریبا هیچ عدد استانداردی برای به دست آوردن میزان طبیعی خطای انسانی وجود ندارد اما با توجه به اعداد و ارقام به دست آمده به نظر میآید تعداد قصورات و اشتباهات رخداده توسط پزشکان از پایین ترین درصد خطاپذیری انسانها هم کمتر باشد. نکته قابل توجه دیگر این است که طی ده سال گذشته افت شاخص بهداشت در ایران تنها طی سالهای ۸۹ تا ۹۱ رخ داده است و جز این سالها درصد شکایات، مقصر شناخته شدن پزشکان و نهایتا رتبه ایران در سازمان بهداشت جهانی حدود برابری را نشان می داده است، اما هجمه به پزشکان تنها در سه سال گذشته و به خصوص پس از آغاز طرح تحول سلامت شدت گرفت. با توجه به آنچه گفته شد و تطبیق زمانی رخدادها و حملات به پزشکان در سه سال گذشته، به نظر میرسد هجمه به پزشکان بیش از اینکه ناشی از حقیقتی مبنی بر ضعف آنها باشد، ناشی از نوعی بزرگنمایی اجتماعی و حساس کردن توده مردم به پزشکان است. *خطای پزشکان متاسفانه اما در این رخدادهای رسانه ای و بازی های سیاسی پزشکان هم جامه سیاست را به قاعده نبریدند و علاوه بر تهمت قصور موجب شدند جامعه به چشم افرادی مغرور به آنها نگاه کند. جای داشت پزشکان هم در این مدت با رفتاری عاقلانه بر تهمت ها دامن نزنند و خودشان، دولت و کشور را در منجلاب طراحی شده از سوی جریانات ذاتا پوپولیست فرو نبرند. واکنش‌های پزشکان و حتی گاه کادر وزارت بهداشت به گونه ای بود که نه تنها باعث فروکش کردن احساسات مردم نمی‌شد که ایشان را در مقصر شناختن ایشان راسخ‌تر میکرد. این خطا البته نبایستی تک بعدی دیده شود و خطای سالها آموزش غلط پزشکی که در آن پزشکان را نخبگان بی چون و چرای جامعه معرفی می‌کنند باید مدنظر قرار گیرد. همچنین گوشزد کردن این نکته که با طرح جدید تعداد زیادی از مزایای پزشکی برای پزشکان مانند تاسیس مطب جدید از بین رفته و ساعات حضور در بیمارستان ایشان افزوده شده مغفول واقع شد. البته این نکته همچنان مورد توجه هست که در قیاس با کشورهای توسعه یافته و حتی رو به توسعه فاصله دریافتی پزشکان و دیگر افراد جامعه بسیار زیاد است. البته تقریبا در همه جای جهان به علت پدیده مدیکالیزیشن حقوق پزشکان از سایر افراد جامعه بیشتر است که توضیح علل این مسئله خود مجالی دیگر می طلبد. اما به عنوان یک انتقاد قابل توجه و مهم این فاصله دریافتی باید مورد توجه قرار گیرد و احیانا در فازهای بعدی طرح تحول اصلاح شود. برای این مهم توجه به جایگزینی رفاه به جای پول نقد که در کشورهای توسعه یافته رایج است یک پیش‌نیاز می باشد و این رفاه تا زمانی که در تمام طبقات جامعه به عنوان یک مسئله عمومی و رایج فراهم نشود فاصله دریافتی پزشکان و سایر افراد جامعه اصلاح نشده و شوق بیاندازه به جبران این رفاه بوسیله دریافتی خالص فروکش نخواهد کرد. ادامه دارد


  • دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.
  • افزودن دیدگاه


JahanEghtesadNewsPaper

جستجو


  |