محمد کیانوش راد-تحلیلگر سیاسی
وقایع اخیر در ایران وقایع معمولی نیست، از این رو حواث چند روز گذشته در شهرهای کوچک و بعضا بزرگ جای بررسی دقیقتری دارد. ریشه یابی علل و علت پدیدههای اجتماعی و جنبشهای مختلف همواره مد نظر لایههای مختلف آکادمیک بوده است. از این رو اعتراضات اخیر نیز باید به مثابه یک چالش حتی به صورت هدایت شده مورد ارزیابی قرار بگیرد و از بین بردن آن در یک مقطع در معنای از میان برداشتن و حل صورت مساله نیست. این روزها جامعه شناسان و سیاستمداران در حال بررسی ریشههای مختلف این موضوعهستند که به جای خود نکته مثبتی است. بهاعتقاد نویسنده بخشی از اعتراضات امروز جامعه ایران اعتراض به وجود نا برابریهای اقتصادی و اجتماعی است. نوعی نگاه خاص در میان اکثریت جامعه ایران وجود دارد و امکان به کارگیری آن به عنوان ابزارهای سیاسی دور از ذهن نیست. بهگونهای که هرچند اعتراضات فعلی فاقد رهبری است، اما خود به خود معترضان میتوانند رهبران خود را پیدا کند. آنچه میتواند مانع ظهور پوپولیست درآینده سیاسی ایران گردد. اجماع نخبگان بر سر برنامههای مختلف با محوریت توسعه است. متاسفانه بسیاری از اقداماتی که از ابتدای انقلاب تاکنون شاهد آن بودیم کمتر مبتنی بر برنامههای مدون توسعهای و برابر طرحهای آمایش سر زمینی بوده است. بخش مهمی از امور مختلف اجرایی و سیاستگذاریهای مختلف براساس شخص محوری تا برنامه محوری تحقق یافته است. دوره آقای احمدینژاد با کمال تاسف به رسمیت دادن این شیوه نامطلوب در فضای اجرایی کشور انجامید. نخبگان جامعه ایران بهرغم دیدگاههای متفاوت باید بر این موضوع اجماع کنند و آن اجماع برنامههای مدون دراز مدت در جنبههای اقتصادی و فرهنگی و سیاسی است. در غیر این صورت در جامعهای که اداره آن کشور به شکل خاص صورت بگیرد، در چنین شرایطی همواره وجود یک قدرت برتر و هژمون میتواند از ظرفیت خصلتهای پوپولیستی از جمله فرصتهای پولیستی اقتصادی و فرهنگی استفاده کند. از این رو هوشیاری تمامی سیاستمدارن وکارشناسانی که آگاه به ابعاد مخرب حضور مجدد پوپولیستها لازم است. توافق آنها برای حرکت به سمت توسعه پایدار فراغ از تغییر فاز سیاسی باید به اولویت هر دو جناح سیاسی تبدیل شود. تنها راه مقابله با وضع موجود ضمن پذیرش نقد منتقدان دلسوز حرکت مستمر در جهت پیشرفت است تا از این طریق بتوان بحرانهای مختلف را در ابعاد گوناگون جامعه ایران کنترل کرد. در این صورت امکان عدم بازگشت پوپولیست به متن سیاست ورزی در ایران وجود دارد.